https://doi.org/10.31261/ZDP.2019.20.34
Jewgienij Bronisławowicz Paszukanis (1891-1937) jest wymieniany jako najbardziej wpływowy teoretyk prawa w Rosji Sowieckiej. W książce „Ogólna teoria prawa a marksizm”, wydanej w 1924, 1925 i 1927, definiuje on prawo jako formę, wyrażającą realny stosunek między ludźmi w procesie produkcji i wymiany towarów; formę, której najwyższym wyrazem jest państwo prawne, kiedy to staje się ona mistyfikacją, skrywającą rzeczywisty i głęboki konflikt interesów. Paszukanis był głęboko przekonany, że w komunizmie zaniknie jakakolwiek forma prawa, ponieważ zaniknie klasowy konflikt interesów. Powtarzał także proroctwo Marksa, że kapitalizm zniknie, zawarte w „Manifeście komunistycznym”. To, że proroctwo jest fałszywe a historia nie jest nauką taką jak fizyka, wykazał i skrytykował Karl Raimund Popper. Zaś zredukowanie prawa do wyrazu wyłącznie interesu klasowego też jest fałszem, ponieważ wiele regulacji prawnych nie ma związku z interesem ekonomicznym. Teza, że prawo występuje jedynie w społeczeństwie burżuazyjnym, z pewnością prowadziła rządzących w Rosji Sowieckiej do pogardy wobec prawa, biorąc pod uwagę, że jego książka była znana i używana w edukacji. Ciekawostką jest fakt, że w PRL wydano książkę po polsku w 1985 roku, z komentarzem, że przedstawia ważną i pouczającą teorię prawa.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Tom 12 (2019)
Opublikowane: 2020-04-16
Język Polski
English
Deutsch