"Wśród zniszczenia”. Miłosz i odzyskanie poezji jako mitopoezji
Abstrakt
Wychodząc od analizy dwóch utworów Czesława Miłosza, czyli „Kołysanki” (1933/1934) i „Świat. Poema naiwne” (1943), Autorka ma na celu zbadanie procesu ponownego odkrywania przez twórcę mitopoetyckiej funkcji liryki w czasie II wojny światowej. Połączone dziecięcą perspektywą i wyobraźnią, naznaczone mniej lub bardziej wyraźnie doświadczeniem katastrofy wojennej – obie kompozycje konstruowane są przez antytezę, a poetycko fundowane na wyobraźni w służbie aksjologii, co poświadcza radykalną przemianę koncepcji i poetyckich poszukiwań.
Słowa kluczowe
Czesław Miłosz; „Kołysanka”; „Świat. Poema naiwne”; wojna; dzieciństwo; mitopoezja
Bibliografia
Banowska Lidia (2005): Miłosz i Mickiewicz: poezja wobec tradycji. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Ceccherelli Andrea (2013): Miłosz e l’avanguardia: alle radici di un’ambivalenza. In: Avanguardie e tradizioni nel XX e XXI secolo. A cura di M. Ciccarini, L. Kuk, L. Marinelli. Accademia Polacca delle Scienze, Roma, pp. 96–114.
Fiut Aleksander (1978): Czy tylko katastrofizm? O przedwojennej poezji Czesława Miłosza. “Pamiętnik Literacki”, nr 69/3, pp. 75–112.
Fiut Aleksander (2003): W stronę Miłosza. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Franaszek Andrzej (2012): Miłosz: biografia. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Kłosiński Michał (2011): Miejsca traumy w "Świecie" Miłosza. “Postscriptum Polonistyczne”, nr. 1/7, pp. 139–154.
Kryszak Janusz (1985): Katastrofizm ocalający – z problematyki poezji tzw. ‘Drugiej Awangardy’. Pomorze, Bydgoszcz.
Krzyżanowski Julian, Hernas Czesław, a cura di (1990): Literatura Polska – Przewodnik Encyklopedyczny. T. I. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Lipski Jan (1987): Kołysanka. In: Trzy zimy. Głosy o wierszach. A cura di R. Gorczyńska, P. Kłoczowski. Aneks, Londyn.
Miłosz Czesław (1981): La mente prigioniera. Trad. e cura di G. Origlia. Adelphi, Milano.
Miłosz Czesław (1983): Poesie. Trad. e cura di P. Marchesani. Adelphi, Milano.
Miłosz Czesław (1985): La mia Europa. Trad. e cura di F. Bovoli. Adelphi, Milano.
Miłosz Czesław (1987): Trzy zimy. Głosy o wierszach. A cura di R. Gorczyńska, P. Kłoczowski. Aneks, Londyn.
Miłosz Czesław (1994): Ziemia Ulro. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Miłosz Czesław (1996): Legendy nowoczesności. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Miłosz Czesław (1999): Kontynenty. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Miłosz Czesław (2002): Podróżny świata – rozmowy z Renatą Gorczyńską. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Miłosz Czesław (2006): Zaczynając od moich ulic. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Miłosz Czesław (2013): La testimonianza della poesia. Sei lezioni sulle vulnerabilità del Novecento. Trad. e cura di A. Ceccherelli. Adelphi, Milano.
Miłosz Czesław (2018), Wiersze wszystkie – Wydanie uzupełnione. Wydawnictwo Znak, Kraków.
Olejniczak Józef (2013): Miłosz: autobiografia. Cztery eseje. Wydawnictwo IBN PAN, Warszawa.
Szwagrzyk Aleksandra (2015): Cichy katastrofizm: Czesław Miłosz i Józef Czechowicz. “Ukraińska Polonistyka”, nr 12, pp. 65–71.
Tischner Łukasz (2001): Sekrety manichejskich trucizn. Miłosz wobec zła. Wydawnictwo Znak, Kraków.
The Nobel Prize in Literature 1980. Online: https://www.nobelprize.org/prizes/literature/1980/summary/ [accesso: 28.12.2021].
Uniwersytet Ca’ Foscari Włochy
https://orcid.org/0000-0002-2449-109X
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
