Archiwalny numer

Nr 4 (2022)

Nobliści

Opublikowane: 2022-06-30
Tragedia sztokholmska – tak w 1996 roku o Nagrodzie Nobla mówiła polska laureatka tej nagrody w dziedzinie literatury – Wisława Szymborska. I było z pewnością w tym stwierdzeniu, oprócz pewnej kokieterii podszytej sarkazmem, wiele niekłamanej racji. Bo jeśli ceniący sobie spokój literat miałby na wieki utracić ten azyl codziennych rytuałów, to Nagroda Nobla z pewnością rozbije w pył pisarską pustelnię i skieruje snop reflektorów publicznej uwagi na nowego „celebrytę”. A decyduje o tym wyborze gabinetowa rada kilku dosyć przypadkowych ekspertów o reputacji często „podcinanej” plotkami i towarzyskimi skandalikami. I jakby na przekór tej wiedzy – każdy kulturalny człowiek musi w ciągu kilku miesięcy odrobić noblowską lekcję i doczytać jeszcze jeden twórczy korpus tekstowy. Chyba że wybór Akademii Królewskiej okaże się tak egzotyczny, że tłumaczeń szukać ze świecą... Bywało przecież i tak – wszak sztokholmska rada dba o należyty suspens, i poruszając się ruchem szachowego konika, czasami zupełnie zaskakuje giełdowych bukmacherów (book-macherów?). Właściwie to ważniejsze od pytania „kto dostał”, pozostaje retoryczne narzekanie „kto nie dostał” – sarkanie częstokroć pełne złości, zawiści i rezerwy wobec zwycięzcy. Bo co z resztą? Przegranych, niedocenionych, gorszych, urodzonych na statystycznie mniej docenionym kontynencie? Wiemy, że tylko wygranych stawia się w narodowym i/lub światowym panteonie, promuje jako flagowe marki, skrupulatnie zlicza w statystykach buchalteryjnej wybitności. W tym sensie Nagroda Nobla to rzeczywiście „sztokholmska tragedia” – mierzona łzami zwycięzców i goryczą pokonanych.

Wypada też spojrzeć na „kwestię noblowską” jeszcze z innej perspektywy. Wydaje się przecież, że słowa laureatów są już tak kanoniczne, że aż... wyczerpane. I może ożywcze źródła poznania biją poza tekstami nagrodzonych? Może dzieła noblistów pozostają „tylko” niebezpieczną spłonką, konieczną „iskrą” aktywującą eksplozję czytelniczej ciekawości i niepokoju? Może wspomniane źródła epistemicznej tajemnicy znajdują się w nas, w nowych czasach, nieoczywistych perspektywach współczesności? Wychodząc z takich przesłanek – układaliśmy wstępne zręby projektu. Pierwsze, naiwne pytanie: co po latach powiedzą nam Sienkiewicz, Carducci, Reymont, Pirandello, Quasimodo, Miłosz, Szymborska, Tokarczuk? – przyniosło nieoczywiste odpowiedzi. Czasem ukryte w antologijnym zestawieniu, czasem w raptularzu śródziemnomorskiej podróży, kiedy indziej w poetyckiej miniaturze. 

„Blok noblowski” numeru uzupełniają Varia (przypominające rocznicowo tercyny Dantego, odkrywające renesansowe tajemnice „kultury księgi”, przybliżające „wojenne słowniki” współczesnego języka marketingu). W części finalnej publikujemy krytyczne omówienie monografii prezentującej raperskie dokonania Caparezzy – włoskiego mistrza słowa z Apulii.  
Liczba artykułów: 14
PDF cały numer | full issue Spis treści Indice Contents Noty o Autorach

Wprowadzenie

Mariusz Jochemczyk , Miłosz Piotrowiak
Język: PL | Data publikacji: 30-06-2022 | Abstrakt | s. 1-2


Artykuły i rozprawy

Mapy Sienkiewicza

Ireneusz Gielata
Język: PL | Data publikacji: 04-05-2022 | Abstrakt | s. 1-16

Szukając siebie. Reymont w Italii

Jolanta Sztachelska
Język: PL | Data publikacji: 04-04-2022 | Abstrakt | s. 1-18

Niech żyją Włochy: Carducci, dziwna Nagroda Nobla

Alessandro Scarsella
Język: IT | Data publikacji: 13-05-2022 | Abstrakt | s. 1-7

Pirandello, czyli jak nie dowierzać swojej rzeczywistości

Tadeusz Sławek
Język: PL | Data publikacji: 22-03-2022 | Abstrakt | s. 1-32

Salvatore Quasimodo. Recepcja w antologiach: schyłek po apoteozie?

Mariangela Lando
Język: IT | Data publikacji: 05-05-2022 | Abstrakt | s. 1-16

Miłosz. Północ - Południe (intuicje i fragmenty)

Józef Olejniczak
Język: PL | Data publikacji: 19-05-2022 | Abstrakt | s. 1-18

"Wśród zniszczenia”. Miłosz i odzyskanie poezji jako mitopoezji

Sara Quondamatteo
Język: IT | Data publikacji: 10-05-2022 | Abstrakt | s. 1-15

„Zaranność mistrzowsko zmieniona w poranność” – stwarzanie świata. Wokół wiersza Wczesna godzina Wisławy Szymborskiej

Wojciech Ligęza
Język: PL | Data publikacji: 01-06-2022 | Abstrakt | s. 1-14

Prawiek i inne czasy Olgi Tokarczuk w perspektywie lingwistyki kulturowej i ekologicznej

Ewa Sławek
Język: PL | Data publikacji: 17-05-2022 | Abstrakt | s. 1-14


Varia

Bezsensowne troski

Zofia Anuszkiewicz
Język: PL | Data publikacji: 19-05-2022 | Abstrakt | s. 1-8

Biblia czeska z 1506 roku. Spojrzenie na czeską kulturę księgi na przełomie XV i XVI wieku

Tiziana D'Amico
Język: IT | Data publikacji: 16-05-2022 | Abstrakt | s. 1-17

Wojna o ciało idealne. Metaforyczna konceptualizacja jako jedna ze strategii perswazyjnych dyskursu

Agnieszka Pastucha-Blin
Język: PL | Data publikacji: 24-03-2022 | Abstrakt | s. 1-16


Dyskusje, omówienia, glosy

Caparezza i język włoskiego rapu. Annarita Miglietta: Sulla lingua del rap italiano. Analisi quali-quantitativa dei testi di Caparezza. Firenze 2019, 126 p.

Alessandro Ajres
Język: IT | Data publikacji: 26-05-2022 | Abstrakt | s. 1-8


Nr 2(8) (2024)
Opublikowane: 2024-10-22



eISSN: 2658-185X
Logo DOI 10.31261/FLPI

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licencja CC

Licencja CC BY-SA

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.