El terror cotidiano en los cuentos de Emilia Pardo Bazán
Abstrakt
Most of the literature devoted to Emilia Pardo Bazán places her work in the naturalist school, and despite the gore elements present in it, her oeuvre is not usually interpreted as representative of the horror or the gothic genre. The writer has often expressed her belief that crime is embedded in the daily lives of people, which is manifest in her conviction that “without strange, monstrous and creepy events, we do not know reality.”
This article aims to analyze a brief narrative by Pardo Bazán, to address the criminal phenomenon manifest in the author’s newspaper articles. Putting into question the Italian criminology school, where crime is treated as an atavism and a hallmark of our most primitive self, through the projection of violence in its various forms, the writer develops a complicated portrait of the human being (complex, repression or retaliation), which leads us to wonder whether th macabre elements of the narrative are Pardo Bazán’s mirror of reality or the expression of her own ghosts.
Key words: Emilia Pardo Bazán, crime, suicide, criminology school, short stories
Bibliografia
Arenal Concepción, 1896: «El reo, el pueblo y el verdugo». En: eadem: Obras completas. T. 12. Madrid: Victoriano Suárez.
Arenal Concepción, 1913: «El visitador del pobre». En: eadem: Obras completas. T. 1. Madrid: Librería de Victoriano Suárez.
Bar Cendón Mónica, 2014: «Emilia Pardo Bazán e a pena capital. A pedra angular a debate». En: Ágora de Orcellón. Carballiño: Instituto de Estudios Carballineses, 11–24.
Casal de Nis Emilio, 1904: Manual del Policía. Leyes, reglamentos, decretos, reales órdenes, circulares y formularios. Madrid: Imp. del Asilo de Huérfanos del S C de Jesús.
Catálogo do Museo criminológico. Ministerio della Giustizia, Roma.
Garofalo Rafael, Dorado Montero Pedro, trad., 1922: La Criminología. Reimp. de la ed. Madrid, La España Moderna.
González Herran José Manuel, 2016: «Realidad e irrealidad en los cuentos fantásticos de Emilia Pardo Bazán: La resucitada (1908)». En: Dolores thion soriano-Mollá, Noémie François et Jean Albrespit, eds.: Fabrique de verités. Vol. 2: L’oeuvre littéraire au miroir de la verité. Paris: L’Harmattan, 171–180.
Heydl-Cortínez Cecilia, 2003: Diario de la Marina. La Habana (1909–1915). Madrid: Editorial Pliegos.
Maupassant Guy de, 2012: Cuentos esenciales. Barcelona: Debolsillo.
Mayoral Marina, 2006: «Pardo Bazán: de la noticia a la ficción». En: José Manuel González Herran, Cristina Patiño Eirín, Ermitas Penas Varela, eds.: Emilia Pardo Bazán: los cuentos: II Simposio A Coruña, 27, 28, 29 e 30 de setembro de 2005. A Coruña: Real Academia Galega.
Pardo Bazán Emilia, 1911: «Cuentos de amor». En: eadem: Obras completas. T. 16. Madrid: V. Prieto y Compañía, editores.
Pardo Bazán Emilia, 1922: Cuentos de la tierra. Madrid: Editorial Atlántida.
Pardo Bazán Emilia, 1945: La sirena negra. La piedra angular. Madrid: M. Aguilar Editor.
Pardo Bazán Emilia, 1999: «Los pazos de Ulloa». En: eadem: Obras completas. Darío VillanueVa, José Manuel González Herrán, eds. Madrid: Biblioteca de Castro.
Pardo Bazán Emilia, 2003: A pedra angular. Trad. Mónica Bar Cendón. Vigo: Edicións Xerais.
Pardo Bazán Emilia, 2005: La Vida contemporánea. Madrid: Hemeroteca de Madrid, col. «Testimonios de prensa», nº 5.
Pardo Bazán Emilia, 2014: El vidrio roto. Cuentos para las Américas. José Manuel González Herrán, ed. Vigo: Editorial Galaxia, Mar Maior.
Pardo Bazán Emilia, 1990: Cuentos completos. Juan Paredes núñez, ed. T. 4. La Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, Conde de Fenosa.
Pardo Bazán Emilia, s/f: Cuentos trágicos. Madrid: Renacimiento.
Patiño Eirín C. 2006: «La abeja de oro en el Camafeo: presencia del cuento francés en los cuentos de Emilia Pardo Bazán». En: José Manuel González Herrán, Cristina Patiño Eirín, Ermitas Penas Varela, eds.: Emilia Pardo Bazán: los cuentos: II Simposio A Coruña, 27, 28, 29 e 30 de setembro de 2005. A Coruña: Real Academia Galega.
Publicaciones en Internet
http://www.cervantesvirtual.com/portales/pardo_bazan/obra_cuentos. Fecha de la última consulta: el 27 de febrero de 2016.
http://www.ciudadseva.com/textos/cuentos/fran/maupassa/el_miedo.htm. Fecha de la última consulta: el 8 de febrero de 2016.
http://www.ciudadseva.com/textos/cuentos/esp/pardo/historias_y_cuentos_de_galicia.htm
http://www.ciudadseva.com/textos/cuentos/esp/pardo/el_revolver.htm
dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/3791414.pdf. Aproximaciones a la antropología criminal desde la perspectiva de Lombroso. Fecha de la última consulta: el 18 de febrero de 2016.
http://www.cervantesvirtual.com/obra-visor/anales-galdosianos–19/html/p0000006.htm#I_22_. Fecha de la última consulta: el 25 de febrero de 2016.
Lombroso Cesare, 1892. http://www.classicistranieri.com/liberliber/Lombroso,%20Cesare/l_uomo_p(1).pdf. Fecha de la última consulta: el 10 de febrero de 2016.
Lombroso Cesare, 1901. http://www.classicistranieri.com/liberliber/Lombroso%20Cesare/nuovi__p(1).pdf. Fecha de la última consulta: el 10 de febrero de 2016.
Quincey Thomas, 1829: Del asesinato considerado como una de las Bellas Artes. http://www.edu.mec.gub.uy/biblioteca_digital/libros/Q/Quincey,%20Thomas%20-%20Del%20asesinato%20_1.1_%5Brtf%5D.pdf. Fecha de la última consulta: el 12 de febrero de 2016.
Universidade de Vigo
Mónica Bar Cendón, DEA por la UNED, con «Emilia Pardo Bazán no Ateneo de Madrid»; doctoranda por la Universidad de Vigo. Como investigadora del feminismo, ha participado en jornadas en las Universidades de Santiago (Facultade de Historia, Facultade de Xornalismo). En posgrados de Estudos de Xénero, en la Facultade de socioloxía, A Coruña (2013, 2014 y 2015), como especialista en el Movemento Feminista galego; y en otros foros académicos. También en simposios internacionales sobre Pardo Bazán, en la Real Academia Galega, con ponencias sobre «Emilia Pardo Bazán e a tradución» y «Emilia Pardo Bazán e o Método (Stanislavski)». Ha llevado a escena por vez primera el relato-monólogo teatral El vestido de boda, escrito por Emilia Pardo Bazán en 1898. Canon de Alcoba (trad.) de Tununa Mercado (Xerais, 1999, “As Literatas”), A pedra angular (trad.) de Emilia Pardo Bazán (Xerais, 2003). Prólogo de «Xeo e lume» (2001), de Andrea Dworkin. Estudio literario de: Non o abras como unha flor, de Mª Xosé Queizán (Xerais, 2004). Recopilación y cronología de Emilia Pardo Bazán: Unha nena seducida polos libros, de Mª Xosé Queizán (Xerais, 2014). Ensayo: Feministas galegas, claves dunha revolución en marcha (Xerais, 2010).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
