Nowożytność i chaos współczesności. Koncepcja „nowej nauki polityki” w ujęciu Erica Voegelina
Abstrakt
Abstrakt: Nowożytność i chaos współczesności. Koncepcja „nowej nauki polityki” w ujęciu Erica Voegelina
Jednym z głównych problemów współczesności jest kwestia odpowiedzi na pytanie o status świata wartości. W kontekście totalitaryzmów XX wieku jest to zagadnienie fundamentalne. I w tę problematykę wpisuje się myśl Erica Voegelina. Wedle autora Nowej nauki polityki nowożytność, będąca negacją idei myśli starożytnej (Platon) i chrześcijaństwa, to świat gnozy. Gnoza to przekonanie, iż człowiek jest w stanie zorganizować życie zbiorowe własnymi siłami, poza światem obiektywnych wartości. Taki sposób myślenia, wedle Voegelina, dały historyczne zło; faszyzm, komunizm oraz liberalizm. Nowa nauka polityki ma polegać na nawiązaniu do myśli przednowożytnej. Stanowisko Voegelina to istotny głos w debacie nad chaosem aksjologicznym, jaki ma miejsce we współczesnej cywilizacji i kulturze.
Słowa kluczowe: nowożytność, chaos, „nowej nauki polityki”, świat wartości, Eric Voegelin
Abstract: Modern era and the chaos of the present day. The concept of “new science of politics” in terms of Eric Voegelin
One of the main problems of the present day is answering the question about the status of the values of the world. In the context of the 20th century totalitarianisms’ it is a fundamental issue. Eric Voegelin’s idea has been enrolled in this range of problems. According to the author of the The New Science of Politics, the modern era, denying the ideas of the ancient thought (Plato) and Christianity, is the world of gnosis. Gnosis is the belief that man is able to organize collective life on his own, outside the world of objective values. This way of thinking, according to Voegelin, gave historical evil: fascism, communism and liberalism. The New Science of Politics is to rely on reference to the thoughts of pre-modern era. Voegelin’s position is an important voice in the debate over the axiological chaos that takes place in the contemporary civilization and culture.
Key words: modern era, chaos, “new science of politics”, values of the world, Eric VoegelinBibliografia
Buttiglione R., Merecki J. SDS: Europa jako pojęcie filozoficzne. Lublin 1996.
Kartezjusz: Rozprawa o metodzie. Przeł. T. Żeleński‑Boy. Warszawa 1993.
Kołakowski L.: Horror metaphysicus. Warszawa 1990.
Moulakis A.: Wprowadzenie do wydania angielskiego. W: E. Voegelin: Świat polis. Przeł. M.J. Czarnecki. Warszawa 2013.
Śpiewak P.: Eric Voegelin — filozof i historyk duszy otwartej. W: E. Voegelin: Nowa nauka polityki. Przeł. P. Śpiewak. Warszawa 1992.
Voegelin E.: Nowa nauka polityki. Przeł. P. Śpiewak. Warszawa 1992.
Voegelin E.: Świat polis. Przeł. M.J. Czarnecki. Warszawa 2013.
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rotmistrza Witolda Pileckiego w Oświęcimiu
dr, wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. rtm. W. Pileckiego w Oświęcimiu. Zajmuje się w historią idei, systemem politycznym, w tym samorządem terytorialnym i public relations. Autorka artykułów dotyczących tej problematyki.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
