Artykuł analizuje zjawisko upadku miast postindustrialnych na przykładzie Bytomia – jednego z najbardziej dotkniętych transformacją energetyczną i gospodarczą miast w Polsce. Punktem wyjścia jest proces dekarbonizacji i zamykanie kopalń węgla, które niegdyś stanowiły fundament lokalnej tożsamości i dobrobytu. Opisuje dystopijną rzeczywistość Bytomia: masowe wyludnienie, degradację przestrzeni miejskiej, szkody górnicze, polaryzację społeczną oraz gettoizację. Mimo ponurej diagnozy, wskazują także na pojawiające się symptomy odnowy – oddolne inicjatywy, programy rewitalizacyjne oraz wsparcie zewnętrzne. Tekst podejmuje refleksję nad możliwością wyjścia z dystopijnego stanu nie poprzez utopijne wizje, lecz przez systematyczne działania naprawcze.

W artykule omówiono pilotażowy projekt wdrożenia autonomicznych autobusów w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Jego celem było nie tylko przetestowanie pojazdów autonomicznych, ale również zbadanie postaw społecznych wobec tej formy transportu. Badania przeprowadzone przez zespół naukowców z Uniwersytetu Śląskiego objęły analizę zaufania, bezpieczeństwa, komfortu oraz emocji towarzyszących pasażerom podczas podróży autonomicznym autobusem w porównaniu do tradycyjnych środków transportu. Wyniki wskazują na ogólnie pozytywne nastawienie uczestników testów, szczególnie wśród osób zainteresowanych nowymi technologiami, choć jednocześnie uwidaczniają obawy związane z niezawodnością systemu i kwestią odpowiedzialności prawnej.

Artykuł stanowi refleksję nad przyszłością dziedzictwa kulturowego w kontekście zachowanych budowli megalitycznych – jednych z najstarszych przejawów ludzkiej działalności architektonicznej. Zamiast podążać za typowym dla futurologii pytaniem: Co będzie?, autorka stawia pytanie: Co warto ocalić?. Przedstawia wybrane przykłady takich miejsc w Polsce, analizując ich obecny stan, formy ochrony, zagrożenia oraz możliwości dalszego trwania. W artykule podkreślono znaczenie zarówno prawnych, jak i krajobrazowych uwarunkowań przetrwania tych obiektów. Tekst ukazuje, jak megality mogą stać się nie tylko świadectwem przeszłości, ale i istotnym elementem krajobrazu przyszłości, pod warunkiem odpowiedzialnej troski i nowoczesnego podejścia do ich zachowania i udostępniania.

Badania prowadzone w Instytucie Inżynierii Biomedycznej Uniwersytetu Śląskiego koncentrują się na analizie sygnałów biomedycznych w kontekście neuronauki. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii, takich jak wirtualna rzeczywistość, mobilne obrazowanie mózgu i ciała oraz analiza EEG, EKG, EMG czy EDA, możliwe jest badanie procesów poznawczych w naturalnych warunkach i w czasie rzeczywistym. Artykuł ukazuje interdyscyplinarny charakter neuronauki łączącej inżynierię, medycynę, informatykę i nauki humanistyczne oraz przedstawia potencjalne kierunki jej rozwoju. Nowoczesne badania nad mózgiem nie tylko umożliwiają głębsze poznanie funkcjonowania ludzkiego umysłu, lecz także otwierają drogę do przełomowych terapii i technologii wspomagających.

Artykuł podejmuje interdyscyplinarne zagadnienie relacji między ewolucją a sztuką, w której rolę pośrednika pełni algorytmika, a konkretnie algorytmy ewolucyjne. Punktem wyjścia jest refleksja nad inspiracjami czerpanymi z teorii ewolucji biologicznej, które znalazły zastosowanie w algorytmach genetycznych, programowaniu ewolucyjnym oraz innych metodach obliczeniowych. W tekście ukazano, w jaki sposób algorytmy nie tylko optymalizują rozwiązania problemów technicznych, ale mogą także stymulować procesy kreatywne. Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o przyszłość sztuki w erze sztucznej inteligencji oraz o rolę emocji czy empatii w cyfrowym procesie twórczym.

Artykuł porusza zagadnienie dynamicznego rozwoju sztucznej inteligencji i nowych technologii oraz ich wpływu na różne grupy społeczne, zwłaszcza dzieci, młodzież i osoby starsze. Obecność narzędzi cyfrowych w edukacji i wychowaniu to już codzienność. Ma to zarówno zalety – jak personalizacja nauczania czy immersyjne doświadczenia VR – jak i niesie zagrożenia, takie jak oderwanie od rzeczywistości czy osłabienie relacji międzyludzkich. Podkreślono znaczenie mądrego, świadomego korzystania z technologii oraz rolę rodziców i edukatorów w kształtowaniu cyfrowych nawyków najmłodszych.

W obliczu nasilających się zmian klimatycznych zjawisko migracji – a raczej displacement – nabiera nowego znaczenia, szczególnie z perspektywy globalnego Południa. Badaczki analizują literaturę i sztukę krajów afrykańskich oraz Karaibów, by przybliżyć mniej słyszalne, ale niezwykle istotne głosy społeczności najbardziej dotkniętych skutkami kryzysu klimatycznego. Zwracają uwagę na różnicę między zachodnią narracją o migracjach, a lokalnymi strategiami przystosowania, które często wyrażają nadzieję, determinację i chęć tworzenia nowej przyszłości – także za pośrednictwem africanfuturismu. W ich ujęciu przemieszczenia wywołane klimatem to nie tylko geograficzne wędrówki, ale też kulturowe i symboliczne zmiany, które redefiniują relacje człowieka z planetą i innymi formami życia. To głos, którego wysłuchanie może stać się kluczem do bardziej sprawiedliwej i zrównoważonej przyszłości.

Artykuł analizuje wpływ nowoczesnych technologii – takich jak aplikacje randkowe, algorytmy i roboty – na sposób nawiązywania i przeżywania relacji romantycznych. Badaczka pokazuje, jak nasze wyobrażenia o przyszłości relacji opierają się na kulturowych mitach i dążeniu do eliminacji ryzyka. Odwołując się do historycznych form „konsumpcji kodu” oraz dawnych prototypów testerów miłości, wskazuje na ciągłość w ludzkim pragnieniu przewidywalności i pewności emocjonalnej. Zamiast zapowiadanego postludzkiego ideału harmonii z maszynami, prognozuje raczej coraz większą sterylizację emocji i relacji. To nie technologia dehumanizuje miłość – robią to sami ludzie, świadomie wybierając bezpieczne, łatwe i zaprogramowane emocje zamiast autentycznego, ryzykownego zaangażowania.

Artykuł pokazuje konsekwencje gwałtownego rozwoju technologicznego w sektorze administracji publicznej, koncentrując się na procesie jej dehumanizacji. Autor zwraca uwagę na coraz większą automatyzację usług publicznych, która, choć zwiększa efektywność i dostępność, może prowadzić do wykluczenia społecznego, naruszenia prywatności oraz utraty relacji międzyludzkich. Przedstawione zostały przykłady państw, w których technologie inwigilacyjne są powszechnie stosowane, a człowiek staje się jedynie elementem systemu – często zbędnym i podatnym na marginalizację. Autor stawia pytanie, czy rozwój administracji cyfrowej nie prowadzi do zagrożenia dla podstawowych wartości demokratycznych i czy prawo, pozbawione ludzkiego wymiaru, może wciąż skutecznie chronić obywateli w erze cyfrowej.