The European Context of the Group Insurance Contract

Mariusz Fras
https://orcid.org/0000-0002-0033-6909

Abstrakt

The entirety of norms on the relations connected with conclusion and performance of insurance contracts make up economic insurance law. Because of its objective homogeneity, it is generally treated as a separate branch of law. From the dogmatic perspective, its permanent element are group insurance contracts. However, the results of a comparative law research allow to draw the conclusion that in a substantial number of legal systems the term “group insurance” is not to be found in normative acts. In the literature, multiple attempts were made to expound the legal nature of the group insurance contract. Still, there is no consensus as to the nature of the legal relationship arising from conclusion of a group insurance contract. The article concerns the proposal of normative regulation of group insurance contract.


Słowa kluczowe

group insurance contract; insurance law; partial groups; extended groups

Alter C., Bar S.: Les effects du contrat, Waterloo 2000.

Armbruester Ch.: PEICL – The Project of a European Insurance Contract Law. Connecticut Insurance Law Journal” 2013, vol. 20.

Atamer K.: New Turkish Insurance Contract Law, p. 5, available online at: http://www.aida.org.uk/pdf/Turkish%20Insurance%20Contract%20Law.pdf (accessed: 8.07.2015).

Barthélemy J.: Évolution du droit social: une tendance à la contractualisation mais un rôle accru des droits fondamentaux du travailleur. Paris 2009.

Basedow J., Birds J., Clarke M., Cousy H., Heiss H., Loacker L.: Principles of European Insurance Contract Law (PEICL). 2nd expanded ed. Köln 2016. The text was published on the website: https://www.uibk.ac.at/zivilrecht/restatement/sprachfassungen/peicl-en.pdf.

Berdot F.: L’assurance de groupe après les réformes législatives du 31 décembre 1989. “Revue générale des assurances terrestres” 1990.

Bigot J. (ed.): Traité de Droit des assurances. Tome 4. Les assurances de personnes. Paris 2007.

Bigot-Gonçalves M.: Les assurances de groupe. Aix-en-Provence 2009.

Beaugendre S.: Contrat d’assistance et activité d’assurance. Paris 2000.

Boumédienne M.: La place de la loi et du contrat dans la garantie du droit à la protection sociale de 1945 à nos jours, vol. 2. Paris 2003.

Boulay-Paty P.S.: Traité des Assurances et des Contrats à la Grosse D’Émérigon, vol. 1. Paris 1827.

Bourdon V.: La distribution de l’assurance par les associations, contribution à l’étude des assurances collectives. Paris 2002.

Courtieu G.: Assurance des emprunteurs. Garanties collectives et situationes personnelles. Responsabilité civile et assurance 2009

Cooter R., Ulen T.: Law and Economics. 6th ed. London 2014.

Demarle M.: Le notariat de la prévoyance. Paris 1959.

Demay de Goustine P.: Les problèmes juridiques de l’assurance de groupe. Paris 1977.

Dmochowski S.: Ubezpieczenia majątkowe i osobowe ludności. Warszawa 1975.

O. Doan (ed.): Ubezpieczenia życiowe. Warszawa 1995.

Domagała M.: Zakres i tendencje rozwojowe ubezpieczeń następstw nieszczęśliwych wypadków. "SU” 1975, vol. II.

Fabre A., Lefresne F., Tuchszirer C.: L’accord du 11 janvier 2008 sur la modernisation du marché du travail. Une tentative d’évaluation. "Revue de l’OFCE” 2008, vol. 4, no 107.

Fontaine M., Ghestin J. (eds.): Les effets du contrat à l’égard des tiers. Paris 1992.

Fras M.: Umowa ubezpieczenia grupowego. Aspekty prawne. Warszawa 2015.

Fuchs D.: Insurance Restatement jako europejski instrument opcjonalny służący regulacji umów ubezpieczenia. "RU” 2010, No. 9.

Fuchs D.: Status ubezpieczonego według rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 – wnioski de lege ferenda dla prawodawcy polskiego. "EPS” 2012, No. 5.

Ghestin J., Jamin C., Billiau M.: Traité de droit civil, Les effets du contrat. 3e éd. Paris 2001.

Goldie-Genicon C.: L’assurance de groupe à l’épreuve de la législation sur les clauses abusives. "RD” 2008.

Grau J.B., Chiner N.L., Iglesia J.O.: Insurance law in Spain. Wolters Kluwer 2014.

Groutel H. (ed.) : Traité du contrat d’assurance terrestre. Paris 2008.

Grynbaum L. (ed.): Assurances 2013–2014. Acteurs, contrat, risques des consommateurs, risques des entreprises. Paris 2012.

Grzybowski S. (ed.): System prawa cywilnego. Prawo zobowiązań – część szczegółowa, vol. 3, part 2. Ossolineum 1976.

Handschke J., Kęszycka B., Kowalewski E.: Problematyka grupowych ubezpieczeń na życie w świetle znowelizowanych przepisów k.c. o umowie ubezpieczenia. Spór o intencje ustawodawcy. "Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2007, No. 7–8.

Heiss H.: Proportionality in the new German insurance contract act 2008. “Erasmus Law Review” 2012, vol. 5.

Heiss H.: Report of the Commission’s Expert Group on European Insurance Contract Law. Part II. Differences in Insurance Contract Laws and Existing EU Legal Framework, http://ec.europa.eu/justice/contract/files/expert_groups/report_on_section_2_final_en.pdf.

Henry X. (ed.): Des contrats civils et commerciaux aux contrats de consommation. Mélanges en l’honneur du Doyen Bernard Gross. Nancy 2009.

Herdter F.: Der Gruppenversicherungsvertrag: Grundlagen und ausgewählte Problemfelder. Karlsruhe 2010.

Hjalmarsson J.: The Swedish Insurance Contract Act 2005 – an overview. "Nordisk forsikringstidsskrift” 2008, no. 1, pp. 91–92.

Kaufmann, S. H.: Governance of occupational pensions in Europe: guaranteed security? Heidelberg 2011

Koch R.: Insurance Law in Germany. Wolters Kluwer 2018.

Kook H.: Der Gruppenvertrag in der Kollektivlebensversicherung. Berlin 1939.

Kowalewski E.: Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Bydgoszcz–Toruń 2006.

Kowalewski E. (ed.): O potrzebie polskiego kodeksu ubezpieczeń. Toruń 2009.

Kowalewski E. (ed.): Ubezpieczenia grupowe na życie a prawo zamówień publicznych. Toruń 2011.

Kowalewski E., Wałachowska M.: Nieadekwatność prawa zamówień publicznych do grupowych ubezpieczeń na życie – potrzeba nowych uregulowań prawnych. "Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2010, No. 3, pp. 35–36.

Kubiak A.M.: Umowa ubezpieczenia ubezpieczenia na rzecz osoby trzeciej i na cudzy rachunek. Bydgoszcz–Poznań 2008.

Kucharski B.: Przeniesienie praw z umowy ubezpieczenia. Warszawa 2010.

Kullmann J.: Clauses abusives et contrat d’assurance. "Revue générale du droit des assurances” 1996

Kullmann J.: Les mécanismes juridiques fondamentaux des assurances collectives. "Revue générale du droit des assurances” 1998, no 3

Magnusson R.: Gruppenversicherung, insbesondere in der Lebensversicherung in Möller, Winter, Materialien des zweiten Weltkongresses für Versicherungsrecht der internationalen Vereinigung für Versicherungsrecht, Band 5. Karslruhe 1967.

Manes A.: Versicherungs-Lexikon. Berlin 1924.

L. Mayaux L.: Les grandes questions du droit des assurances. Paris 2011.

Millauer H.: Rechtsgrundsätze der Gruppenvericherung. Karlsruhe 1966.

Montcharmont H.: L’assurance pour compte en matière terrestre. Paris 1931.

Mousseron J.M.: Technique contractuelle. Paris 1999.

Nicolas V.: Essai d’une nouvelle analyse du contrat d’assurance. Paris 1996.

Lakhan M., Heiss H.: An Optional Instrument for European Insurance Contract Law, Utrecht Journal of International and European Law 2010, vol. 71, part 27.

Lambert-Faivre Y., Leveneur L.: Droit des assurances. Paris 2011.

Lamens A.: Les assurances de l’entreprise. Bruxelles 1994.

Landel J.: L’assurance de groupe à la lumière de la jurisprudence récente. "Revue générale des assurances terrestres” 1993, pp. 9–10.

Landel J.: Les mécanismes juridiques de l’assurance de groupe. Ass. Fr. 1983.

Lefebvre L., le Guilcher E.: L’ambigu statut des courtiers grossistes. "Lamy Assurances” 2012, no. 198.

Larroumet C.: Les obligations, Le contrat. 2e partie, Effets, 6e éd., Paris 2007.

Loacker L.D.: Informed Insurance Choice?: The Insurers Pre-Contractual Information Duties in General Consumer Insurance. Cheltenham 2015.

Łyskawa K.: Grupowe ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym w systemie zabezpieczenia emerytalnego w Polsce. Warszawa 2007

Orlicki M.: O pojęciu „grupy” w ubezpieczeniach grupowych. "Prawo Asekuracyjne” 2014, No. 1

Orlicki M., Pokrzywniak J.: Umowa ubezpieczenia. Komentarz do nowelizacji kodeksu cywilnego, Warszawa 2008.

Paris C., Dubuisson B. (eds.): Actualités en droit des assurances. Liège 2008.

Persson T. (ed.): Nobel Lectures, Economics 1991-1995. World Scientific Co. Singapore, 1997. Available at the address: http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/1992/becker-lecture.html.

Picard M., Besson A.: Les Assurances terrestres en droit français. Le contrat d’assurance, vol. 1. Paris 1975.

Pastre-Boyer A.L.: L’acte juridique collectif en droit privé français. Aix-en-Provence 2006.

Pauffin de Saint Morel M.: L’assurance de groupe. Paris 1977.

Ponge J.C.: Les sanctions en droit des assurances. Paris 2010.

Rapport annuel de la Cour de cassation. Paris 1986.

Rapport Annuel 2009. Les personnes vulnérables dans la jurisprudence de la Cour de cassation. Paris 2009.

Rigaud D., Baron P., Pignaud X.: Le prévoyance collective des salariés et la loi Evin. "Droit social” 2009.

Rogge J. (ed.): Liber Amicorum René Van Gompel. Diegem 1998.

Rogge J., Regout M., Longfils F. (eds.): Liber amicorum Jean-Luc Fagnart. Louvain-la-Neuve 2008.

Roueil E.: Essai sur le contrat d’assurance collective. Orléan 1998.

Saint-Hilaire P.D.: Le tiers à l’acte juridique. Paris 2000.

Sargos G.: Le contrat d’assurance de personnes et ses trois principaux codes: analyse comparative et prospective. Paris 2012.

Schwartz B. (ed.): The Code Napoleon and the Common-Law World. New Jersey 1998.

Serwach M., Kliszcz J.: Grupowe ubezpieczenie na życie w świetle prawa, doktryny i praktyki ubezpieczeniowej. "Prawo Asekuracyjne” 2010, No. 2.

Stelmach J., Brożek B., Załuski W.: Dziesięć wykładów o ekonomii prawa. Warszawa 2007.

Stroiński E.: Ubezpieczenia na życie. Teoria i praktyka. Warszawa 2003.

Szczepańska M.: Ubezpieczenia na życie. Aspekty prawne. Warszawa 2008.

Szymański Z.: Ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków. Warszawa 1980.

Tauran T.: Les Assurances. Paris 2004.

Weigel H.: Niemiecka ustawa o umowie ubezpieczenia – Versicherungsvertragsgesetz (VVG) – nowe rozwiązania. Rozprawy Ubezpieczeniowe 2008, No. 2.

Warkałło W.: Prawo ubezpieczeniowe. Zarys wykładu i materiały normatywne. Warszawa 1974.

Wąsiewicz A. (ed.): Ubezpieczenia w gospodarce rynkowej, vol. 1. Bydgoszcz 1994.

Wieser A.: Gruppenversicherungen. Wien 2006.

Wójtowicz E.: Kontrola klauzul abuzywnych w prawie francuskim na przykładzie umowy ubezpieczenia. "Rozprawy Ubezpieczeniowe” 2011, No. 11.


Opublikowane : 2020-12-11


FrasM. (2020). The European Context of the Group Insurance Contract. Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego, 27, 179-231. https://doi.org/10.31261/PPPM.2020.27.07

Mariusz Fras 
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0002-0033-6909




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).