La mort en ligne, le cimetière virtuel et l’architecture des rites funéraires postmodernes



Abstrakt

This paper makes use of different disciplinary methodologies in order to analyze the issue of death and representation of funerary rites within the universe of the cyberspace, in order to propose a balanced integrative vision of the function and role of recurrent non‑places within the virtual space: the electronic cemeteries with their specific rituals. Starting from an anthropo‑semio‑semantic approach and using the comparatist method, the article analyzes the specificity of funerary rites (counter‑rituals) and ceremonies related to online memorials and electronic cemeteries pertaining to different cultural spaces (French, Romanian, Indian, English‑American and so on).

Key words: death, funerary rites, rituals, electronic cemeteries, online memorials, non‑places, postmodernism


Corpus

http://www.e‑obseques.fr/

http://www.e‑ternel.com/en/

http://www.youdeparted.com/

http://www.viatadeapoi.ro/

http://www.moarteaonline.ro/

http://legacylocker.com/

http://findagrave.com/

http://connectingdirectors.com/articles/349‑eternalspace‑com‑folds‑after‑30‑days

http://noidalokmanch.org/antim_niwas.html> Date de consultation : le 13 janvier 2014.

Œuvres consultés

Amariglio Jack, 1988 : « The Body, Economic Discourse and Power : An Economist’s Introduction to Foucault ». History of Political Economy, Vol. 20, no. 4, 583—613.

Amariglio Jack, 1990 : « Economics as a Postmodern Discourse ». In: Economics as Discourse. Ed. Warren Samuels. Kluwer Academic Publishing, 14—46.

Augé Marc, 1992 : Les non‑lieux. Introduction à une anthropologie de la surmodernité. Paris : Éditions du Seuil.

Bachelard Gaston, 1972 : La Poétique de l’espace. Paris : Presses Universitaires de France.

Bauman Zygmunt, 2000 : Liquid Modernity. Cambridge: Polity Press.

De Certeau Michel, 1990 : L’Invention du Quotidien. Paris: Gallimard.

Dawson Lorne, Cowan Douglas, eds., 2004: Religion Online: Finding Faith on the Internet. New York: Routledge.

Eliade Mircea, 1995 : Sacrul şi profanul. Bucureşti: Humanitas.

Grimes Ronald, 1990 : Ritual Criticism: Case Studies in Its Practice. Essays on Its Theory. Columbia : University of Columbia Press.

Hojsgaard Morten, Warburg Margrit, eds., 2005 : Religion and Cyberspace. New York: Routledge.

Hoover Stewart, Clark Lynn Schofield, 2002 : Practicing Religion in the Age of the Media, Explorations in Media, Religion and Culture. New York: Columbia University Press.

Matei Alxandru, 2009 : « Penser le postmoderne. Autour d’un débat transatlantique sans échos en Europe de l’Est ». Fabula http://www.fabula.org/atelier.php?Penser_le_%22postmoderne%22. Date de consultation: le 13 janvier 2014.

O’Leary Stephen D., 2004 : Religion Online: Finding Faith on the Internet. New York: Routledge.

Panea Nicolae, 2003 : Gramatica funerarului. Craiova: Ed. Scrisul Românesc.

Roberts Pamela, 2004 : « The Living and the Dead : Community in the Virtual Cemetery ». Journal of Death and Dying, Vol. 49, 57—76.

Schechner Richard, 1985 : Between Theatre and Anthropology. Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

Segaud Marion, 2010 : Anthropologie de l’espace. Habiter, fonder, distribuer, transformer. Paris : Armand Colin.

Thomas Louis Vincent, 1975 : Anthropologie de la mort. Paris : Payot.

Thomas Louis Vincent, 1985 : Rites de mort. Paris : Fayard.

Autres sources électroniques (date de consultation: le 13 janvier 2014)

http://www.viatadeapoi.ro/index.php?l=ro&t=4

http://legacylocker.com/features/locker

http://www.e‑ternel.com/fr/memorial/Louis‑GALLET‑29‑09‑1915‑09‑03‑2013/

http://www.e‑ternel.com/fr/memorial/Louis‑GALLET‑29‑09‑1915‑09‑03‑2013/#


ŢenescuA. (1). La mort en ligne, le cimetière virtuel et l’architecture des rites funéraires postmodernes. Romanica Silesiana, 9(1). Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/RS/article/view/5917

Alina Ţenescu  krzysztof.jarosz@us.edu.pl
Université de Craïova, Roumanie 
Alina Ţenescu est chargée de cours à la Faculté des Lettres de l’Université de Craïova. Sa recherche postdoctorale s’est concentrée sur l’analyse de la perception et de la représentation
des espaces et des lieux dans la littérature francophone médiatique. Les principales directions de son activité de recherche visent la littérature française et francophone contemporaines, la littérature médiatique, la sémiotique de l’espace, l’analyse du discours, la communication publi‑
citaire, la communication interculturelle et l’anthropologie de l’urbain. Membre de l’Association Européenne d’Études Francophones et de l’AFJSC (Association des Formateurs en Journalisme et Communication), elle fait aussi partie du Groupe de Recherches Comparatistes en Francophonies.




Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).