Opublikowane: 2012-12-31

До питання про час польсько‑литовського «гербового розбратання» [W kwestii czasu trwania polsko-litewskiego „sporu o herb”]

Олег Однороженко

Abstrakt

W 1413 roku w Horodle doszło do zawarcia kolejnej unii polsko‑litewskiej. Jednym z jej elementów było tzw. zbratanie się szlachty polskiej z litewską, czego wyrazem było nadanie katolickim bojarom litewskim tych samych praw, które posiadała szlachta polska, a także przyjęcie 47 rodów litewskich do herbów polskich. Na początku lat trzydziestych XV wieku doszło jednak do ostrego konfliktu między Koroną Polską a Wielkim Księstwem Litewskim — najpierw była to „burza koronacyjna”, a następnie wojna z nowym wielkim księciem Świdrygiełłą. W konsekwencji, doprowadzono do zrzucenia z tronu Świdrygiełły, zastąpienia go Zygmuntem Kiejstutowiczem oraz podpisania na polskich warunkach nowej unii, tzw. grodzieńskiej (1432, 1434). Wielkie Księstwo przez następne kilka lat podzieliło się na dwie części: kontrolowaną przez Świdrygiełłę i podległą Zygmuntowi Kiejstutowiczowi. Mimo konfliktu między nimi obydwaj, wraz ze swoimi zwolennikami, byli jednak przeciwnikami polskich dążeń inkorporacyjnych. To spowodowało, że niektórzy z bojarów litewskich, na znak protestu, a jednocześnie obrony litewskiej tożsamości i niezależności, zarzucili herby polskie i powrócili do dawnych znaków (sprzed 1413 roku). Informacje o odesłaniu herbów polskich przez Litwinów podaje Kronika Wielkiego Księstwa Litewskiego i Żmudzkiego (w tym jej wersja, Kronika Bychowca), jednak umieszcza je pod rokiem 1453 i łączy ze zjazdem polsko‑litewskim w Parczewie. Autor artykułu na podstawie badań sfragistycznych odrzuca ten przekaz i wiąże ten swoisty protest ze wspomnianą trudną sytuacją polityczną między Koroną i Litwą na początku lat trzydziestych XV wieku.

Zasady cytowania

Однороженко, О. (2012). До питання про час польсько‑литовського «гербового розбратання» [W kwestii czasu trwania polsko-litewskiego „sporu o herb”]. Średniowiecze Polskie I Powszechne, 4, 238–250. https://doi.org/10.31261/SPiP.2012.08.12

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

SPP 2012 cover

Tom 4 (2012)
Opublikowane: 2012-12-31


ISSN: 2080-492X
eISSN: 2353-9720

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.