Rozgraniczenie statutu rzeczowego i kontraktowego przy poszukiwaniu prawa właściwego do oceny zastrzeżenia prawa własności
Abstrakt
Retention of title as a security on tangible assets is well known in many legal systems. It enables to strengthen the position of the seller in such a contract of sale in which the payment of the price is agreed to be done later than the handing over the good. This instrument disturbs the traditional model of sale in two ways. Firstly, the conclusion of the contract is not directly followed — which takes usually place — by the performance of the obligation to transfer the property. Secondly, the right of property receives in that way a new role to play — it becomes a security right, guarantying the pecuniary claim of the seller and ceases the function of the principal right.
In order to find the law applicable to the retention of title, its different aspects — contractual and real — should be qualified according to their nature. These aspects should be treated separately and be assessed according to the proper legal system. For example, the law applicable to contractual assets of retention of title defines if such belated transfer of ownership affects any general rights and obligations of parties, such as the right to receive benefits from the asset or to bear costs of its maintenance. On the other hand, the law of actual location of the asset as a law applicable to real aspects of the retention of title defines the nature of the element disturbing the transfer of ownership and the scope of rights of the seller towards charged good as its owner.
Słowa kluczowe
retention of title; retention of ownership; transfer of property; international interests in movables; private international law; aw applicable to security rights in movables; international trade law
Bibliografia
Aynès L., in: Cours de droit civil. T. 9: Les sûretés. La publicité foncière. Eds. P. Malaurie, L. Aynès. Paris 2000.
Al Dabbagh H.: La clause de réserve de propriété dans les ventes mobilières à credit. Étude de droit comparé français et irakien. Aix—Marseille 2004.
Bernstorff Ch.: Der Eigentumsvorbehalt in den EG-Staaten. „Recht der Internationalen Wirtschaft” 1993, H. 5.
Bonomi A.: Der Eigentumsvorbehalt in Ӧsterreich und Italien unter Berücksichtigung anderer europäicher Rechtssysteme. Eine rechtvergleichende und kollisionsrechtliche Untersuchung. Berlin 1993.
Chinki E.Ch., Kessedjian C.: The legal relationship between the proposed UNIDROIT Convention and its equipment — specific Protocols. „Revue de droit uniforme”, „Uniform Law Review” 1999, 2.
Drozd E.: Nabycie i utrata praw rzeczowych na rzeczy ruchomej w prawie prywatnym międzynarodowym (wpływ zmiany miejsca położenia rzeczy na właściwość prawa). Kraków 1977.
Foëx B.: La réserve de propriété dans l’avant — projet de Convention d’UNIDROIT: un point de vue suisse. „Revue de droit uniforme”, „Uniform Law Review” 1999, 2.
Goode R.: A Credit Law for Europe? „International and Comparative Law Quarterly” 1974, vol. 23.
Goode R.: The Cape Town Convention on International Interests in Mobile Equipment: a Driving Force for International Asset — Based Financing. „Revue de droit uniforme”, „Uniform Law Review” 2002, 1.
Goode R.: The preliminary draft UNIDROIT Convention on International Interests in Moblie Equipment: the next stage. „Revue de droit uniforme”, „Uniform Law Review” 1999, 2.
Goode R., Drobnig U.: Security for Payment in Export and Import Transactions. In: Commercial Operations in Europe. Eds. K. Simmonds, R. Goode. London 1978.
Gopalan S.: Securing Mobile Assets: The Cape Town Convention and Its Aircraft Protocol. „North Carolina Journal of International Law and Commercial Regulation” 2003, vol. 29.
Górecki J.: Komentarz do art. 41. W: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. M. Pazdan. Warszawa 2018.
Haase V.: Entwicklung der Verkäufersicherungsrechte an beweglichen Sachen in Frankreich. Frankfurt am Main 2001.
Heß K.P.: Der Eigentumsvorbehalt und die Sicherung von „all — sums — clauses” in englischen und schottischen Recht. „Recht des Internationalen Wirtschaft” 1991, H. 9.
Juvet I.: Des sûretés mobilières conventionelles en droit international privé. Bern—Franfurt am Main—New York—Paris 1990.
Kessel Ch.: Eigentumsvorbehalt und Rezession in Grossbritannien. „Recht des Internationalen Wirtschaft” 1991, H. 10.
Khairallah G.: Les sûretés mobilières en droit international privé. Paris 1984.
Kieninger E.M.: Mobiliarsicherheiten in Europäischen Binnenmarkt. Baden--Baden 1996.
Kieninger E.M., in: Security Rights in Movable Property in European Private Law. Ed. E.M. K ieninger. Cambridge 2004.
Kosik J.: Zagadnienia prawa rzeczowego w prawie prywatnym międzynarodowym z 1965 r. Warszawa—Wrocław 1967.
Kozioł A., Zra łek J., w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. M. Pazdan. Warszawa 2018.
Kozioł A., Zra łek J., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 20C: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2015.
Kunicki A.: Skutki prawne zastrzeżenia własności. „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1967, z. 2.
Lißner S., Zwernemann D.: Eigentumsvorbehalt im internationalen Handel. In: Handbuch für Kaufrecht. Rechtsdurchsetzung und Zahlungssicherung im Außenhandel. Hrsg. S.G. Häberle. München—Wien 2002.
Looschelders D.: Internationales Privatrecht. Art. 3—46 EGBGB. Berlin—Heidelberg 2004.
Loussouarn Y.: Les conflits de lois en matière de réserve de propriété. In: Études offertes à Roger Houin. Problèmes d’actualité posés par les entreprises. Paris 1985.
Loussouarn Y.: Les conflits de lois en matière de réserve de proprieté. Travaux du comité français de droit international privé. Séance du 18 mai 1983 sous présidence de Henri Batiffol. In: Droit International Privé. Années 1982—1983. Paris 1986.
Maaß M.J.: Die Gesischte des Eigentumsvorbehaltes, insbesondere im 18. und 19. Jahrhundert. Frankfurt am Main 2000.
Margellos T.M.: La protéction du vendeur à crédit des objets mobilières à travers la clause de réserve de propriété (Étude de droit comparé). Paris 1989.
Marlow J., Weber-Rey D.: Retention of title clauses in Germany. „International Company and Commercial Law Review” 1994, no. 5.
Mestre J., Pancraz i M.-E.: Droit Commercial. Droit interne et aspects de droit international. Paris 2009.
Mik C., Wojtaszek-Mik E.: Zwalczanie opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych w świetle dyrektywy 2000/35/WE i prawa polskiego. „Zeszyty Prawnicze UKSW” 2000, z. 3.
Milo J.: Retention of Title in European Business Transactions. „Washburn Law Journal” 2003, no. 3.
Naumann K.: Der Eigentumsvorbehalt im deutsch-italienischen Rechtsverkehr. Frankfurt am Main—Bern—Bruxelles—New York—Oxford—Wien 2001.
Panahy D.A., M ittal R .: The prospective UNIDROIT Convention on international interests in mobile equipment as applied to space property. „Revue de droit uniforme”, „Uniform Law Review” 1999, 2.
Pazdan J.: Komentarz do art. 25, w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. M. Pazdan. Warszawa 2018.
Pazdan M.: Prawo prywatne międzynarodowe. Warszawa 2017.
Pazdan M., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 20A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Pérochon F.: La réserve de priopriété dans la vente de meubles corporels. Paris 1988.
Podhorecka M.: Skutki prawne zastrzeżenia prawa własności w obrocie międzynarodowym. Wybrane zagadnienia. „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2006, z. 1.
Reisinger R.: Der Eigentumsvorbehalt im österreichischen und englischen Recht unter Berücksichtigung des österrichischen und englischen Kollisionsrechtes und der internationalen Zuständigkeit. Wien 2002.
Rosen H.: Creating an international security structure for railway rolling stock: an idea ahead of its time? „Revue de droit uniforme”, „Uniform Law Review” 1999, 2.
Rutgers J.W.: International Reservation of Title Clauses. A study of Dutch, French and German International Law in the Light of European Law. The Hague 1999.
Sandoz S.: L’inscription du pacte de réserve de propriété: une solution „géniale”… diabolique. „Revue de droit Suisse” / „Zeitschrift für Schweizerisches Recht” 1987, 1.
Schulz M.: Der Eigentumsvorbehalt in europäischen Rechtsordnungen. Rechtvergleichende Untersuchung des deutschen, englischen und französischen Rechts unter besonderer Berücksischtigung von Erweiterungen und Verlängerungen. Frankfurt am Main—Bern—New York—Paris—Wien 1998.
Spellenberg U.: Eigentumsvorbehalt in Frankreich. „Zeitschrift für Rechtsvergleichung, Internationales Privatrecht und Europarecht” 1994, H. 3.
Storp R.: Eigentumsvorbehalt und Aussonderungsverfahren nach der Reform des französichen Insolvenzrecht. „Recht des Internationalen Wirkschaft” 1996, H. 6.
Strauch J.: Der Eigentumsvorbehalt bei Warenlieferungen in das Ausland. Die Regelungen in wichtigen Exportländern. Offenbach am Main 1997.
Sznajder-Peroń K., w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. M. Pazdan. Warszawa 2018.
Sznajder-Peroń K., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 20A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Szpunar A.: Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej. „Państwo i Prawo” 1993, z. 6.
Ziegler v on A., D ebattista Ch., P légat O.: Transfer of Ownership in International Trade. The Hague 2010.
Żmij G.: Prawo waluty. Kraków 2012.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
