Les états de femme et la construction de la féminité dans la fiction durassienne
Abstrakt
The Condition of Woman and Modelling of Femininity in the Novels of Marguerite Duras
Marguerite Duras’s writings are a part of a broadly defined discourse on the condition and role of women in a patriarchal society. The author criticises the fact that women are excluded from the public sphere and deprived of the right to self-determination and choice. Consequently, her heroines rebel against the existing mores and are determined to break with their current existence. By shaking off motherly supervision, the protagonists are capable of achieving their own aspirations and of transgressing to independence even against public opinion. The hidden and suppressed longings of the heroines manifest Duras’s own experiences. Through an image of a strong and courageous woman, the author shows a representative of her own gender — a multi-dimensional character, capable of self-discovery, defying reality, and expressing her own sexuality. The search for love, one of the leitmotifs of Duras’s works, reflects the author’s desire to discover and name her own female identity.
Key words: woman, identity, freedom, desire, rebellion, transgression.
Bibliografia
Adler, Laure, 1998 : Marguerite Duras. Paris, Gallimard.
Badinter, Élisabeth, 1986 : L’Un est l’autre. Des relations entre hommes et femmes. Paris, Odile Jacob.
Blot-Labarrère, Christiane, 1992 : Marguerite Duras. Paris, Seuil.
Boustani, Carmen, 2003 : Effets du féminin — Variations narratives francophones. Paris, Éditions Karthala.
Couchard, Françoise, 1991 : Empire et violence maternelles. Étude d’anthropologie psychanalytique. Paris, Dunod.
Daussaint-Doneux, Isabelle, 2006 : « Duras, là où la marge devient norme ». In : Marguerite Duras. Marges et transgressions. Anne Cousseau, Dominique denès (éd.). Nancy, Presses Universitaires de Nancy.
Duras, Marguerite, 1958 : Moderato cantabile. Paris, Minuit.
Duras, Marguerite, 1974 : Les Parleuses. Entretiens avec xavière Gauthier. Paris, Gallimard.
Duras, Marguerite, 1977: Le Camion, suivi des Entretiens avec Michelle Porte. Paris, Minuit.
Duras, Marguerite, 1980 : « Les Yeux verts ». Cahiers du Cinéma, n° 312—313.
Duras, Marguerite, 1984 : L’Amant. Paris, Minuit.
Duras, Marguerite, 1997 : « Un Barrage contre le Pacifique ». In : Romans, cinéma, théâtre, un parcours 1943—1993. Paris, Gallimard.
Duras, Marguerite, Porte Michelle, 1977 : Les Lieux de Marguerite Duras. Paris, Minuit.
Guers-Villate, Yvonne, 1985 : Continuité, discontinuité de l’œuvre durassienne. Liège, Éditions de l’Université de Bruxelles.
Havercroft, Barbara, 1999 : « Quand écrire c’est agir : stratégies narratives d’agentivité féministe ». Dalhousie French Studies, n° 47 : « Journal pour mémoire de France Théoret ».
Heinich, Nathalie, 1996 : États de femme. L’Identité féminine dans la fiction occidentale. Paris, Gallimard.
Lacan, Jacques, 1973 : « L’Étourdit ». Scilicet, n° 4.
Lessana, Marie-Magdeleine, 2000 : Entre mère et fille : un ravage. Paris, Fayard.
Marini, Marcelle, 1977 : Territoires du féminin avec Marguerite Duras. Paris, Minuit.
Martínez García, Patricia, 2007 : « L’Amant de Marguerite Duras : récit autobiographique, récit des origines. Éros et écriture ». Thélème. Revista Complutense de Estudios Franceses, n° 22.
Scarpetta, Guy, 2005 : « Questions à Guy Scarpetta ». In : Revue d’Études Culturelles. Érotisme et ordre moral, nº 1. Sebastien Hubier, Antonio Dominguez Leiva (dir.). Dijon, Association Bourguignonne d’Études Linguistiques et Littéraires.
Sohn, Anne-Marie, 1992: « Entre-deux-guerres. Les rôles féminins en France et en Angleterre ». In : Histoire des femmes en Occident. T. 5. Georges Duby, Michelle Perrot (éd.). Paris, Plon.
Université d’Opole
Anna Ledwina, docteur ès lettres, enseignante-chercheuse, maître de conférences à la Chaire de Culture et de Langue Françaises à l’Université d’Opole. Centre d’intérêts : la littérature française du XXe siècle et ses nouvelles tendances (l’autofiction, l’écriture féminine dans la perspective de l’identité culturelle du sexe) ; la culture italienne, le cinéma. Elle a publié Sidonie-Gabrielle
Colette — kobieta i pisarka wyprzedzająca swoją epokę (Sidonie-Gabrielle Colette : femme et écrivain en avance sur son temps) (Opole, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2006).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
