Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2016 r., sygn. akt: III CZP 112/15
Abstrakt
The role of art. 57 § 1 of Polish Family and Guardianship Code in proceedings concerning international divorce is disputed and gives rise to many questions concerning its nature. The provision, addressed to the Polish courts dealing with divorce cases, obliges the seized court to rule on fault of spouses in the breakdown of marriage. It may then seem to remain unclear if the court shall apply art. 57 § 1 when the law applicable to divorce does not state for fault based grounds for dissolution of marriage, while the legal order applicable to maintenance obligation between former spouses requires, among other prerequisites, that the fault of the former spouse obliged to alimony is declared in court proceedings.
This paper analyses the judgement of Polish Supreme Court from 23rd of March 2016, in which this issue was raised. The Author rejects the opinion of Supreme Court that the provision in question has a procedural nature. The view, that it constitutes an example of overriding mandatory provision should also be denied. As a provision of double nature: material and procedural, it should be applied by Polish courts as an instrument that enables to rule on fault in all those cases when applicable law provides for fault grounds for divorce; it should be also applied by foreign court deciding on dissolution of marriage when Polish law is applicable.
Słowa kluczowe
significance of fault in divorce proceedings; international divorce; fault and no-fault based grounds for divorce; prerequisites of maintenance obligation towards former spouse after divorce; law applicable to maintenance obligation between divorced spouses; private international law; international family law
Bibliografia
Andrae M.: Internationales Familienrecht. Berlin 2006.
Antokolskaia M.: Divorce law in a European perspective. In: European Family Law. Vol. 3: Family Law in European Perspective. Ed. J.M. Scherpe. Cheltenham, Northampton, 2016.
Bernand Y., in: La rupture de marriage en droit compare. Éd. H. Fulchiron. Paris 2015.
Bosse-Platière H.: Le droit français du divorce. In: Droit européen du divorce. European Divorce Law. Éd. S. Corneloup. Paris 2013.
Czech B., w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Red. K. Piasecki. Warszawa 2011.
Domínguez Guillén M.C., Riquezes Contreras O.: Algunas consideraciones sobre el adulterio como causal de divorcio (especial referencia a los antecedents históricos). „Revista Venezolana de Legislación y Jurisprudencia” 2013, núm. 2.
Franzina P.: The law applicable to divorce and legal separation under Regulation (EU) no. 1259/2010 of 20 december 2010. „Cuadernos de Derecho Transnacional” 2011, no. 2.
Górecki J.: Wina rozwodu a moralność (z rozważań nad zasadami rekryminacji). „Państwo i Prawo” 1965, z. 1.
Hohloch G., in: Erman BGB Kommentar, 2017.
Ignatowicz J.: Rozwód po nowelizacji. Art. 56—61 k.r.o. Komentarz. Warszawa 2009.
Jędrejek G.: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Wolters Kluwer 2017.
Looschelders D.: Die Anpassung im internationalen Privatrecht: zur Methodik der Rechtsanwendung in Fällen mit wesentlicher Verbindung zu mehreren nicht miteinander harmonierenden Rechtsordnungen. Heidelberg 1995.
Mataczyński M.: Obce przepisy wymuszające swoje zastosowanie. Rozważania na tle art. 7 konwencji rzymskiej oraz orzecznictwa sądów niemieckich. „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2001, z. 2.
Mataczyński M.: Przepisy wymuszające swoje zastosowanie w prawie prywatnym międzynarodowym. Kraków 2005.
Olejniczak A.: Materialnoprawne przesłanki udzielenia rozwodu. Poznań 1980.
Olejniczak A., w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Red. H. Dolecki, T. Sokołowski. Warszawa 2013.
Örücü E.: Changing concept of „family” and challenges for law: Turkey. In: European Family Law. Vol. 2: The Changing Concept of Family and Challenges for Domestic Family Law. Ed. J.M. Scherpe. Cheltenham, Northhampton, 2016.
Pazdan M.: Prawo prywatne międzynarodowe. Warszawa 2017.
Pazdan M.: Przepisy szczególne o dziedziczeniu gospodarstw rolnych z kolizyjnoprawnego punktu widzenia. W: Zagadnienie prawa cywilnego, samorządowego i rolnego. Pamięci Profesora Waleriana Pańki. Red. A. Agopszowicz, T. Kurowska, M. Pazdan. Katowice 1993.
Piasecki K.: Prawo małżeńskie. Warszawa 2011.
Przybyłowski K.: Prawo prywatne międzynarodowe. Część ogólna. Lwów 1935.
Schwenzer I., Keller T.: The changing concept of „family” and challenges for law: Switzerland. In: European Family Law. Vol. 2: The Changing Concept of Family and Challenges for Domestic Family Law. Ed. J.M. Scherpe. Cheltenham, Northhampton, 2016.
Skierkowska W.: Międzynarodowe postępowanie cywilne w sprawach alimentacyjnych. Warszawa 1972.
Sokołowski T., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 11: Prawo rodzinne i opiekuńcze. Red. T. Smyczyński. Warszawa 2014.
Sośniak M.: Klauzula porządku publicznego w prawie prywatnym międzynarodowym. Warszawa 1961.
Stojanowska W., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 11: Prawo rodzinne i opiekuńcze. Red. T. Smyczyński. Warszawa 2014.
Sznajder-Peroń K., w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. M. Pazdan. Warszawa 2018.
Sznajder-Peroń K., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 20A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Szpunar A.: Rozwód na żądanie małżonka wyłącznie winnego rozkładu. W: Prace z prawa cywilnego wydane dla uczczenia pracy naukowej profesora Józefa Stanisława Piątowskiego. Red. B. Kordasiewicz, E. Łętowska. Warszawa 1985.
Tomaszewski M., w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. J. Poczobut. Warszawa 2017.
Winiarz J., w: Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. Red. K. Pietrzykowski. Warszawa 2012.
Winkler von Mohrenfels P.: Verordnung (EU) Nr. 1259/2010. In: Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Bd. 10: Internationales Privatrecht I. Europäisches Kollisionsrecht. Einführungsgesetz zum Bürgerlichen Gesetzbuche (Art. 1—240). Hrsg. J. v. Hein. München 2015.
Wojewoda M.: Mandatory Rules In Private International Law — with Reference to Mandatory System under the Rome Convention on the Law applicable to the Contractual Obligations. „Maastricht Journal of European and Comparative Law” 2000.
Wojewoda M.: Zakres prawa właściwego dla zobowiązań umownych. Nowa regulacja kolizyjna w konwencji rzymskiej. Warszawa 2007.
Zachariasiewicz M.A.: O potrzebie wskazania w nowej ustawie o prawie prywatnym międzynarodowym podstawy stosowania przepisów wymuszających swoje zastosowanie. „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2010, T. 7.
Zachariasiewicz M.A., w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz. Red. M. Pazdan. Warszawa 2018.
Zachariasiewicz M.A., w: „System Prawa Prywatnego”. T. 20A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
