Studying electoral systems — methodological aspects
Abstrakt
Abstract: Studying electoral systems — methodological aspects
The concept of electoral deformation is conventional and its content is dependent on the given definition of representative democracy. Representative democracy’s aim to achieve social volition is not fully achievable. The category of ´majority’ is strictly an instrument of forming public authority and it cannot be equated with an expression of a given volition of the society’s majority. All election systems deform, and the differences between them lie in the scale of that deformation. Electoral deformations are not only a consequence of the majority system, whether proportional or mixed. The author points in this regard to the deformations that stem from the legal ground-rules of election law in the form of a general, equal, secret, direct and free ballot. Further, he points to the relations between the size of an electorate and the size of the organs being elected, the stability of the election law, voter turnout rates, the role of public media and the power of public opinion polls. Election result research methods, such as voter behaviour gauges as well as gauges of the impact of an election system on a party system (indices of proportionality and disproportionality, effective numbers of parties, fragmentation and fractionalization of the party system, party aggregation and government relevance) should be applied in relation to a particular electoral system. Although these methods constitute very powerful research instruments, they do not set any methodological trends. This is because trends are derived from axiological and doctrinal priorities present in a singular electoral system.
Keywords: representative democracy, election systems, electoral deformation, methodology of research, research methods
Bibliografia
Antoszewski A.: Współczesne teorie demokracji. Studia z teorii polityki. Vol. 2. Wrocław 1998.
Banaszak B.: Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych. Kraków 2004.
Banaszak B.: Prawo wyborcze obywateli. Warszawa 1996.
Biernat T.: Legitymizacja władzy politycznej: Elementy teorii. Toruń 2000.
Buczkowski J.: Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczpospolitej. Lublin 1998.
Domagała M., Iwanek J.: “Regionalne i lokalne ustroje polityczno-prawne” In: „Studia Politicae Universitatis Silesiensis” Vol. 11. Eds. J. Iwanek, M. Stolarczyk, co-op. R. Glajcar. Katowice 2013.
Filipowicz S.: Demokracja. O władzy iluzji w królestwie rozumu. Warszawa 2007.
Garlicki L.: Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa 1999.
Groppi T.: “Forma rządu a systemy wyborcze we Włoszech” „Przegląd Sejmowy” 2007, Vol. 6.
Held D.: Modele demokracji. Przeł. W. Nowicki. Kraków 2010.
Iwanek J.: “Badanie systemów wyborczych — aspekty metodologiczne.” In: Wpływ deformacji wyborczych na systemy polityczne. Ed. J. Iwanek. Toruń 2014.
Iwanek J.: “Czwarta władza w systemie demokratycznym.” In: Władza media polityka. Ed. M. Gierula, co-op. M. Wielopolska-Szymura. Katowice 2006.
Iwanek J.: “Standaryzacja demokracji współczesnej.” In: Studia nad współczesnymi systemami politycznymi: Księga dedykowana profesorowi Andrzejowi Antoszewskiemu. T. 1: Podmioty i procesy demokratyczne. Wrocław 2014.
Iwanek J.: „Partia regionalna, partia lokalna, regionalne i lokalne systemy partyjne — aspekty teoretyczne.” In: Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej. Vol. 3: Regionalne i lokalne partie polityczne i systemy partyjne. Eds. J. Iwanek, W. Wojtasik. Toruń—Katowice 2014.
Jamróz A.: Demokracja. Białystok 1999.
Jaskiernia J. : Zasada równości w prawie wyborczym USA. Warszawa 1992.
Ludwikowski R., Ludwikowska A.: Wybory prezydenckie w USA na tle porównawczym. Warszawa 2009.
Michalak B., Sokala A.: Leksykon prawa wyborczego i systemów wyborczych. Warszawa 2010.
Midera D.: “Głosowanie przez Internet a demokracja”. Studia Politologiczne 2011, nr 20.
Misztal A.: Degressive Proportionality and the Shaping of the Composition of the European Parliament) was not Precisely Defined (i.e. via a Mathematical Equation). Wrocław 2012.
Nohlen D.: Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych. Transl. R. Alberski, J. Sroka, Z. Wiktor. Warszawa 2004.
Nohlen D.: Sistemas electorales del mundo. Madrid 1981.
Polskie prawo konstytucyjne. Ed. W. Skrzydło. Lublin 2004.
Sartori G.: Homo videns. Telewizja i postmyślenie. Transl. J. Uszyński. Warszawa 2007.
Sartori G.: Teoria demokracji. Transl. P. Amsterdamski, D. Grinberg. Warszawa 1994.
Waszak M., Zbieranek J.: Propozycja obniżenia granicy wieku czynnego prawa wyborczego do 16 lat. Warszawa 2010.
Wnuk-Lipiński E.: Demokratyczna rekonstrukcja: Z socjologii radykalnej zmiany społecznej. Warszawa 1996.
Wojtasik W.: Funkcje wyborów w III Rzeczypospolitej: Teoria i praktyka. Katowice 2012.
Żukowski A.: Systemy wyborcze. Olsztyn 1997.
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa
prawnik, politolog, dr hab., profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Śląskiego, kierownik Zakładu Systemów Politycznych Państw Wysoko Rozwiniętych Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa. Badacz systemów politycznych państw demokratycznych, w szczególności Hiszpanii oraz teorii demokracji. Poza tym zajmuje się badaniem polityki zagranicznej USA wobec Ameryki Łacińskiej. Aktywnie współpracuje z ośrodkami akademickimi Hiszpanii. Ostatnie ważniejsze publikacje: Redakcja i współautorstwo książek: Wpływ deformacji wyborczych na systemy polityczne. Toruń 2014; Autonomia terytorialna w perspektywie europejskiej. T. 1—3. Toruń 2014. Autor monografii Konflikt o Kanał Panamski. Warszawa 2013.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
