Kwestia żydowska Fiodora Dostojewskiego poprzez powieść Leonida Cypkina Lato w Baden
Abstrakt
W artykule analizowane jest podejście do kwestii żydowskiej Fiodora Dostojewskiego w powieści Leonida Cypkina Lato w Baden. Zgodnie z zasadą tekstu ponowoczesnego narracja prowadzona jest w kilku wymiarach. Kwestia żydowska rozumiana jest w kontekście korpusu tekstów Dostojewskiego, ale jednocześnie atrybutem ekspresji staje się pamiętnik żony pisarza — Anny Dostojewskiej. Zauważalne jest subiektywne podejście Cypkina, który od czasu do czasu wchodzi w gatunek eseju literackiego, a także przeżywa wewnętrzny konflikt swojego pochodzenia. Paradoksem jest tu humanizm i antysemityzm Dostojewskiego. Wygrywa miłość do literatury, ale kwestia żydowska pozostaje traumą nie do przezwyciężenia. Odwołanie się do kwestii żydowskiej określa specyfikę poetyki powieści.
Słowa kluczowe
Leonid Cypkin; Fiodor Dostojewski; kwestia żydowska; powieść; pamiętnik
Bibliografia
Cypkin, Leonid. Leto v Badene. Moskva: Novoe literaturnoe obozrenie 2003 <https://www.netzulim.org/R/OrgR/Library/Tsypkin/tsypkin_leto_v_badene.pdf > [Цыпкин, Леонид. Лето в Бадене. Москва: Новое литературное обозрение 2003 <https://www.netzulim.org/R/OrgR/Library/Tsypkin/tsypkin_leto_v_badene.pdf >].
Dostoevskaya, Anna. Dnevnik 1867 goda (izdanie podgotovila S.V. Zhitomirskaya). Moskva: Literaturnye pamyatniki <http://az.lib.ru/d/dostoewskaja_a_g/text_1867_dnevnik.shtml> [Достоевская, Анна. Дневник 1867 года (издание подготовила С.В. Житомирская). Москва: Литературные памятники <http://az.lib.ru/d/dostoewskaja_a_g/text_1867_dnevnik.shtml>.
Dostoevskij, Fiodor. Polnoe sobranie sochinenij v tridcati tomakh. Leningrad: Nauka 1983, t. 25 [Достоевский, Федор. Полное собрание сочинений в тридцати томах. Ленинград: Наука 1983, т. 25].
Evrejskya enciklopediya Brokgauza i Efrona. Sankt-Peterburg: Brokgauz-Efron 1910, t. 7 <https://ru.wikisource.org/wiki/ЕЭБЕ/Достоевский,_Феодор_Михайлович> [Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона, Санкт-Петербург: Брокгауз-Ефрон 1910, т. 7 <https://ru.wikisource.org/wiki/ЕЭБЕ/Достоевский,_Феодор_Михайлович>].
Grossman, Leonid. “Dostoevskij i iudaizm. Prilozhenie.” In: L. Grossman. Ispoved odnogo evreja <https://biography.wikireading.ru/44413?msclkid=126beea3cfdb11ecb5a00df28ca478bd> [Гроссман, Леонид. “Достоевский и иудаизм. Приложение.” B: Л.Гроссман. Исповедь одного еврея, <https://biography.wikireading.ru/44413?msclkid=126beea3cfdb11ecb5a00df28ca478bd>].
Kasatkina, Tatyana. “Po povodu suzhdenij ob antisemitizme Dostoevskogo.” Dostoevskij i mirovaya kultura, no. 22, Moskva: Obŝestvo Dostoevskogo, Moskovskoe otdelenie 2007 [Касаткина, Татьяна. “По поводу суждений об антисемитизме Достоевского.” Достоевский и мировая культура, no. 22. Москва: Общество Достоевского, Московское отделение 2007].
Shrayer, Maxim. “Dostoevskij, evrejjskijj vopros. ‘Bratya Karamazovy’. Dostoevskijj i mirovaja kultura, no 21. Sankt-Peterburg: Serebrjanyjj vek 2006 [Шраер, Максим. “Достоевский, еврейский вопрос, ‘Братья Карамазовы’.” Достоевский и мировая культура, no. 21. Санкт-Петербург: Серебряный век 2006].
Stepanyan, Karen. “Leonid Cypkin. Leto v Badene.” Znamya, no. 6, 2004 <https://magazines.gorky.media/znamia/2004/6/leonid-czypkin-leto-v-badene.html?msclkid=4625c983cf1d11ec83aaa41ed9d55d52> [Степанян, Карен. “Леонид Цыпкин. Лето в Бадене.” Знамя, no 6, 2004 <https://magazines.gorky.media/znamia/2004/6/leonid-czypkin-leto-v-badene.html?msclkid=4625c983cf1d11ec83aaa41ed9d55d52>].
Zontag, Susan, “Lubit Dostoevskogo.” In: L. Cypkin. Leto v Badene. Moskva: Novoe literaturnoe obozrenie 2003 <https://www.netzulim.org/R/OrgR/Library/Tsypkin/tsypkin_leto_v_badene.pdf> [Зонтаг, Сьюзен. “Любить Достоевского.” B: Л. Цыпкин. Лето в Бадене. Москва: “Новое литературное обозрение” 2003 <https://www.netzulim.org/R/OrgR/Library/Tsypkin/tsypkin_leto_v_badene.pdf>]
Uniwersytet Warszawski Polska
https://orcid.org/0000-0001-9527-7878
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
