Le néofantastique : entre la transgression et l’esprit conservateur
Abstrakt
The néofantastique (neo-fantasy) literature abounds in representations of transgressions, be it moral, religious, and social. This literary genre often deals with crimes, pornography, cannibalism, necrophilia, etc. Because the new fantasy literature breaks various cultural taboos, many critics perceive it as a genre liberal par excellence. However, there are also conservative, or didactic, works inscribed in the genre in which all transgressions are punished by the death of the transgressor. This study analyzes this ambiguity of the néofantastique on the basis of a number of short stories in the French language by various Belgian and French authors.
Key words: Fantasy literature, new fantasy, (néo)fantastique, transgression, taboo, fear, ambiguity, short fiction, the uncanny.
Bibliografia
Andrau, Marianne, 2002 : « L’homme aux mains jointes ». In : eadem : Lumière d’épouvante [1956]. Paris, Durante Éditeur.
Bachelard, Gaston, 1957 : La poétique de l’espace. Paris, PUF.
Baronian, Jean-Baptiste, 1977 : Un nouveau fantastique. Lausanne, L’Âge d’Homme.
Bastid, Jean-Pierre, 2002 : « La rumeur programmée ». In : Bleu, Blanc, Sang [25 nouvelles d’auteurs français]. Paris, Fleuve Noir.
Béalu, Marcel, 1941 : « Morte d’avance ». In : idem : Mémoires de l’ombre. Paris, Phébus.
Benson, Stéphanie, 2002 : « L’âge de pierre ». In : Bleu, Blanc, Sang [25 nouvelles d’auteurs fran-çais]. Paris, Fleuve Noir.
Bours, Jean-Pierre, 1977 : « L’histoire d’A », « Celui qui pourrissait ». In : idem : Celui qui pourrissait. Verviers, Marabout.
Dorémieux, Alain, 1997 : « Aurora ». In : Grande anthologie du fantastique. Sous la direction de Jacques Goimard et Roland stragliati. Paris, Omnibus.
Fabre, Jean, 1992 : Le miroir de sorcière. Essai sur la littérature fantastique. Paris, José Corti.
Genette, Gérard, 1987 : Seuils. Paris, Seuil.
Goimard, Jacques, 2003 : Critique du fantastique et de l’insolite. Paris, Pocket Agora.
Hamon, Philippe, 1984 : Texte et idéologie. Paris, PUF.
Jauss, Hans-Robert, 1978 : Pour une esthétique de la réception [1974]. Paris, Gallimard.
Millet, Gilbert, Labbé Denis, 2005 : Le fantastique. Paris, Belin.
Morin, Lisa, 1996 : La nouvelle fantastique Québécoise de 1960 à 1985 entre le hasard et la fatalité. Québec, Nuit Blanche.
Ray, Jean, 1944 : «Irish Stew ». In : idem : Les derniers contes de Canterbury. Paris, Néo.
Todorov, Tzvetan, 1970 : Introduction à la littérature fantastique. Paris, Seuil.
Vax, Louis, 1965 : La séduction de l’étrange. Paris, PUF.
Wandzioch, Magdalena, 2001 : Nouvelles fantastiques au XIXe siècle : jeu avec la peur. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Université de Silésie
Katarzyna Gadomska, maître de conférences à l’Université de Silésie (Institut des Langues Romanes et de Traduction). En 2001, elle a soutenu sa thèse de doctorat consacrée à la science-fiction de langue française et anglaise. Elle est l’auteur de la monographie Science-fiction et fantasy comme merveilleux contemporain (Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2002) ainsi que de plusieurs articles sur le fantastique classique, le néofantastique, la fantasy, la sciencefiction et le roman d’horreur. Elle s’intéresse à la littérature populaire contemporaine de langue française et anglaise.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
