La stiva e l’abisso di Michele Mari. Romanzo fra favola e metanarrazione
Abstrakt
From the moment of his literary debut in 1989, Michele Mari is considered to be the representative of classic tendencies in contemporary Italian literature. One of the most noticeable characteristics of his writing is the presence of autobiographic elements which appear in all his works with different intensity, but also the archaization of style and language, literary references and metaliterary reflexions. This article aims at showing how the 1992 novel La stiva e l’abisso connects two of those aspects of Mari’s writing: intertextuality and literary references to adventure novel genre, as well as it reflects on the role and value of the literature for the contemporary people. It analyses basic narrative instances, that is the narrator, narrative structure, place and time of events, in order to show how they result in metaliterary reflexion.
Bibliografia
Barthes, Roland, 1970: S/Z. Paris, Éditions du Seuil.
Brooks, Peter, 2004: Trame. Intenzionalità e progetto nel discorso narrativo. Trad. D. Fink. Torino, Einaudi.
Carnero, Roberto, 2010: Under 40. I giovani nella nuova narrativa italiana. Milano–Torino, Mondadori.
Chatman, Seymour, 2010: Storia e discorso. La struttura narrativa nel romanzo e nel film. Trad. Elisabetta Graziosi. Milano, Il Saggiatore.
Eliade, Mircea, 1966: Mito e realtà. Trad. Giovanni Cantoni. Torino, Boria Editore.
Fludernik, Monika, 2013: «Verso una narratologia ‘naturale’». Enthymema, n. 8. Introduzione e traduzione Filippo Pennacchio, pp. 141–191.
La Porta, Filippo, 2003: La nuova narrativa italiana. Travestimenti e stili di fine secolo. Torino, Bollati Borighieri.
Lega, Alessio, 2007: «La letteratura secondo Michele Mari». Intervista a Michele Mari pubblicata su A/Parte, n. 15. https://duemilaragioni.myblog.it/2010/09/09/alessio-lega-la-letteratura-secondo-michele-mari/ [Data dell’ultima consultazione: 08.05.2019].
Mari, Michele, 2004: I demoni e la pastasfoglia. Roma, Quiritta.
Mari, Michele, 2009: «Otto autori». In: Idem: Tu sanguinosa infanzia. Torino, Einaudi, pp. 47–76.
Mari, Michele, 2018: La stiva e l’abisso. Torino, Einaudi.
Mazza Galanti, Carlo, 2011: Michele Mari. Fiesole, Edizioni Cadmo.
Mazza Galanti, Carlo (a cura di), 2019: Scuola di demoni. Conversazioni con Michele Mari e Walter Siti. Roma, Edizioni minimum fax.
Pistelli, Maurizio, 2013: La giovane narrativa italiana. Scritture di fine millennio. Roma, Donzelli.
Pizzoli, Lucilla; Poggiogalli, Danilo, 1997: «Il caos ordinato. Della prosa di Michele Mari». In: Della Valle, Valeria (a cura di): Parola di scrittore. La lingua della narrativa italiana dagli anni Settanta a oggi. Roma, Edizioni minimum fax, pp. 141–147.
Serianni, Luca, 1997: «Antico e moderno nella prosa di Michele Mari». In: Della Valle, Valeria (a cura di): Parola di scrittore. La lingua della narrativa italiana dagli anni Settanta a oggi. Roma, Edizioni minimum fax, pp. 148–157.
Stanzel, F.K., 1988: A Theory of narrative. Transl. Ch. Goedesche. Cambridge–New York Rochelle–Melbourne–Sydney, Cambridge University Press. Testa, Enrico, 2009: Eroi e figuranti. Torino, Einaudi.
Todorov, Tzvetan, 1971: «Les transformazions narratives». In: Idem: Poétique de la prose. Paris, Éditions du Seuil, pp. 225–240.
Volpi, Alberto, 2012: «Michele Mari, l’idiosincratico». Doppiozero, 28 febbraio. https://www. doppiozero.com/materiali/fuori-busta/michele-mari-l%E2%80%99idiosincratico. [Data dell’- ultima consultazione: 08.05.2019].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
