Doświadczony, wędrowny syjonista: życie i twórczość Zacharego Kluczewicza Majaniego
Abstrakt
Kalejdoskop pseudonimów, za którymi ukrywał się na łamach rosyjsko-żydowskiego tygodnika
„Rassvet” Zachary Kluczewicz Majani jest odzwierciedleniem jego wielowymiarowej osobowości. Historyk, archeolog, językoznawca, nauczyciel, działacz polityczny, dziennikarz, karykaturzysta, malarz, poeta, scenarzysta, biolog — trudno znaleźć dziedzinę, w którą by się nie zagłębiał. Spektrum języków, które opanował lub wykorzystywał jako autor, jest równie szerokie: od ojczystego rosyjskiego, do quasi-rodzimego francuskiego, przez angielski, hebrajski, niemiecki, jidysz, polski, starożytną grekę, turecki, aż po albański i etruski. Ilość materiału pozostawionego przez tego wszechstronnego autora jest ogromna. Korespondencja w różnych językach (włoskim, rosyjskim, angielskim i francuskim), pamiętniki i scenariusze teatralne (hebrajski, angielski), eseje (francuski), poezja (francuski, rosyjski i hebrajski), autorskie podręczniki językowe (francusko-hebrajski, rosyjsko-hebrajski), szkice, obrazy i wycinki z gazet — wszystko to przechowywane jest w Instytucie Żabotyńskiego w Tel-Awiwie. Poprzez analizę ogromnego materiału autorka artykułu stara się nakreślić portret ish eshkolot, renesansowego typu intelektualisty, zapomnianego przez historyków literatury, syjonizmu, sztuki i archeologii, być może właśnie z powodu trudności w śledzeniu jego różnorodnych działań i pseudonimów.
Słowa kluczowe
Zachary Kluczewicz Majani; „Rassvet”; dziennikarstwo rosyjsko-żydowskie; społeczność żydowska
Bibliografia
Abitbol, Michel. Les Deux Terres Promises. Les Juifs de France et le Sionisme [The Two Promised Lands. The Jews on France and Zionism]. Paris: Éditions Olivier Orban, 1989.
Abitbol, Michel. “Étude du sionisme et de l’aliyah chez les Juifs orientaux. Aspects méthodologiques.” Peamim 39, 1989 (in Hebrew).
Ben-Yeruham, Khaim. Sefer Beitar: Korot and Mekorot [3 vols.]. Tel Aviv: Jabotinsky Institute in Israel, 1969–1973.
Budnitskiy, Oleg, ed. Evrei i russkaya revoluciya. Moscow–Jerusalem: Gesharim, 1999.
Budnitskiy, Oleg, ed. Evrejskaya emigraciya iz Rossii. 1881–2005 [Jewish Emigration from Russia, 1881–2005]. Moscow: ROSSPEN, 2006.
Cohen, Aaron J. “Oh, That! Myth, Memory, and World War I in the Russian Emigration and the Soviet Union.” Slavic Review 62, no. 1: 69–86, 2003.
Gelli Mureddu Donata. “Leopardi in Russia: traduzioni, interpretazioni e influenze” [Leopardi in Russia: Translations, Interpretations and Influences]. Russica Romana, II, 111–137, 1995.
Gepshteyn, Shlomo. Zeev Jabotinsky: hayav, milkhamto, hesegav [Zeev Jabotinsky: Life, Fight, Achievements]. Tel Aviv: Hahanhala harashit shel keren Tel Hai, 1941.
Gepshteyn, Shlomo. “Russkie sionisty v bor’be za Palestinu: Iz vospominanii” [Russian Zionists fighting for Palestine. From memories]. In Kniga o russkom evreystve, 1917–1967 [Book on Russian Jewry, 1917–1967]. New York: Soiuz russkikh evreev, 386–398, 1968.
Gousseff, Catherine. L’exil russe. La fabrique du réfugié apatride (1920–1939) [Russian exile. The factory of the stateless refugee (1920–1939)]. Paris: CNRS éditions, 2008.
Graur, Mina. Haitonut shel teuna harevizionistit beshanim 1925–1948. Likta vearcha. [The Press of the Revisionist Movement 1925–1949. Collected and edited]. Tel Aviv: The Jabotinsky Institute in Israel, 2000.
Graur, Mina. Mina Graur, Itonaut vemiflaga: ksharei hagomlin bein hamiflaga harevizionistit le itonea [The Voice of a Party: Revisionist Movement and its Press]. Tel Aviv: The Jabotinsky Institute in Israel, 2002.
Green, Nancy. Les travailleurs immigrès juifs à la Belle Epoque [Jewish Immigrant Workers in the Belle Epoque]. Paris: Fayard, 1985.
Hardeman, Hilde. Coming to Terms with the Soviet Regime: The “Changing Signposts” Movement among Russian Emigres in the Early 1920s. DeKalb: Northern Illinois University Press, 1994.
Hassel, James E. “Russian Refugees in France and the United States between the World Wars.” Transactions of the American Philosophical Society 81, no. 7, 1–96, 1991.
Horowitz, Brian. “What is Russian in Russian Zionism? Synthethic Zionism and the Fate of Avram Idelson.” In Bounded Mind and Soul: Russia and Israel, 1880–2010.
Horowitz, Brian and Shai Ginsburg (eds.). Bloomington: Slavica Publishers, 61–76, 2013.
Horowitz, Brian and Shai Ginsburg (ed.). Bloomington: Slavica Publishers, 61–76.
Horowitz, Brian. Vladimir Jabotinsky’s Russian Years 1900–1925. Bloomington: Indiana University Press, 2020.
Ippolitov, Sergey. Tri stolicy izgnaniya: Konstantinopol’, Berlin, Pariz: century zarybezhnoy Rossii 1920-ykh 1930-ykh gg [Three Capitals of Exile: Constantinople, Berlin, Paris: Centres of Foreign Russia in the 1920s–1930s]. Moscow: SPAS, 1999.
Jabotinsky, Vladimir. Povest’ moikh dnei [Story of my life]. Jerusalem: Biblioteka Aliya, 1988.
Jabotinsky, Valdimir et al. Igrot [18 vols. Letters]. Jerusalem: Jabotinsky Institute of Israel, 1998–2012.
Jabotinsky, Vladimir. Story of my life. Detroit: Wayne State University Press, 2016
Kac, Shmuel. Odinokij volk. Zhizn’ Zhabotinskogo [2 vol.]. Tel Aviv: Irvus, 2000.
Kaplan, Eran. The Jewish Radical Right: Revisionist Zionism and Its Ideological Legacy. Madison: University of Wisconsin Press, 2005.
Johnston, Robert Harold. New Mecca, New Babylon: Paris and the Russian Exiles, 1920–1945. Kingston: McGill-Queen’s University Press, 1988.
Khazan, Vladimir. Dovid Knut: sud’baitvorchestvo. Lyon: Centre d’Études Slaves André Lirondelle, Université Jean-Moulin, 2000.
Khazan, Vladimir. Osobennyy evreysko-russkiy vozduch [A Peculiar Russian-Jewish Atmosphere]. Moscow–Jerusalem: Mosty kul’tury — Gesharim, 2001.
Korostelev, Oleg and Manfred Shruba, eds. “Sovremennye zapiski” (Parizh, 1920–1940). Iz archiva redakcii [Vol.1]. Moscow: Novoe literaturnoe obozrenie, 2011.
Korostelev, Oleg, and Manfred Shruba, eds. Vokrug redakcionnogo archiva “Sovremennykh zapisok” (Parizh, 1920–1940) [5 vols.]. Moscow: Novoe literaturnoe obozrenie, 2010.
Livak, Leonid. “Le deux solitudes de l’intelligentsia exilée. La seconde guerre mondiale et la fin de l’emigration russe en France” [The two solitudes of the exiled intelligentsia. The Second World War and the end of Russian emigration to France]. Cahiers du monde russe, no. 60/4, 707–736, 2019.
Markish, Shimon. “Quand Vladimir Jabotinsky était parisien. Le Rassvet, revue sioniste-révisionniste en langue russe” [When Vladimir Jabotinsky was in Paris. The Rassvet, Zionist-Revisionist magazine in Russian language]. Archives Juives, vol. 36, no. 1, 2003.
Moskovich, Wolf, Vladimir Khazan, and Sabine Breuillard. Evrei Rossii — immigranty Francii. Ocherki o russkoy emigracii [Jews of Russia — immigrants of France. Essays on Russian emigration]. Moscow–Jerusalem: Mosty kul’tury — Gesharim, 2000.
Nikolyukin, Aleksandr. Literaturnaya enciklopediya russkogo zarubezhya (1918–1940). Periodika i literaturnye centry. [Vol. 2, Literary Encyclopedia of the Russian Diaspora (1918–1940). Vol. 2. Periodicals and literary centres]. Moscow: ROSSPEN, 2000.
Parkhomovsky, Mikhail, ed. Evrei v kul’ture russkogo zarubezhya [25 vols. Jews in the culture of the Russian diaspora.] Jerusalem: Mikhail Parkhomovsky, 1992–2021.
Parkhomovsky, Mikhail ed. Russkoe evreystvo v zarubezhe [10 vols. Russian Jewry Abroad.] Jerusalem: Russian Jewry Abroad, 2000–2003.
Raeff, Marc. Russia abroad. A cultural history of the Russian emigration (1919–1939). New York–Oxford: Oxford University Press, 1990.
Ravich Z. (Ben-Tavriya). To, chto otkrylos’ na mig [What Unclosed for a Moment]. Paris: Parabola, 1935.
Remba, Isaac. Kefi shehikartim: Bnei doro shel Jabotinsky [As I knew them: Jabotinsky’s contemporaries]. Ramat Gan: Tnuat haherut, 1959.
Robinson, Paul. The White Russian Army in exile, 1920–1941. Oxford: Clarendon Press, 2002.
Saadon, Khaim. “Le sionisme dans l’entre-deux-guerres en terres d’islam” [Zionism in the interwar period in Islamic lands]. Revue d’Histoire de la Shoah, no. 205, 187–220 (2016/2).
Schechtman, Joseph B., and Yehuda Benari. History of the Revisionist movement. Vol. 1. 1925–1930. Tel-Aviv: Hadar, 1970.
Schechtman, Joseph B. The Vladimir Jabotinsky Story [2 vols.]. New York: T. Yoseloff, 1956–1961.
Shruba, Manfred, and Oleg Korostelev, eds. Psevdonimy russkogo zarubezhya. Materialy I issledovaniya issledovaniya [Pseudonyms of the Russian Diaspora. Materials and research.]. Moscow: Novoe literaturnoe obozrenie, 2016.
Shapira, Anita, and William Templer. Land and Power: The Zionist Resort to Force, 1881–1948. Oxford University Press, 1992.
Sigirdzhi, Marina. Spasibo, Konstantinopol’! Po sledam beloemigrantov v Turtsii [Thanks Constantinople! In the footsteps of white emigrants in Turkey.] St. Petersburg: Yevropeysky dom, 2018.
Slobin, Greta. Russians Abroad. Literary and Cultural Politics of Diaspora (1919–1939). Brighton: Academic Studies Press, 2013.
Slutsky, Yehuda. Haitonaut harusit-yehudit bemea haesrim [The Russian-Jewish Press in the Twentieth Century]. Tel Aviv: Tel Aviv University, 1978.
Stanislawski, Michael. Zionism and the Fin the Siècle — Cosmopolitanism and Nationalism from Nordau to Jabotinsky. Los Angeles: University of California Press, 2001.
Türkan Olcay, and Marina Sorokina. Russkaya belaya emigratsiya v Turtsii vek spustya: 1919–2019 [Russian white emigration in Turkey a century later: 1919–2019]. Moscow: Dom russkogo zarubezh’ya imeni Aleksandra Solzhenitsyna, 2019.
Mayani’s works
Scholarly works
L’arbre sacré et le rite de l’alliance chez les anciessemites. 1935 (PhD dissertation).
Les Hyksos et le monde de la Bible. Payot, 1956.
Les Etrusquescommencent à parler. Arthaud, 1961.
La fin dumystereétrusque. Maleine, 1971.
Literary works
Z. Eilati. Ha bazal igija (Hebrew, The onion came).
Zecaria Mayani. Dodi nach (Hebrew, My uncle relaxes).
Zecaria Mayani. Dodi poteachkhida. (Hebrew, My uncle uncovers a riddle, 1937).
Zecaria Mayani. Gentlemen, leave us alone! (comedy in two acts).
Zecaria Mayani. Ha pgisha (Hebrew, The meeting).
Zecaria Mayani. Pesha dodi (Hebrew, My uncle’s crime).
Zecaria Mayani. Les premiers déboirs de Tchékov (French, Chekov’s first setbacks).
Zecaria Mayani. Les premiers déboirs de Tchékov (French, Chekov’s first setbacks).
Z. Mayani, “The end of Europe.” Haaretz, March 23, 1945.
Z. Ravich. Tikhajapristan’(dnevnikkervkogocheloveka). (Russian, Quite Harbor, diary of a church man).
Z. Ravich. Ha maahafilim (Hebrew, The illegal immigrants, theatrical comedy in three acts).
Z. Ravich. Purim shelkol ha kitot (Hebrew, Purim of all classes, theatrical comedy in eight acts).
Z. Ravich. Khalukat hateudot (Hebrew, Report card, theatre play).
Z. Mayani. Jugement dernier (French, The last judgement).
Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie Izrael
https://orcid.org/0000-0002-9407-9930
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
