Komunistyczna Partia Polski dziś. KPP jako przykład partii marginalnej

Piotr Obacz

doi:10.31261/SPUS.2019.24.04

Opublikowane: 2019-03-28

Tom 24 (2019)

Komunistyczna Partia Polski dziś. KPP jako przykład partii marginalnej

Piotr Obacz

Dział: Partie polityczne i systemy partyjne

https://doi.org/10.31261/SPUS.2019.24.04

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest współczesnej Komunistycznej Partii Polski — jej celom i kierunkom działania, a nade wszystko temu, w jaki sposób nawiązuje do przeszłości, jak traktuje spuściznę organizacji, do których się odwołuje, tj. przede wszystkim KPRP i KPP okresu międzywojennego, i w końcu jakich udziela odpowiedzi na wyzwania współczesności sięgając do przeszłości jako źródła politycznych inspiracji. Celem autora opracowania jest przybliżenie, jak rysuje się poczucie związku historycznego KPP z dawniejszymi polskimi partiami komunistycznymi i co z tego wynika, jeśli chodzi o kierunki działania politycznego, przedstawienie charakterystycznego poczucia „posłannictwa” KPP oraz reakcji opinii publicznej na fakt działania w Polce partii odwołującej się do komunistycznej ideologii, programu i przeszłości. Na tej kanwie możliwa i adekwatna jest teoretyczna charakterystyka partii marginalnej. Analizę oparto na kryteriach teoretycznych dotyczących partii małych, niszowych i marginalnych. Z tej perspektywy możliwe było określenie i objaśnienie charakterystycznych cech współczesnej Komunistycznej Partii Polski właśnie jako partii marginalnej oraz dokonanie oceny potencjału politycznego KPP w rywalizacji politycznej i wyborczej. Wydaje się przy tym — i jest to główna teza artykułu, iż w związku m.in. z radykalizmem KPP, archaicznym programem tej partii, balansowaniem na granicy delegalizacji i innymi uwarunkowaniami politycznymi oraz tymi przewidzianymi teorią, Komunistyczna Partia Polski pozostanie jedynie tzw. fringe party, której przekaz jest niezrozumiały w kontekście norm i przekonań politycznych mieszczących się w obecnym horyzoncie politycznym współczesnej Polski.

Słowa kluczowe:

fringe parties , komunizm , Komunistyczna Partia Polski , partie małe , partie marginalne , partie niszowe , partie polityczne

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Obacz, P. (2019). Komunistyczna Partia Polski dziś. KPP jako przykład partii marginalnej. Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 24, 69–83. https://doi.org/10.31261/SPUS.2019.24.04

Cited by / Share

Bibliografia

Abou-Chadi T.: Niche Party Success and Mainstream Party Policy Shifts — How Green and Radical Right Parties Differ in Their Impact. “British Journal of Political Science” 2014, No 46(2).
Google Scholar

Adams J. et al.: Are Niche Parties Fundamentally Different from Mainstream Parties? The Causes and the Electoral Consequences of Western European Parties’ Policy Shifts, 1976—1998. “American Journal of Political Science” 2006, No 50(3).
Google Scholar

Demokracje zachodnioeuropejskie. Analiza porównawcza. Red. A. Antoszewski, R. Herbut. Wrocław 2008.
Google Scholar

Antoszewski A., Herbut R.: Systemy polityczne współczesnego świata. Gdańsk 2001.
Google Scholar

Borghetto E.: The Issue Strategies of Niche Parties between Elections: An Analysis of Question Time in Six Countries. Paper presented at the 2018 ECPR General Conference in Hamburg — https://enricoborghetto.netlify.com/working_paper/hamburg_niche_2018.pdf (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Cimek H., Kieszczyński L.: Komunistyczna Partia Polski: 1918—1938. Warszawa 1985.
Google Scholar

Czubiński A.: Komunistyczna Partia Polski (1918—1938). Zarys historii. Warszawa 1988.
Google Scholar

Czyżniewski M.: Komunistyczna Partia Czech i Moraw jako element demokratycznego systemu partyjnego. W: Między idealizmem a pragmatyzmem. Wyzwania dla współczesnych partii politycznych. Red. M. Wincławska, M. Strzelecki. Toruń 2017.
Google Scholar

Dziewanowski M. K.: The Communist Party of Poland. An Outline of History. Cambridge 1976.
Google Scholar

Ezrow L.: Research Note: On the Inverse Relationship between Votes and Proximity for Niche Parties. “European Journal of Political Research” 2008, No 47(2).
Google Scholar

Grabowska M.: Podział postkomunistyczny. Społeczne podstawy polityki w Polsce po 1989 roku. Warszawa 2004.
Google Scholar

Han K.J.: What Makes Niche Parties Niche Parties? Past Election Result, Issue Salience, and the Nicheness of Niche Parties — https://pages.wustl.edu/cpac/hancpac2015 (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Herbut R.: Teoria i praktyka funkcjonowania partii politycznych. Wrocław 2002.
Google Scholar

Hruby P.: Fringe Candidates Party on beyond the Mainstream. The Washington Times, 7.03.2012 — https://www.washingtontimes.com/news/2012/mar/7/fringepolitical‑parties‑wait‑for‑unfulfilled‑vote/(dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

https://kom-pol.org/program/ (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

https://kom-pol.org/brzask/ (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

https://kom-pol.org/swiatowy‑ruch‑komunistyczny/ (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Kasprowicz D.: Dlaczego partia? Polskie partie pozaparlamentarne w procesie konceptualizacji partii politycznej. W: Partie polityczne w Polsce i w Europie: struktury, funkcje, strategie w zmieniającym się otoczeniu. Red. A. Pacześniak, M. Wincławska. Toruń 2013.
Google Scholar

Kieszczyński L.: Komunistyczna Partia Polski a ruch zawodowy 1918—1938. Warszawa 1990.
Google Scholar

Kolebacz B.: Komunistyczna Partia Polski 1923—1929. Problemy ideologiczne. Warszawa 1984.
Google Scholar

Komunistyczna Partia Polski. Informator o materiałach archiwalnych z lat 1918—1939, przechowywanych w archiwach polskich. Red. M. Naszkowski. Warszawa 1971.
Google Scholar

Komunistyczna Partia Polski — https://kom-pol.org/ (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Komunistyczna Partia Polski wciąż działa. Ale dziś może świętować po raz ostatni. Wp.pl — https://wiadomosci.wp.pl/komunistyczna-partia-polski-wciaz-dziala-aledzis-moze-swietowac-po-raz-ostatni-6116845134513793a (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Komuniści w II Rzeczypospolitej. Ludzie — struktury — działalność. Red. M. Bukała, M. Krzysztofiński. Rzeszów 2015.
Google Scholar

Kowalski J.: Komunistyczna Partia Polski 1935—1938. Studium historyczne. Warszawa 1975.
Google Scholar

Krasucki E.: Czarne dni czerwonych. „Polityka” 2018, nr 50 (3190).
Google Scholar

Leiter D.L., Ezrow L.: Partisan Sorting and Niche Parties in Europe. “West European Politics” 2012, No 35(6).
Google Scholar

Leksykon pojęć politycznych. Red. M. Karwat, J. Ziółkowski. Warszawa 2013.
Google Scholar

Leksykon polskich partii politycznych. Red. R. Glajcar, A. Turska-Kawa, W. Wojtasik. Toruń 2017.
Google Scholar

Materska-Sosnowska A.: Partie w kryzysie. W: Partie polityczne w Polsce i w Europie: struktury, funkcje, strategie w zmieniającym się otoczeniu. Red. A. Pacześniak, M. Wincławska. Toruń 2013.
Google Scholar

Meguid B.: Competition between Uneqals: The Role of Mainstream Party Strategy in Niche Party Success. “Amercian Political Science Review” 2005, No 99(3).
Google Scholar

Meguid B.: Party Competition between Unequals. Strategies and Electoral Fortunes in Western Europe. Cambridge 2008.
Google Scholar

Meyer Th., Miller B.: The Niche Party Concept and Its Measurement. “Party Politics” 2013, No 21(2).
Google Scholar

Nazarewicz R.: Komintern a lewica polska. Wybrane problemy. Warszawa 2008.
Google Scholar

Obacz P.: Podział „Polska solidarna — Polska liberalna” w świetle wybranych koncepcji pluralizmu politycznego. Kraków 2018.
Google Scholar

Pacześniak A., Wincławska M.: Kryzys w partiach czy odpowiedź na wyzwania współczesności? W: Partie polityczne w Polsce i w Europie: struktury, funkcje, strategie w zmieniającym się otoczeniu. Red. A. Pacześniak, M. Wincławska. Toruń 2013.
Google Scholar

Partia komunistyczna w Polsce: struktury, ludzie, dokumentacja. Red. D. Magier. Lublin—Radzyń Podlaski 2012.
Google Scholar

Partie komunistyczne a proces rewolucyjny we współczesnym świecie. Red. J. Kantyka. Katowice 1982.
Google Scholar

PiS idzie na wojnę z komunistami. Chce delegalizacji Komunistycznej Partii Polski. Wyborcza.pl — http://wyborcza.pl/1,75398,15455581,PiS_idzie_na_wojne_z_komunistami__Chce_delegalizacji.html (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

PiS nie zdołał zdelegalizować komunistów. Rp.pl — https://www.rp.pl/Rzad-PiS/304049927-PiS-nie-zdolal-zdelegalizowac-komunistow.html (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Pisowska delegalizacja KPP wkrótce. Następni są Razem, a za nimi kolejni, aż zostanie tylko PiS. Kom-pol.org — https://kom-pol.org/2018/03/09/pisowskadelegalizacja-kpp-wkrotce-nastepni-sa-razem-a-za-nimi-kolejni-az-zostanie-tylKo-pis/ (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Rafałowski W.: Opisywanie i wyjaśnianie systemu partyjnego. Metody pomiaru. Warszawa 2017.
Google Scholar

Reguła J.A.: Historia Komunistycznej Partii Polski w świetle faktów i dokumentów. Toruń 1994.
Google Scholar

Rewolucja w myśli i praktyce politycznej. Red. S. Bieleń. Warszawa 2018.
Google Scholar

Sacewicz K.: Komunizm i antykomunizm w II Rzeczypospolitej. Państwo, społeczeństwo, partie. Olsztyn 2016.
Google Scholar

Sacewicz K.: Rewolucja komunistyczna i dyktatura proletariatu w świetle publikacji Centralnego Porozumienia Organizacji Współdziałających w Zwalczaniu Komunizmu — zarys problemu. „Pamięć i Sprawiedliwość” 2017, nr 2(30).
Google Scholar

Sacewicz K.: Ruch komunistyczny na ziemiach polskich w latach 1918—1923 w świetle materiałów operacyjnych i opracowań agend Ministerstwa Spraw Wewnętrznych II RP. „Echa Przeszłości” 2012, nr 13.
Google Scholar

Sartori G.: Parties and Party Systems. A Framework for Analysis. Colchester 2005.
Google Scholar

Sobolewska-Myślik K.: Partie i systemy partyjne na świecie. Warszawa 2010.
Google Scholar

Sula P.: Partie małe w wybranych państwach Europy Środkowo‑Wschodniej w latach 1989—2016. Kraków 2018.
Google Scholar

Śpiewak P.: Pamięć po komunizmie. Gdańsk 2005.
Google Scholar

Śpiewak P.: Żydokomuna. Interpretacje historyczne. Warszawa 2012.
Google Scholar

Świetlikowa F.: Komunistyczna Partia Robotnicza Polski: 1918—1923. Warszawa 1968.
Google Scholar

Trembicka K.: Między apologią a negacją. Studium myśli politycznej Komunistycznej Partii Polski w latach 1918—1932. Lublin 1995.
Google Scholar

Trembicka K.: Między utopią a rzeczywistością. Myśl Komunistycznej Partii Polski (1918—1938). Lublin 2007.
Google Scholar

Trembicka K.: Model państwa Komunistycznej Partii Polski — projekt totalitarny. W: Radykalna lewica na ziemiach polskich w latach 1893—1938: SDKPiL, KPRP, KPP. Red. R. Rauba. Zielona Góra—Głogów 2009.
Google Scholar

Wagner M.: Defining and Measuring Niche Parties. “Party Politics” 2011, No 18(6).
Google Scholar

Wagner M.: Niche Parties. Wagnermarkus.net — https://www.wagnermarkus.net/niche-parties.html (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Wardt M. van de: Desperate Needs, Desperate Deeds. Why Mainstream Parties Respond to the Issues of Niche Parties. “West European Politics” 2015, No 38(1).
Google Scholar

Witwicki P.: Niszowe partie, czyli życie na politycznym marginesie. 300polityka.pl, 3.08.2018 — http://300polityka.pl/news/2013/08/02/niszowe-partie-czyli-zyciena-politycznym-marginesie/ (dostęp: 28.11.2018).
Google Scholar

Wojtaszczyk K.A.: Partie polityczne w państwie demokratycznym. Warszawa 1998.
Google Scholar

Współczesne partie i systemy partyjne. Zagadnienia teorii i praktyki politycznej. Red. W. Sokół, M. Żmigrodzki. Lublin 2008.
Google Scholar

Zons G.: How Programmatic Profiles of Niche Parties Affect Their Electoral Performance. “West European Politics” 2016, No 39(6).
Google Scholar

Piotr Obacz

piotr.obacz@uj.edu.pl
https://orcid.org/0000-0001-6397-2569

Afiliacja:

Uniwersytet Jagielloński, Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych (Oddział w Krakowie) Polska

Biogram

Piotr Obacz, dr, politolog, teoretyk polityki, pracownik Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych, zainteresowania badawcze: teoria polityki, teoria demokracji, historia polityczna Polski, zachowania polityczne.

Tom 24 (2019)
Opublikowane: 2019-03-28

ISSN: 1895-3492

eISSN: 2353-9747

10.31261/spus

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst