Dziecko już na początku życia może zmagać się z poważnymi problemami zdrowotnymi. Zajmują się nim wtedy lekarze specjaliści, pomagając mierzyć się ze schorzeniami. Niektóre z nich są czasowe i możliwe do całkowitego wyleczenia. Nie w każdym jednak przypadku nieprawidłowości rozwojowe są zauważane już od pierwszego dnia życia dziecka. Czasami ich ujawnienie się wymaga czasu – dziecko musi zacząć raczkować, ruszać się i gaworzyć, by wykazać, że ma jakieś nieprawidłowości. Aby zagwarantować dzieciom dobry start, wielu rodziców decyduje się na zajęcia wczesnego wspomagania ich rozwoju.

Edukacja artystyczna odgrywa bardzo istotną rolę w procesie kształcenia dzieci i młodzieży. Jest ważna w rozwijaniu wyobraźni, kreatywności, zdolności komunikacyjnych, umiejętności rozwiązywania problemów i wyrażania siebie za pomocą różnych mediów artystycznych, takich jak rysunek, malarstwo, fotografia, muzyka czy taniec. Dzięki sztuce dzieci uczą się uzewnętrzniać swoje myśli w sposób oryginalny i unikatowy, a także nawiązywać relacje z otoczeniem.

Przez wieki na ziemiach dzisiejszej Polski panowało ogromne zróżnicowanie etniczne i religijne. Dopiero przymusowe przesiedlenia ludności po 1945 roku i próby stworzenia jedynego słusznego „wzorca polskości” sprawiły, że Polska stała się jednym z najbardziej homogenicznych krajów na świecie. Trudniej nam otworzyć się na ludzi z innych kultur, gdy nie mamy z nimi styczności, łatwiej też wpaść w pułapkę stereotypów. Rozwiązaniem może być edukacja międzykulturowa, ułatwiająca otwarcie się na „obcego”.

Podstawowy błąd systemu edukacji w wielu krajach, w tym w Polsce, polega na tym, że w szkołach ponadpodstawowych uczymy w taki sposób, aby młodzież jak najlepiej zdała maturę. Trzeba wpisać się w klucz. Potrzebujemy odpowiednich kompetencji, a więc podstawowej wiedzy i umiejętności, które pomogą nam podejmować racjonalne i odpowiedzialne decyzje w świecie, w którym ekonomia wciąż wygrywa z troską o środowisko. Te kompetencje powinniśmy zdobywać od początku naszej edukacji w szkole i rozwijać przez całe życie.

Szkoła musi uczyć o tym, co dzieje się na naszej planecie i snuć krytyczną refleksję o dotychczasowych stylach jej zamieszkiwania przez Homo sapiens, opartych na dewastacji, eksploatacji, wydobyciu i wyzysku. Degradacja środowiska nie pozostanie bez wpływu na moralność, wrażliwość i wyobraźnię najmłodszego pokolenia, co stanie się coraz bardziej odczuwalne przez nas wszystkich. Zadaniem szkoły jest wobec tego solidnie przygotować się na nieuniknione.

Osoby zajmujące się szkolnictwem dostrzegły, iż gry są częścią kultury, a specjalistki i specjalistów zajmujących się nimi warto zaprosić do współpracy. Wciąż jednak w kształceniu nauczycieli różnych przedmiotów brakuje zajęć poświęconych kulturze gier. Nie mamy również podręcznika tłumaczącego, jak uczyć o grach. Potrzebne są rozwiązania systemowe, które wspomogą nauczycieli.

Pod koniec 2023 roku Eurostat opublikował raport dotyczący kompetencji cyfrowych. Co najmniej podstawowe umiejętności w tym zakresie posiada 56% obywateli Unii Europejskiej w wieku 16–74 lat. Najwyższy odsetek odnotowano w Holandii (83%), Finlandii (82%) i Danii (70%), najniższy zaś w Rumunii (28%), Bułgarii (36%) i Polsce (44%). Liczby te nie napawają optymizmem, gdy uświadomimy sobie, jaką rolę w naszym życiu odgrywa cyfrowość. W 2030 roku minimum 80% obywateli Unii Europejskiej powinno mieć przynajmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Taki cel zakłada program unijny wyznaczający kierunek transformacji cyfrowej w Europie.

Obsługa pieców w warunkach szkodliwych dla zdrowia, praca z niebezpiecznymi maszynami, przenoszenie ciężkich produktów w magazynie... W wykonywaniu niektórych czynności urządzenia sterowane sztuczną inteligencją powinny nas zastąpić niemal bezdyskusyjnie. Trudniej będzie nam się przyzwyczaić do podróżowania autobusami bez kierowców, choć autonomiczne pojazdy stopniowo są już wprowadzane do transportu publicznego. Przyspieszenie rozwoju dużych modeli językowych – z głośnym ChatGPT na czele – spowodowało natomiast znaczne ożywienie dyskusji na temat roli narzędzi SI w nauczaniu uniwersyteckim. Wszyscy zgadzają się co do jednego: na naszych oczach radykalnie zmienia się model kształcenia akademickiego, jakie znaliśmy do tej pory.

Escape room to dosłownie pokój ucieczek służący przede wszystkim rozrywce. Można jednak przekształcić escape room w innowacyjną metodę edukacyjną i zaproponować studentom. Największymi zaletami edukacyjnego escape roomu są nie tylko przekazywane w niecodzienny sposób informacje, lecz również możliwość rozwijania wielu kompetencji. Są to przede wszystkim umiejętności: krytycznego i logicznego myślenia, współpracy i w ogóle pracy zespołowej, efektywnej komunikacji, budowania scenariusza czy kreatywności. To też świetne narzędzie do motywowania studentów do większego zaangażowania się w zajęcia.

Postawy stanowią centralną część indywidualności każdego człowieka, zmieniają się i kształtują przez całe życie, w procesie rozwoju. Zrozumienie i badanie postaw dorosłych wobec edukacji jest niezbędne, ponieważ odzwierciedlają one wartości społeczne i wpływają na przyszłe pokolenia. Dorośli będący wzorem dla młodszych pokoleń wywierają ogromny wpływ na kształtowanie postaw i zachowań dzieci i młodzieży.