Chebdowie herbu Stary Koń, dziedzice Tropia i Tęgoborzy. Z dziejów małopolskiej rodziny rycerskiej XIV—XVI stulecia

Sławomir Wróblewski

doi:10.31261/SPiP.2014.10.06

Published: 2014-12-31

Vol. 6 (2014)

The Chebda Family (Stary Koń coat of arms), Heir to Tropie and Tęgoborze. On the History of the Knightly Family from Lesser Poland (14th and 16th centuries)

Sławomir Wróblewski

Section: Artykuły

https://doi.org/10.31261/SPiP.2014.10.06

Abstract

The article presents the Chebda family (Stary Koń coat of arms), who dwelled since the end of 14th century in the Northern parts of Sądecczyzna, and till this day has stayed rather out of focus to researchers and historians, yet illustrated as an interesting example of the knightly family from the area of Lesser Poland. The author takes up the following issues: the genealogy of the Chebda family, their property, and an issue of obtaining estate on the territory of Sądecczyzna in particular, as well as patronage. Apart from detailed findings, the quoted and analyzed sources illustrating the abovementioned issues allow for presenting a general picture of the family discussed in the article. Initially, a certain standard example of accomplishing particular medieval knightly purposes comes to focus, that is a formation of an estate complex, possession of a fortified residence, and finally the patronage of churches. After that time, this well‑ off knightly family — the lesser nobility typical of the old Republic of Poland — suffers from fragmentation and impoverishment.

Keywords:

Medieval Sądecczyzna , noble genealogy , church patronage

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Wróblewski, S. (2014). The Chebda Family (Stary Koń coat of arms), Heir to Tropie and Tęgoborze. On the History of the Knightly Family from Lesser Poland (14th and 16th centuries). Średniowiecze Polskie I Powszechne, 6, 93–112. https://doi.org/10.31261/SPiP.2014.10.06

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.

1. License

The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.

2. Author’s Warranties

The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.

If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".

ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).

3. User Rights

Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.

4. Co-Authorship

If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.

I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.

References

Archiwum książąt Lubartowiczów Sanguszków w Sławucie. T. 1-7. Wyd. Radzimiński Z. L., Skobielski P., Gorczak B. Lwów 1887-1910.
Google Scholar

Archiwum Narodowe w Krakowie. Terr. Crac. 3-6, 8, 10.
Google Scholar

Archiwum Narodowe w Krakowie. Terr. Czchov. 1-3.
Google Scholar

Biblioteka Jagiellońska, rkps 5348 II, rkps 5357 II, t. 1, k. 2..
Google Scholar

Boniecki A.: Herbarz polski. T. 2. Warszawa 1900.
Google Scholar

Bukowski W.: Lusławice Dolne i Górne. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 3. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Bukowski W.: Maciejowa. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 4. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Bukowski W.: Łabowa. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 3. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Cynarski S.: Początki kariery Wielopolskich. W: Społeczeństwo staropolskie. T. 2. Red. Wyczański A. Warszawa 1979.
Google Scholar

(Długosz Jan) Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis. T. 1-3. Wyd. Przezdziecki A. W: Opera omnia. T. 7-9. Kraków 1883-1884.
Google Scholar

Kajzer L., Kołodziejski S., Salm J.: Leksykon zamków w Polsce. Warszawa 2003.
Google Scholar

Kamecka M.: Historia rodu Wielopolskich od XVI wieku do początków wieku XVII. W: Nad społeczeństwem staropolskim. T. 1: Kultura - instytucje - gospodarka w XVI-XVIII stuleciu. Red. Łopatecki K., Walczak W. Białystok 2007.
Google Scholar

Kapiszewski H.: Tysiąclecie eremity polskiego. „Nasza Przeszłość” 1958, nr 8.
Google Scholar

Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej św. Wacława. T. 1-2. Wyd. Piekosiński F. Kraków 1874-1883.
Google Scholar

Kodeks dyplomatyczny Małopolski. T. 1-4. Wyd. Piekosiński F. Kraków 1876-1905.
Google Scholar

Kozieł S.: Dotychczasowe wyniki badań archeologiczno‑architektonicznych przy kościele św. Świrada w Tropiu nad Dunajcem. „Nasza Przeszłość” 1966, nr 23.
Google Scholar

Kołodziejski S.: Średniowieczne rezydencje obronne możnowładztwa na terenie województwa krakowskiego. Kraków 1994.
Google Scholar

Kumor B.: Uwagi o osadnictwie i organizacji kościelnej Sądeczyzny w XIII i XIV wieku „Małopolskie Studia Historyczne” 1962, R. 5, z. 3-4.
Google Scholar

Kurtyka J.: Lewniowa. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 3. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Kurtyka J.: Topory, Starekonie i Okszyce. W sprawie związków międzyrodowych w XIII i XIV wieku. „Kwartalnik Historyczny” 1992, T. 99, nr 2.
Google Scholar

Laberschek J.: Jurków. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 2. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Laberschek J.: Kamionka. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 2. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Leszczyńska Z.: Ciechosławice. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Leszczyńska Z.: Gdów. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Leszczyńska Z.: Gnojnik. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Leszczyńska-Skrętowa Z.: Bodzanów. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Leszczyńska-Skrętowa Z.: Kunina. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 3. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Leszczyńska-Skrętowa Z.: Łaziska. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 3. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Marzec A.: Urzędnicy małopolscy w otoczeniu Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego (1305-1370). Kraków 2006.
Google Scholar

Materyały do dziejów pospolitego ruszenia z lat 1497 i 1509, zebrane w części przez ś. p. Adolfa P. Pawińskiego. Uzup. i wyd. Kutrzeba S. W: „Archiwum Komisji Historycznej [Polskiej] Akademii Umiejętności” 1902, T. 9, nr 711.
Google Scholar

Matricularum Regni Poloniae Summaria. T. 1-4, 5/1. Wyd. Wierzbowski T.; T. 5/2. Wyd. Płocha J., Rybarski A., Sułkowska-Kurasiowa I. Warszawa 1905-1919, 1961.
Google Scholar

Mosingiewicz K., Śliwiński B.: Rycerstwo polskie z końca XII w. w falsyfikacie Kazimierza Sprawiedliwego. „Kwartalnik Historyczny” 1981, T. 88, nr 3.
Google Scholar

Paszkowska K.: Geografja ruin w Polsce. Poznań 1927.
Google Scholar

Pietrzak S.: Kościół w Tropiu jako naddunajecki ślad św. Świerada. W: Święty Świerad i jego czasy. Materiały z sympozjum naukowego w Tropiu 10-11 lipca 1998. Red. ks. Pietrzak S. Nowy Sącz 2001.
Google Scholar

Pietrzak S.: „Świrad zwany też Zorardem” - znad Adriatyku czy Dunajca? Część I. „Slavia Antiqua” 1998, nr 39.
Google Scholar

Rajman J.: Tymbark i Limanowa. Początki miast w Beskidzie Wyspowym. „Studia Historyczne” 1995, T. 38, nr 1.
Google Scholar

Rojkowska H., Niewalda W.: Wytrzyszczka. Ruiny zamku Tropsztyn. „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” 1996, T. 28.
Google Scholar

Sikora F.: Biała. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Sikora F.: Białawoda. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Sikora F.: Bilsko. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Sikora F.: Będzieszyna. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Sikora F.: Druszków Pusty. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Sikora F.: Góra Świętego Justa. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 1. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Sikora F.: Wielopolscy z rodu Starych Koni do początków XV wieku. W: „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno‑Społeczne. Historia”. T. 26 (240). Toruń 1992.
Google Scholar

Sperka J.: Szafrańcowie herbu Stary Koń. Katowice 2001.
Google Scholar

Stamirski H.: Powodzie przyczyną zagłady Ciechosławic, Gocza, Hamplowej i Zasłonia w dawnej Sądeczyźnie. „Rocznik Sądecki” 1962, T. 5.
Google Scholar

Starodawne prawa polskiego pomniki. T. 2: Z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nie użytych, głównie zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej. Wyd. Helcel Z. Kraków 1870.
Google Scholar

Starodawne prawa polskiego pomniki. T. 7. Cz. 2: Inscriptiones clenodiales ex libris iudicialibus palatinatus Cracoviensis. Wyd. Ulanowski B. Kraków 1885.
Google Scholar

Starodawne prawa polskiego pomniki. T. 8 : Antiquissimi libri iudiciales terrae Cracoviensis. Wyd. Ulanowski B. Kraków 1884-1886.
Google Scholar

Trajdos T. M.: Krakowscy „Markowie” za panowania Władysława II Jagiełły (1386-1434). „Studia Historyczne” 1982, T. 25, nr 3-4.
Google Scholar

Wilamowski M., Bukowski W.: Maszkowice. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 4. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Wojciechowska B.: Ekskomunika w Polsce średniowiecznej. Normy i funkcjonowanie. Kielce 2010.
Google Scholar

Wolski M.: Męcina. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 4. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Wolski M.: Stanisław z Jeżowa. W: Polski słownik biograficzny. T. 42.
Google Scholar

Wolski M.: Trzeciescy herbu Strzemię. Małopolska rodzina szlachecka XIV-XVI wieku. Kraków 2005.
Google Scholar

Wolski M.: Łękawa Marcinkowice. W: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu. Cz. 3. Oprac. Bukowski W., Kurtyka J., Laberschek J., Marzec A., Leszczyńska-Skrętowa Z., Sikora F., Wiśniewski J., Wilamowski M., Wolski M., Zdanek M. Wrocław-Kraków 1980-2009.
Google Scholar

Wróblewski S.: Janina - średniowieczna siedziba rycerska w ziemi sądeckiej. „Rocznik Sądecki” 2010, T. 38.
Google Scholar

Wróblewski S.: Rycerstwo ziemi sądeckiej w średniowieczu (niepublikowana rozprawa doktorska, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, 2013).
Google Scholar

Zbiór dyplomów klasztoru mogilskiego przy Krakowie. Wyd. Janota E. Kraków 1865.
Google Scholar

Vol. 6 (2014)
Published: 2014-12-31

ISSN: 2080-492X

eISSN: 2353-9720

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licence CC

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Submit

The Chebda Family (Stary Koń coat of arms), Heir to Tropie and Tęgoborze. On the History of the Knightly Family from Lesser Poland (14th and 16th centuries)

Abstract

Keywords:

Sławomir Wróblewski

Information