Dochodzenie odszkodowań zasądzonych za szkody środowiskowe jako podstawa tzw. odpowiedzialności przebijającej w ramach grupy kapitałowej
Abstrakt
The present article, on the basis of the high-profile Chevron case, rethinks the principle of corporate veil within a corporate group. It tries to convince the reader that a plaintiff holding an environmental damages judgement should be able to enforce it against any company in the corporate group of defendant regardless of the fact that such company was not a defendant in the underlying action (the new test). To attain this goal, firstly, the basic notions as an “environmental damages judgement,” a “corporate group,” and “the corporate veil” are explained. The article then elaborates on the importance of the corporate veil principle. Furthermore, it describes what would currently constitute a potential ground for piercing of the corporate veil in Canada. Later on, it provides a three-level justification for why the veil, in the described circumstances, should be pierced. Finally, the new test regarding piercing the corporate veil is proposed.
Słowa kluczowe
enforcement of judgements; corporate veil; corporate group; environmental damages; chevron case
Bibliografia
Primary sources
Canada Ltée (Spraytech), [2001] 2 SCR 241 (SCC) (available on http://canlii.ca/t/51zx).
EU Regulation 2019/2088 of the European Parliament and of the Council of 27 November 2019 on sustainability-related disclosures in the financial services sector, OJ L 317, 9.12.2019.
Earth Summit, “Agenda 21” (1992) The United Nations programme for action from Rio.
Legislative Services Branch, “Consolidated federal laws of Canada, Bankruptcy and Insolvency Act”, (12 December 2017), online: <http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/B-3/page-1.html#h-2>.
Legislative Services Branch, “Consolidated federal laws of Canada, Canada Business Corporations Act”, (31 December 2017), online: <http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/C-44/page-3.html#h-7>.
Legislative Services Branch, “Consolidated federal laws of Canada, Canadian Environmental Protection Act, 1999”, (12 February 2018), online: <http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/c-15.31/page-1.html>.
Chevron Corp v Yaiguaje, [2015] 3 SCR 69 (SCC) (available at http://canlii.ca/t/gkzns).
“Companies Act 1993 No 105 (as at 28 September 2017), Public Act 271 Pooling of assets of related companies – New Zealand Legislation”, online: <http://www.legislation.govt.nz/act/public/1993/0105/177.0/DLM321938.html>.
United Nations, “Convention on biological diversity” (1992) United Nations Lorraine Talbot, Critical company law (Routledge, 2015).
UN Stockholm Declaration, Declaration of the UN Conference on the Human Environment (1972). “Ecojustice Cases”, online: Ecojustice <https://www.ecojustice.ca/cases/>.
Earth Charter Commission, “The earth charter” (2000) The Hague.
Friends of the Oldman River Society v Canada (Minister of Transport), [1992] 1 SCR 3 (C) (available on http://canlii.ca/t/1bqn8).
Indcondo Building Corporation v. Sloan, 2015 ONCA 752, 31 C.B.R. (6th) 110. (Eng.).
Kosmopoulos v Constitution Insurance Co, [1987] 1 SCR 2 (C) (available on http://canlii.ca/t/1ftpw).
Ontario v. Canadian Pacific Ltd. - SCC Cases, [1995] 2 SCR 1031 online: <https://scc-csc.lexum.com/scc-csc/scc-csc/en/item/1280/index.do>.
R v Hydro-Québec, [1997] 3 SCR 213 (C) (available on http://canlii.ca/t/1fqzr).
“RES/70/1. Transforming our world: the 2030 agenda for sustainable development” (2015) 25 Seventieth United Nations General Assembly, New York.
United Nations, Rio Declaration on Environment and Development (The United Nations Conference on Environment and Development Rio de Janeiro, Brazil, 1992).
Salomon v. Salomon Ltd. [1897] A.C. 22 (Eng.).
Teti and ITET Corp v Mueller Water Products, 2015 ONSC 4434 (available on http://canlii.ca/t/gk997).
Transamerica Life Insurance Co of Canada v Canada Life Assurance Co, 1996 C (available on http://canlii.ca/t/1vtrr).
UN General Assembly, “The future we want” (2012) 66 Resolution 288.
Yaiguaje v Chevron Corporation, 2017 ONSC 135 (available on http://canlii.ca/t/gx2x6).
Yaiguaje v Chevron Corporation, 2017 ONCA 741 (available on http://canlii.ca/t/h68k9).
Secondary sources
M Patricia Adamski & Edward Brodsky, Law of Corporate Officers and Directors: Rights, Duties and Liabilities.
Mr Nathaniel O Keohane & Sheila M Olmstead, Markets and the Environment (Island Press, 2016).
David S Bakst, “Piercing the Corporate Veil for Environmental Torts in the United States and the European Union: The Case for the Proposed Civil Liability Directive” (1996) 19 BC Int’l & Comp L Rev 323.
Klaus Bosselmann, The principle of sustainability: transforming law and governance (Aldershot, England . Burlington, VT: Ashgate, 2008).
Gro Harlem Brundtland, Report of the World Commission on environment and development:” our common future.” (United Nations, 1987).
Nathalie Cely, “Balancing Profit and Environmental Sustainability in Ecuador: Lessons Learned from the Chevron Case” (2014) 24 Duke Envtl L & Pol’y F 353.
Larry Elliott, “World’s eight richest people have same wealth as poorest 50%”, (16 January 2017), online: the Guardian <http://www.theguardian.com/global-development/2017/jan/16/worlds-eight-richest-people-have-samewealth-as-poorest-50>.
Frederick Henry Lawson, A Common Lawyer Looks at the Civil Law: Five Lectures Delivered at the University of Michigan, November 16, 17, 18, 19, and 20, 1953 (University of Michigan Law School, 1955).
Ali Imanalin, “Rethinking Limited Liability” (2011) 7 Cambridge Student L Rev 89.
O Kahn-Freund, “Some Reflections on Company Law Reform” (1944) 7:1–2 The Modern Law Review 54.
Donella H Meadows et al, “The limits to growth” (1972) 102 New York 27.
Konrad Osajda, Niewypłacalność spółki z o.o. Odpowiedzialność członków zarządu wobec jej wierzycieli (Wolters Kluwer Polska, 2014).
Stephen GA Pitel, Private International Law in Common Law Canada: Cases, Text and Materials (Emond, 2016).
Philippe Sands et al, Principles of International Environmental Law (Cambridge: Cambridge University Press, 2012).
Fenner L Stewart “Foreign judgments, judicial trailblazing and the cost of cross-border complexity: thoughts on Chevron Corp v Yaiguaje: Journal of Energy & Natural Resources Law: Vol 34, No 2”, online: <https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02646811.2015.1127673>.
Robert Thompson, “Piercing the Veil Within Corporate Groups: Corporate Shareholders as Mere Investors’(1999)” 13 Connecticut Journal of International Law 379.
Piotr Wiórek, Ochrona wierzycieli spółki z o.o. poprzez osobistą odpowiedzialność jej wspólników. Koncepcja odpowiedzialności przebijającej i nadużycia formy prawnej spółki w prawie niemieckim i polskim, Wrocław 2016
Maciej Zachariasiewicz, Cel nie uświęca środków – nowojorski sąd odmawia uznania wyroku Ekwadorskiego sądu w sprawie szkód na środowisku wyrządzonych w regionie Lago Agrio, Międzynarodowe prawo handlowe (available on https://miedzynarodoweprawohandlowe.wordpress.com/2014/03/06/cel-nie-uswieca-srodkow-nowojorski-sad-odmawia-uznania-wyrokuekwadorskiego-sadu-w-sprawie-szkod-na-srodowisku-wyrzadzonych-wregionie-lago-agrio/).
Maciej Zachariasiewicz, Globalny zakaz przeciw-egzekucyjny nie jest dopuszczalny, czyli jedna z odsłon Ekwadorskiej sagi spółki Chevron, Międzynarodowe prawo handlowe (available on https://miedzynarodoweprawohandlowe.wordpress.com/2013/04/24/globalny-zakaz-przeciw-egzekucyjny-nie-jestdopuszczalny-czyli-jedna-z-odslon-ekwadorskiej-sagi-spolki-chevron/).
Maciej Zachariasiewicz, Wyrok arbitrażowy w Bitowskiej sprawie Chevrona zatwierdzony zarówno w USA jak i w Holandii, Międzynarodowe prawo handlowe (available on https://miedzynarodoweprawohandlowe.wordpress.com/2015/01/02/wyrok-arbitrazowy-w-bitowskiej-sprawie-chevronazatwierdzony-zarowno-w-usa-jak-i-w-holandii/).
M. Zmysłowska, Odpowiedzialność przebijająca w prawie amerykańskim i włoskim, Warszawa 2017.
“Global trends in climate change legislation and litigation: 2017 update”, online: Grantham Research Institute on climate change and the environment <http://www.lse.ac.uk/GranthamInstitute/publication/global-trends-inclimate-change-legislation-and-litigation-2017-update/>.
Environment and Climate Change Canada & Environment and Climate Change Canada, “Guide to understanding the Canadian Environmental Protection Act: chapter 3”, (24 September 2009), online: aem <https://www.canada.ca/en/environment-climate-change/services/canadian-environmental-protection-act-registry/publications/guide-to-understanding/chapter-3.html>.
“Increasing Environmental Regulations”, online: US Chamber of Commerce <https://www.uschamber.com/regulations/increasing-environmentalregulations>.
International Union for Conservation of Nature, Natural Resources & World Wildlife Fund, World conservation strategy: Living resource conservation for sustainable development (Gland, Switzerland: IUCN, 1980).
“Spotlight on the 2016 Global 100”, (20 January 2016), online: Corporate Knights <http://www.corporateknights.com/magazines//spotlight-on-the-2016-global-100-14533333/>.
The Polluter Pays Principle (OECD Publishing, 2008).
United Nations, “UN Millennium Development Goals” (2000) New York: United Nations.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
