The Populist Chameleon: some general considerations on Lega Nord ideology



Abstrakt

Abstract: The Populist Chameleon: some general considerations on Lega Nord ideology

            The paper reveals a chameleon-like characteristic, which means that individual political problems and elements of the party’s rhetoric never disappear completely, but rather stay latent, ready to revive at any moment. The only fixed element is populism. After the four main phases of the Lega Nord policy, the party and its secretary Matteo Salvini enter a new era of politics that resembles the anti-particracy of the early years of activity, the only difference being that the party is uniting with its former enemies on the common ground, such as opposition to immigration, the European Union, and the euro currency. The party is paving the way to conquest some non-typical areas, such as the red regions, although there are no barriers to its further development.

 Keywords: Lega Nord, Bossi, Salvini, populism, white belt, red belt, regionalism, nationalism, immigration, ethnocentrism


“Elezioni regionali.” La Repubblica — l’ Espresso (2014—2015), http://www.repubblica.it/static/speciale/2014/elezioni/regionali/emilia_romagna.html (accessed: 1.05.2016);

http://www.repubblica.it/static/speciale/2015/elezioni/regionali/toscana.html (accessed: 1.05.2016);

http://www.repubblica.it/static/speciale/2015/elezioni/regionali/marche.html (accessed: 1.05.2016);

http://www.repubblica.it/static/special/2015/elezioni/regionali/umbria.html (accessed: 1.05.2016).

“Maroni: »La Lega č ispirata a Lenin, ma č post-ideologica«.” Blitz Quotidiano 23.06.2010, http://www.blitzquotidiano.it/politica-italiana/lega-maroni-ispirata-lenin-ma-post-ideologica439737/#sthash.6BF0WW6y.dpuf (accessed: 7.04.2016).

Agnew J.A., Shin M.E.: “Spatial Regression for Electoral Studies: The Case of the Italian Lega Nord”. In: Revitalizing electoral geography. Eds. B. Warf, J. Leib. Farnham 2011.

Agnew J.A., Shin M.E.: Berlusconi’s Italy. Mapping Contemporary Italian Politics. Philadelphia 2008.

Albertazzi D., McDonnell D.: Populists in Power. New York 2015.

Amoretti F., Musella F.: Il voto a Napoli. Una nuova stagione (anti)politica? (2011), http://www.sisp.it/files/papers/2011/francesco-amoretti-e-fortunato-musella-1125.pdf (accessed: 24.03.2016).

Art D.: Inside the Radical Right. New York 2011.

Bagnasco, A.: Tre Italie: la problematica territoriale dello sviluppo italiano. Bologna 1977.

Baldassari D.: “Il voto ideologico esiste? L’utilizzo delle categorie di sinistra e destra nell’ elettorato italiano”. Quaderni dell’ Osservatorio Elettorale 2003, n 49, http://www.regione.toscana.it/-/quaderno-n-49 (accessed: 1.04.2016).

Banfield E.C.: The Moral Basis of a Backward Society. Glencoe 1958.

Bellizi M.: Maroni: “La Lega? un partito LENINISTA, post-ideologico ma con una forte ideologia.” Mauro Parolini. Assessore allo Sviluppo Economico di Regione Lombardia (2010), http://www.mauroparolini.it/italian/leggi-news/309/function.simplexml-loadstring#sthash.aqwqNSKg.dpuf (accessed: 10.04.2016).

Benelli E.: “Migration discourses in Italy”. Conserveries mémorielles. Revue transdisciplinaire 2013, № 13, http://cm.revues.org/1419 (accessed: 15.02.2016).

Betz H.G.: Against Rome: The Lega Nord. In: The new politics of the right: neo- populist parties and movements in established democracies. Eds. H.G. Betz, S. Immerfall. Basingstoke 1998.

Betz H.G.: Radical Right-Wing Populism in Western Europe. New York 1994.

Biorcio R., Natale P.: Politica a 5 Stelle. Idee, storia e strategie del movimento di Grillo. Milan 2013.

Bobbio N.: Destra e Sinistra. Ragioni e significati di una distinzione politica. Rome 2004.

Bonerandi E.: “Un sindacato per Bossi. »Č ora che il nord abbia salari piů alti«.” (1990). La Repubblica, http://ricerca.repubblica.it/repubblica/archivio/repubblica/1990/06/01/un-sindacato-per-bossi-ora-che.html?refresh_ce (accessed: 5.10.2015).

Bonfreschi L.: „Il fenomenoleghista e la Lega Nord.” In: Storia delle destre nell’Italia repubblicana. Ed. G. Orsina. Soveria Mannelli 2008.

Bordandini P.: La spada di Vendola. Una risorsa o un problema per il centrosinistra? Rome 2013.

Brierley W., Giacometti L.: “Italian National Identity and the Failure of Regionalism”. In: Nation and Identity in Contemporary Europe. Eds. B. Jenkins, S.A. Sofos. London—New York 1996.

Bufacchi V., Burgess S.: Italy since 1989. Events and Interpretations, Basingstoke 1997.

Caciagli M.: „Le regioni rosse nell’Europa continentale. Un’epopea del Novecento.” Cambio 2014, anno IV. n 8, DOI: 10.1400/228740.

Caciagli M.: Subculture politiche territoriali o geografia elettorale? (2011), http://www.fupress.net/index.php/smp/article/viewFile/10320/9505 (accessed: 2.02.2015).

Calise M.: La personalizzazione del voto (2011), http://www.mi.camcom.it/c/document_library/get_file?uuid=18b75372-61b0-4a40-acf5-9c0dcbeb9a5a (accessed: 11.04.2016).

Carvalho J.: Impact of Extreme Right Parties on Immigration Policy: Comparing Britain, France and Italy. New York 2014.

Champeyrache C.: La Ligue du Nord, Un séparatisme ŕ l’italienne. Paris 2002.

Colloca P., Marangoni F.: “Lo shock elettorale”. In: Il partito di Grillo. Eds. P. Corbetta, E. Gualmini. Bologna 2013.

Conti N., Roux C., Tronconi F.: “Introduction: Parties and voters in a multi-level electoral setting.” Modern Italy 2009, Vol. 14, No. 2.

Corbetta P., Piretti M. S.: Atlante storico elettorale d’Italia. Bologna 2013.

Cotta M., Verzichelli L.: Il sistema politico italiano. Bologna 2011.

De Mucci R.: Democrazia dissociativa. Soveria Mannelli 2013.

Dematteo L.: L’idiota in politica: antropologia della Lega Nord. Milan 2011.

Di Ciolo V., Ciaurro L.: Il diritto parlamentare nella teoria e nella pratica. Milan 2013.

Di Franco G., Gritti R.: “La »Rivoluzione« nelle urne. Un’ analisi dei risultati delle elezioni amministrative del 6 e del 20 giugno 1993.” Sociologia e Ricerca Sociale 1993, No 42.

Di Matteo L.: “Des bombes comme des bonbons. Le leader de la Ligue du Nord et les années de plomb.” Lignes 2003, Vol. 1 ą 10, DOI: 10.3917/lignes1.010.0134.

Diamanti I.: “The Northern League.” In: The New Italian Republic. Eds. S. Gundle, S. Parker. London—New York 1996.

Franzi A., Madron A.: Matteo Salvini #ilMilitante. La nuova Lega guarda anche al Sud per cambiare il centrodestra e l’ Europa. Contro Renzi, l’ euro e l’ immigrazione di massa. Florence 2015.

Giordano B.: “A Place Called Padania? The Lega Nord and the Political Representation of Northern Italy.” European Urban and Regional Studies 1999, Vol. 6, No 3.

Giordano B.: “The contrasting geographies of »Padania«: The case of the Lega Nord in Northern Italy.” Royal Geographical Society (with The Institute of British Geographers) 2001, Vol. 33, No, 1, DOI: 10.1111/1475-4762.00005.

Giovannini E.: Europa anno zero: Il ritorno dei nazionalismi. Venice 2015.

Golia C.: Dentro Forza Italia. Organizzazione e militanza. Venice 1997.

Gramsci A.: Quaderni del carcere. Turin 1975.

Hayward J.: “The Populist Challenge to Elitist Democracy in Europe.” In: Elitism, Populism, and European Politics. Ed. J. Hayward. Oxford 2004.

Huysseune M.: Contemporary Centrifugal Regionalism: Comparing Flanders and Northern Italy (2009), poli.vub.ac.be/publi/online/alles-michel.pdf (accessed: 2.03.2015).

Huysseune M.: Modernity and Secession: The Social Sciences and the Political Discourse of the Lega Nord in Italy. London—New York 2006.

Ignazi P.: “Legitimation and Evolution on the Italian Right Wing: Social and Ideological Repositioning of Alleanza Nazionale and the Lega Nord.” South European Society & Politics 2005, Vol. 10, No 2.

L’ intervento del Professor Miglio, (online video clip), http://leganordcollegno.blogspot.com/2012/10/lintervento-del-professor-miglio-al.html (accessed: 18.12.2015).

Lettieri C.: “»Bruciare il tricolore«. Lega Nord e stigmatizzazione del Risorgimento, Italies” 2011, n 15, http://italies.revues.org/3200 (accessed: 7.08.2015).

Losito G. et al.: “Contenuti e strategie di comunicazione nei manifesti della campagna elettorale per le elezioni politiche del 2006.” In: La politica mediatizzata: forme della comunicazione politica nel confronto. Eds. G. Sensales, M. Bonaiuto. Milan 2008.

Mackenzie J.: “Italy’s Northern League calls for EU to be ‘demolished’.” Reuters 10.12.2014,, http://www.reuters.com/article/us-italy-politics-salvini-idUSKBN0JO22G20141210 (accessed: 11.12.2015).

Mammone A., Godin E., Jenkins B.: “Introduction.” In: Varieties of Right-Wing Extremism in Europe. Eds. A. Mammone, E. Godin, B. Jenkins. London—New York 2013.

Marino A.: Forza Italia. Nascita, Evoluzione e Sviluppo del Centro Destra Italiano (1993—2001) (Doctoral dissertation). Salerno 2012.

Massetti E.: “Explaining Regionalist Party Positioning in a Multidimensional Ideological Space: A Framework for Analysis.” Regional & Federal Studies 2009, Vol. 19 No. 4—5, DOI: 10.1080/13597560903310246.

Merlo F.: “»Secessione addio, difendiamo i confini«. La carica della Lega di Salvinil’identitario.” La Repubblica 1.11.2014, http://www.repubblica.it/politica/2014/11/01/news/secessione_addio_difendiamo_i_confini_la_carica_della_lega_di_salvini_lidentitario-99490205/ (accessed: 4.04.2016).

Ministero dell’Interno: Archivio Storico [http://elezionistorico.interno.it/ (accessed: 11.03.2016).

Montanelli I., Cervi M.: L’Italia di Berlusconi. 1993—1995, Milan 2001.

Morcellini M. Ricerca nazionale su immigrazione e asilo nei media italiani. Universita’ di Roma “Sapienza’’, Rome (2009), https://www.unhcr.it/sites/53a161110b80eeaac7000002/assets/53a165f50b80eeaac70003e0/7sintesi_ricerca_immigrazione_e_asilo_sui_media__sapienza_v3.0.pdf (accessed:2.02.2016).

Newell J.L.: Parties and Democracy in Italy. Burlington 2000.

Newth G.H.” A Brief Comparative History of Economic Regionalism in the North Italian Macro-region and Catalonia. Siena 2014, http://www.rivistaprogressus.it/wpcontent/uploads/george-newth-brief-comparative-history-of-economic-regionalism-in-the-northitalianmacro-region-and-catalonia.pdf (accessed: 9.05.2015).

Official party symbol — Lega Nord Padania (2016), http://www.leganord.org/il-movimento/simboli (accessed: 10.04.2016).

Orsina G.: Il berlusconismo nella storia d’Italia. Venice 2013.

Pajetta G.: Il grande camaleonte. Episodi, passioni, avventure del leghismo. Milan 1994.

Parisi A., Pasquino G.: “Changes in Italian Electoral Behaviour: The Relationships Between Parties and Voter.” West European Politics 1979, Vol. 2, No 3.

Patanč V.: Sondaggi politici: il PD cola a picco, la Lega Nord di Salvini supera Forza Italia. Nuova leadership nel centrodestra? 2015, https://www.forexinfo.it/Sondaggi-politici-il-PD-cola-a. (accessed: 5.04.2016).

Pezzini I.: Lo spot elettorale. Rome 2001.

Porcellato N., Rombi S.: Uno sguardo dentro la Lega Nord: caratteristiche e preferenze degli iscritti al piů longevo partito italiano. XXVIII SISP Conference. Perugia 2014, http://www.candidateandleaderselection.eu/sites/default/files/files/natascia-porcellatostefano-rombi-1834.pdf (accessed: 17.12.2015).

Pullella P.: “Italy politician urges Nazi policies for immigrants.” Reuters 5.12.2007, http://www.reuters.com/article/us-italy-immigration-idUSL0563062920071205 (accessed: 1.02.2016).

Putnam R.D.: Making Democracy Work: Civic Traditions in Modern Italy. Princeton 1994.

Rightwing Northern League makes gains in Italian elections (2015), http://www.theguardian.com/world/2015/jun/01/northern-league-gains-italian-elections-matteo-salvini (accessed: 9.05.2016).

Ruzza C., Fella S.: Re-inventing the Italian Right, Territorial politics, populism and ‘post-fascism’. London—New York 2009.

Ruzza C., Schmidtke O.: “The Northern League: Changing Friends and Foes, and its Politica.” In: Citizenship, Nationality and Migration in Europe. Eds. D. Cesarani, M. Fulbrook. London—New York 1996.

Santoro G.: Un Grillo Qualunque. Il Movimento 5 Stelle e il Populismo Digitale nella Crisi dei Partiti Italiani. Rome 2012.

Statuto della Lega Nord (2015), http://www.leganord.org/lo-statuto-della-lega-nord (accessed: 3.05.2016).

Stefanini P.: Avanti Po. La Lega Nord alla riscossa nelle regioni rosse. Milan 2010.

Stella G.A.: „Oltre la Padania L’onda di piena del Carroccio. La Lega Nord supera i »configi celtici«.” Corriere della Sera 9.06.2009, http://www.corriere.it/politica/speciali/2009/elezioni/notizie/oltre_la_padania_l_onda_di_piena_del_carroccio_gian_antonio_stella_0592013e-54a9-11de-b645-00144f02aabc.shtml?refresh_ce-cp (accessed: 1.01.2016).

Stella G.A.: Dio Po: Gli uomini che fecero la Padania. Milan 1996.

Strmiska M.: “Conceptualization and typology of European regional parties: a note on methodology.” Středoevropské politické studie jaro 2003, http://www.cepsr.com/clanek.php?ID=167 (accessed: 5.12.2015).

Struska D.: Między unitaryzmem a federalizmem. Ewolucja współczesnej myśli i praktyki ustrojowej Włoch. Warszawa 2008.

Taggart P.: Concepts in the Social Science Populism. Buckingham—Philadelphia 2004.

Tambini D.: Nationalism in Italian Politics, the stories of the Northern League. 1980—2000. London—New York 2001.

Tarchi M.: L’Italia populista. Dal qualunquismo a Beppe Grillo. Bologna 2015.

Tronconi F.: “Ethnic Identity and Party Competition. An Analysis of the Electoral Performance of Ethnoregionalist Parties in Western Europe.” World Political Science Review 2005, Vol. 2, No 2.

Verzichelli L.: Il sistema politico italiano. Bologna 2011.

Vigna P., Panizz a C.: “Verdi tribů del Nord. Intervista a Marco Aime sul razzismo leghista.” Quaderno di storia contemporanea 2012, No 52.

Woods D.: “A Critical Analysis of the Northern League’s Ideographical Profiling.” Journal of Political Ideologies 2010, Vol. 15 No 2. DOI: 10.1080/13569310903512282.

Zapperi C.: Salvini dopo Bossi, la battaglia della Lega contro le toghe, in: Corriere della Sera, 15.02.2016, http://www.corriere.it/politica/cards/salvini-bossi-battaglia-lega-contro-toghe/gli-insulti-pm-abate_principale.shtml (accessed: 21.04.2016).

Zúquete J.P.: Missionary Politics in Contemporary Europe. New York 2007.

Pobierz


Wilkoń Łukasz. (1). The Populist Chameleon: some general considerations on Lega Nord ideology. Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 17. Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/SPUS/article/view/5710

Łukasz Wilkoń  lukaszwilkon@gmail.com
PhD student 
doktorant Uniwersytetu Śląskiego. Jego badania naukowe skupiają się na problemach politologicznych Włoch oraz krajów Europy środkowej w XX i w XXI wieku. W związku z kilkunastoletnim pobytem we Włoszech, studiami na Wydziale Nauk Politycznych w Universita’ degli studi di Napoli ,,L’Orientale” oraz możliwością bliższego zapoznania się z zasadami funkcjonowania społeczeństwa włoskiego (środki masowego przekazu, studia, lektury i dyskusje) szczególnie zainteresowały go włoskie partie polityczne i związana z tym teoria systemów politycznych. Jako obserwator bieżącej polityki i życia społecznego zwrócił uwagę na zjawisko popularności Silvia Berlusconiego oraz jego drogę od telewizyjnej propagandy, po skuteczne starania o zdobycie pozycji lidera partii. Fakt ten pozwolił mu określić rolę nowoczesnych instrumentów marketingowych oraz profesjonalnego zaplecza doradców w osiąganiu sukcesu partii personalistycznych. Mediatyzacja życia politycznego, populizm jako jeden ze środków komunikowania się liderów z elektoratem, język jako narzędzie manipulacji — to najciekawsze zjawiska włoskiej sceny politycznej, interesujące zarówno politologów, jak i językoznawców. Temat ten stał się przedmiotem jego wystąpienia na międzynarodowej konferencji w Tarnowie, w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej, pod hasłem „Świat słowa” (21—22 maja 2015). W kręgu zainteresowań badawczych znajduje się też problematyka bałkańska, źródła konfliktów narodowych i etnicznych, historia upadku Jugosławii oraz przemiany polityczne i społeczne w krajach Europy środkowej, zwłaszcza ich droga (w tym Polski) do Unii Europejskiej. Jest autorem publikacji: Silvio Berlusconi i Forza Italia w latach 1994—2006. Tuchów 2007 (książka recenzowana przez dwóch włoskich profesorów zwyczajnych: Carlo Vecce oraz Giuseppe Cataldiego); Język polityki Silvia Berlusconiego na tle wybranych zjawisk. W: Świat słowa. Red. K. Choińska i M. Pachowicz. Tarnów 2017 (po recenzjach, w druku).



Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).