La prosa documentale di Svetlana Aleksievič. Tra reportage e memoir collettivo

Iryna Shylnikova

doi:10.31261/FLPI.2023.06.04

Opublikowane: 2023-04-20

Nr 2(6) (2023)

Między reportażem a pamiętnikiem zbiorowym. Proza dokumentalna Swietłany Aleksijewicz

Iryna Shylnikova

Dział: Artykuły i rozprawy

https://doi.org/10.31261/FLPI.2023.06.04

Abstrakt

Niniejszy esej ma na celu analizę twórczości Swietłany Aleksijewicz jako najpełniejszego wyrazu prozy dokumentalnej, czyli narracji hybrydowej z formami reportażu i pamiętnika zbiorowego. Ten nurt narracyjny w pełni rozwinął się w literaturze sowieckiej w latach siedemdziesiątych i charakteryzuje się przeniesieniem przez autora słowa na bezpośrednich świadków rozgrywających się wydarzeń. Diachroniczne studium prozy
dokumentalnej pozwala zrekonstruować metodę artystyczną Swietłany Aleksijewicz, wyjaśniając jednocześnie, w jaki sposób odwołanie się do żywych świadectw, dotyczących rzeczywistych faktów, może przekształcić się w zjawisko estetyczne. Szczególny nacisk zostanie położony na próbę rekonstrukcji struktury reportażu Czasy secondhand.

Słowa kluczowe:

Swietłana Aleksijewicz , reportaż , proza dokumentalna , pamiętnik zbiorowy

Pobierz pliki

PDF (Italiano)

Zasady cytowania

Shylnikova, I. (2023). Między reportażem a pamiętnikiem zbiorowym. Proza dokumentalna Swietłany Aleksijewicz. Fabrica Litterarum Polono-Italica, (2(6), 1–18. https://doi.org/10.31261/FLPI.2023.06.04

Cited by / Share

Bibliografia

Adamovič Aleksej, Granin Daniil (1993): Le voci dell’assedio. Leningrado 1941–1943. Trad. di C. Di Paola. Ugo Mursia Editore, Milano.
Google Scholar

Adamovič Ales’ (1972): Chatynskaja povest’. “Družba narodov” 1972, n. 9, pp. 76–194.
Google Scholar

Adamovič Ales’ (1981): Karateli: Radost’ noža, ili Žizneopisanija giperboreev. Mastackaja literatura, Minsk.
Google Scholar

Adamovič Ales’, Granin Daniil (1979): Blokadnaja kniga. Sovetskij pisatel’, Moskva.
Google Scholar

Adamovič Ales’, Granin Daniil (1981): Blokadnaja kniga. Čast’ vtoraja. “Novyj mir” 1981,n. 11, pp. 38–203.
Google Scholar

Adamovič Ales’, Granin Daniil (1977): Glavy iz blokadnoj knigi. “Novyj mir” 1977, n. 12, pp. 25–158.
Google Scholar

Adamovič Ales’, Granin Daniil e Bryl’ Janka (1977): Ja iz ognennoj derevni. Mastckaja literatura, Minsk.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (1985): Poslednie svideteli. Molodaja gvardija, Moskva.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (1985a): U vojny – ne ženskoe lico. Mastckaja literatura, Minsk.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (1985b): U vojny ne ženskoe lico. WebKniga.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (1991): Cinkovye malčiki. Molodaja gvardija, Moskva.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (1994): Začarovannye smert’ju. Slovo, Moskva.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (1997): Černobyl’skaja molitva. Ostož’e, Moskva.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2002): Preghiera per Černobyl’. Cronaca del futuro. E/O, Roma.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2003): Ragazzi di zinco. E/O, Roma.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2005): Incantati dalla morte. Romanzo documentario. E/O, Roma.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2007): Cinkovye malčiki. Vremja, Moskva. Online: https://library.khpg.org/files/docs/1319616042.pdf [accesso: 10.09.2022].
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2013a): Vremja second-hand. Konec krasnogo čeloveka. “Proza. Doc” 2013 nn. 8, 9. Online: https://magazines.gorky.media/druzhba/2013/9/ vremya-second-hand-konecz-krasnogo-cheloveka.html [accesso: 01.09.2022].
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2013b): Vremja sekond chėnd. Vremja, Moskva.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2014): Tempo di seconda mano. La vita in Russia dopo il crollo del comunismo. Bompiani, Milano.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2015): La guerra non ha un volto di donna. L’epopea delle donne sovietiche nella Seconda Guerra Mondiale. Bompiani, Milano.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2016): Gli ultimi testimoni. Bompiani Milano.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2019): Svetlana Aleksievič: «Nikto v strašnom sne predstavit’ ne mog, čto ėto na 25 let». Online: https://mbk-news.appspot.com/sences/svetlana-aleksievich/ [accesso: 15.09.2022].
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2021): Perché sono discesa all’inferno? Trad. di O. Malatesta. Catelvecchio, Roma.
Google Scholar

Aleksievič Svetlana (2022): Una battaglia persa. Trad. di C. Zonghetti. Adelhpi, Milano.
Google Scholar

Anninskij Lev (2014): Slepjaščaja t’ma Svetlany Aleksievič. “Zolotoe runo” 2014, n. 1. Online: https://reading-hall.ru/publication.php?id=10540 [acсesso: 10.09.2022].
Google Scholar

Bachtin Michail (1988): Arte e responsabilità. In: L’autore e l’eroe. Teoria letteraria e scienze umane. A cura di M. Bachtin. Einaudi, Torino.
Google Scholar

Bykov Dmitrij (2019): Programma Nobel’ s Dmitriem Bykovym na telekanale Dožd’. Online: http://www.limonow.de/myfavorites/DB_NOBEL.html#2019.03.04 [accesso: 01.09.2022].
Google Scholar

Čto daet nam segodnja pravda o vojne? (1982). “Družba narodov” 1982, n. 5, pp. 230–238.
Google Scholar

Dobrovolskaja Juliia (1997): L’ABC della traduzione. Libreria Editrice Cafoscarina, Venezia.
Google Scholar

Ginzburg Lidija (1970): O dokumental’noj literature i principach postroeniia charaktera. “Voprosy literatury” 1970, n. 7, pp. 62–91.
Google Scholar

Ginzburg Lidija (1999): Zapisnye knižki. Novoe sobranie. NaučKniga, Moskva.
Google Scholar

Golubkov Michail (1999): Aleksandr Solženicyn. V pomošč prepodavateljam, staršeklassnikam, abiturientam. Izdatel’stvo Moskovskogo universitetà, Moskva.
Google Scholar

Granin Daniil (1976): Klavdija Vilor. “Zvezda” 1976, n. 6, pp. 85–130.
Google Scholar

Gurska Karolina, Kovalenko Aleksandr (2019): Vremja i prostranstvo v knige S. Aleksievič “Vremja sekond chėnd”: struktura chdožestvennogo konflikta. In: Russkoe slovo v mnogojazyčnom mire: Materialy XIV Kongressa MAPRJAL (g. Nur-Sultan, Kazachstan, 29 aprelja – 3 maja 2019 goda). A cura di N.A. Boženkova et al., Sankt-Peterburg.
Google Scholar

Kózka Michał (2020): Posthumanizm homosovieticusa, czyli obraz dehumanizacji w reportażach Swietłany Aleksijewicz Czarnobylska modlitwa oraz Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka. “Sensus Historiae” 2020, n. 1, Vol. XXXVIII, pp. 99–109.
Google Scholar

Krylov Vjačeslav (2014): Dokumenti dolžen žit’ po zakonam iskusstva (istorija «Domašnego» socializma v knige Svetlany Aleksievič «Vremja second-hand»). “Filologija i kul’tura. Philology and Culture” 2014, n. 3 (37), pp. 250–253.
Google Scholar

Lopata Aleksandra (2021): Obraz 1990-ch v knige S.A. Aleksievič «Vremja sekond hėnd». “Tempus et Memoria” 2021, n. 3, T. 2, pp. 73–81.
Google Scholar

Lugarić Vukas Danijela (2014): Witnessing the Unspeakable: On Testimony and Trauma in Svetlana Alexievich’s “The Wars’s Unwomanly Face” and “Zinky Boys”. “Kul’tura I tekst” 2014 (18), n. 3, pp.19–39.
Google Scholar

Markova Tatjana (2009): Modifikacii romannogo slova na rubeže XX–XXI vekov. In: Dergačevskie čtenija – 2008: Russkaja literatura: nacional’noe razvitie i regional’nye osobennosti: Problema žanrovych nominacij: materialy IX Meždunar. nauč. konf. Ekaterinburg, 9–11 okt. 2008 g. V 2 t. T. 2. A cura di A.V. Podčinenov, Izd.vo Ural. un-ta, Ekaterinburg, pp. 186–188.
Google Scholar

Mestergazi Elena (2007): O termine dokumental’naja proza. “Vestnik TGU” 2007, n. 11 (55), pp. 174–177.
Google Scholar

Mestergazi Elena (2008): Chudožestevnnaja slovesnost’ i real’nost’ (dokumental’noe načalo v otečestvennoj literatura XX v.). Rossijskaja Akademija nauk Institut mirovoj literatury im. A.M. Gor’kogo, Mosca.
Google Scholar

Morozova Tat’jana (2014): Ljudi bedy i stradanij. “Znamja” 2014, n. 4, Online: https://znamlit.ru/publication.php?id=5540 [accesso: 15.09.2022].
Google Scholar

Schmid Ulrich (2007): Ne-literatura bez morali. Počemu ne čitali Varlama Šalamova. Trad. A. Sudakov. “Osteuropa” n. 6, pp. 87–105.
Google Scholar

Sivakova Natal’ja (2014): Cikl Svetlany Aleksievič «Golosa Utopii»: osobennosti žanrovoj modeli. “Gumanitarnye nauki” 2015, n. 1 (82), pp. 148–151.
Google Scholar

Svetlana Aleksievič, V poiskach večnogo čeloveka. Online: http://alexievich.info/ [accesso: 10.09.2022].
Google Scholar

Szewczenko Ludmiła (2018): Poėtika dokumetalizma v knige Svetlany Aleksievič Vremia second hand. “Slavia Orientalis” 2018, T. LXVII, n. 2, pp. 249–265.
Google Scholar

The Nobel Prize in Literature 2015. Online: https://www.nobelprize.org/prizes/ literature/2015/summary/ [accesso: 08.09.2022].
Google Scholar

Vail’ Petr (2008): Istoria ustnaja i častnaja. Online: https://www.svoboda.org/a/449920.html [accesso: 07.09.2022].
Google Scholar

Nr 2(6) (2023)
Opublikowane: 2023-09-08

eISSN: 2658-185X

10.31261/FLPI

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst