„Miałem dziś przedziwny sen…”. Arte e amore w onirycznych zapiskach Dziennika 1957–1958 Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
Abstrakt
Celem niniejszego artykułu jest omówienie wątków onirycznych w Dzienniku 1957-1958 Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Opisy snów ujawniają tę część duchowej biografii pisarza, która dochodzi do głosu z podświadomości. Sen odgrywa ważną rolę w ukazaniu najgłębszych przeżyć i stanów psychicznych podmiotu mówiącego. Zapisy snów ujawniają więcej, niż autor relacjonuje o sobie bezpośrednio. Pomagają zinterpretować ukryte emocje podmiotu, jego stan ducha, ujawniają stłumione treści psychiczne, będące wynikiem bolesnych osobistych doświadczeń. Dotyczą najistotniejszych dla pisarza tematów, takich jak twórczość artystyczna (natchnienie i proces powstawania dzieła) oraz miłość do pierwszej żony Krystyny.
Słowa kluczowe
Gustaw Herling-Grudziński; dziennik; sen w literaturze
Bibliografia
Adamczyk Kazimierz (1994): Dziennik jako wyzwanie. Lechoń. Gombrowicz. Herling‑Grudziński. Kraków.
Bauchrowicz-Kłodzińska Magdalena (2018): Rozczarowany i znużony. „Nowe Książki”, nr 3.
Bieńkowska Ewa (2002): Pisarz i los: o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Warszawa.
Bogdał Grzegorz (2018): Monolog niewypowiedziany. „Tygodnik Powszechny”, nr 26.
Bolecki Włodzimierz (2005): Pamięć i sen. W: Idem: Ciemna miłość. Szkice do portretu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Kraków.
Bolecki Włodzimierz (2018): „Co ze mną będzie”. Dziennik sekretny Gustawa Herlinga‑Grudzińskiego. W: G. Herling-Grudziński: Dziennik 1957–1958. Oprac. W. Bolecki, M. Herling. Kraków.
Cielecki Marcin (2020): Nocne kroki ojca. Online: https://instytutksiazki.pl/aktualnosci,2,ksiazka-tygodnia-dziennik-1957-1958-gustawa-herlinga-grudzinskiego,1232.html [dostęp: 24.09.2020].
Freud Zygmunt (2007): Objaśnianie marzeń sennych. Przeł. R. Reszke. Warszawa.
Herling Marta (2018): Dziennik pisany dla samego siebie. W: G. Herling-Grudziński: Dziennik 1957–1958. Oprac. W. Bolecki, M. Herling. Kraków.
Herling-Grudziński Gustaw (2000): Najkrótszy przewodnik po sobie samym. Oprac. W. Bolecki. Kraków.
Herling-Grudziński Gustaw (2018): Dziennik 1957–1958. Oprac. W. Bolecki, M. Herling. Kraków.
Herling-Grudziński Gustaw, Bolecki Włodzimierz (1997): Rozmowy w Dragonei. Warszawa.
Herling-Grudziński Gustaw, Bolecki Włodzimierz (2009): Rozmowy w Neapolu. Warszawa.
Jacobi Jolande (1996): Psychologia C.G. Junga. Przedm. C.G. Jung. Przeł. S. Łypacewicz. Warszawa.
Kieżuń Piotr (2018): Zamknięty w sobie, zamknięty w pisarstwie. Recenzja „Dziennika 1957–1958” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. „Kultura Liberalna”, nr 25.
Okopień-Sławińska Aleksandra (1973): Sny i poetyka. „Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 2 (8).
Owczarski Wojciech (2014): Sennik polski. Literatura, wyobraźnia i pamięć. Gdańsk.
Sawicka Elżbieta (1997): Widok z wieży. Rozmowy z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim. Warszawa.
Zych Konrad (2018): G. Herling-Grudziński: „Dziennik 1957–1958”. [Rec.]. „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
