Wybór prawa dla umowy o pracę
Glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 lipca 2021 r. w sprawach połączonych DG, EH c/a SC Gruber Logistics SRL (C-152/20) oraz Sindicatul Lucrătorilor din Transporturi, TD c/a SC Samidani Trans SRL (C-218/20)
Abstrakt
This paper comments on a recent ruling concerning the choice of law to the individual employment contract according to the Rome I Regulation. In the judgement in the joined cases C–152/20 and C–218/20 (DG, EH v. SC Gruber Logistics SRL and Sindicatul Lucrătorilor din Transporturi, TD v. SC Samidani Trans SRL), the Court of Justice of the European Union (CJEU) provided the interpretation of Article 8 of the Rome I Regulation on two issues.
At first, the EU Court was asked about the freedom of choice of law applicable to the individual employment contract if (a) national law required the inclusion of a clause into that contract under which the contractual provisions are supplemented by national law and (b) the contractual clause concerning that choice was drafted by the employer. The second issue was connected with the concept of the employee’s protection, under which the choice of law may not have the result of depriving the employee of the protection afforded to him (her) by provisions that cannot be derogated from by agreement, under the law that would have been applicable to the contract in the absence of choice.
Regarding the first question, the CJEU admitted that the parties to an individual employment contract dispose of freedom to choose the law applicable to that contract, even if the contractual provisions are supplemented by national labour law under a (relevant) national provision, if “the national provision in question does not require the parties to choose national law as the law applicable to that contract”. Secondly, the Court found that the parties to an individual employment contract were “to be regarded as being, in principle, free to choose the law applicable to that contract, even if the contractual clause concerning that choice is drafted by the employer”. Therefore, the CJEU confirmed the application of the rules concerning the choice of law resulting from Article 3 of the Rome I Regulation to the individual employment contracts.
Referring to the second issue of the commented ruling, the CJEU confirmed that Article 8 (1) of the Rome I Regulation must be interpreted as meaning that, where the parties have chosen the law governing the individual employment contract, the application of the law that would apply to the contract in the absence of choice must be excluded, with the exception of “provisions that cannot be derogated from by agreement”, if those provisions offer the employee concerned greater protection than those of the law chosen by the parties. The EU Court underlined that rules on the minimum wage could be treated as “provisions that cannot be derogated from by agreement” and the law that, in the absence of choice, would be applicable should decide about it. Unfortunately, it is necessary to follow the commented judgment’s justification to correctly understand the concept of an employee’s protection applied in Article 8 (1) of the Rome I Regulation. The thesis of the ruling in this regard seems to be too laconic, and it can be misinterpreted.
Słowa kluczowe
a choice of law to the individual employment contract; the law applicable to the individual employment contract in the absence of a choice; an employee’s protection, a concept of „provisions that cannot be derogated from by agreement”; the minimum wage; Rome I Regulation
Bibliografia
van Bochove L.M., Overriding Mandatory Rules as a Vehicle for Weaker Party Protection in European Private International Law, „Erasmus Law Review” 2014, no. 3.
Brucko-Stępkowski K., Wybór prawa właściwego dla stosunku pracy, cz. 1, „Monitor Prawa Pracy” 2010, nr 9.
Carballo Piñeiro L., International Maritime Labour Law, Springer, Berlin—Heidelberg, 2015.
Clerici R., Quale favor per il lavoratore nel regolamento Roma I, in: Nuovi strumenti del diritto internazionale privato. Liber Fausto Pocar, eds. G. Venturini, S. Bariatti, Giuffrè, Milano, 2009.
Czepelak M., Autonomia woli w prawie prywatnym międzynarodowym Unii Europejskiej, Poltext, Warszawa, 2015.
Czepelak M., Międzynarodowe prawo zobowiązań Unii Europejskiej. Komentarz do rozporządzeń rzymskich, LexisNexis, Warszawa, 2012.
Francq S., Le règlement «Rome I» sur la loi applicable aux obligations contractuelles, „Journal du Droit International” 2009, No 1.
Gamillscheg F., Conflict of Laws in Employments Contracts and Industrial Relations, in: Comparative Labour Law and Industrial Relations in Industrialized Market Economies, eds. R. Blanpain, C. Engels, Kluwer Law International, Deventer—Boston, 1993.
Grušić U., The European Private International Law of Employment, Cambridge University Press, Cambridge, 2015.
Grušić U., The Territorial Scope of Employment Legislation and Choice of Law, „The Modern Law Review” 2012, no. 5.
Grzebyk P., Przepisy bezwzględnie obowiązujące jako jedno z ograniczeń wyboru prawa dla umów o pracę w konwencji rzymskiej o prawie właściwym dla zobowiązań umownych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2007, nr 7.
van Hoek A., Private International Law. An Appropriate Means to Regulate Transnational Employment in the European Union?, „Erasmus Law Review” 2014, no. 3.
van Hoek A., Private international law rules for transnational employment. Reflections from the European Union, in: Research Handbook on Transnational Labour Law, eds. A. Blackett, A. Trebilcock, Edward Elgar Publishing, Cheltenham—Northampton, 2015.
Junker A., Arbeitsverträge, in: Ein neues Internationales Vertragsrecht für Europa — Der Vorschlag für eine Rom I-Verordnung, Hrsg. F. Ferrari, S. Leible, JWV, Jena, 2007.
Junker A., Die freie Rechtswahl und ihre Grenzen — Zur veränderten Rolle der Parteiautonomie im Schuldvertragsrecht, „Praxis des Internationalen Privat- und Verfahrensrechts” 1993, Nr. 1.
Junker A., Internationales Arbeitsrecht in der geplanten Rom I-Verordnung, „Recht der internationalen Wirtschaft” 2006, Nr. 6.
Kurowski W., Prawo właściwe dla umowy o pracę. Komentarz do wyroku Sądu Najwyższego z 1.07.2020 r. (I PK 267/18), „Palestra” 2021, nr 7/8.
Kurowski W., Stosunek pracy wynikający z umowy w prawie prywatnym międzynarodowym, C.H. Beck, Warszawa, 2016.
Lando O., Nielsen P.A., The Rome I Regulation, „Common Market Law Review” 2008, no. 6.
Mahmoud M.S.M., Loi d’autonomie et méthodes de protection de la partie faible en droit international privé, „Recueil des Cours” 2005, T. 315.
Mandery M., Party Autonomy in Contractual and Non-Contractual Obligations, Peter Lang, Frankfurt am Main, 2014.
Mankowski P., Employment Contracts Under Article 8(2) of the Rome I Regulation, in: Rome I Regulation. The Law Applicable to Contractual Obligations in Europe, eds. F. Ferrari, S. Leible, Sellier, München, 2009.
Mayer P., La protection de la partie faible en droit international privé, in: La protection de la partie faible dans les rapports contractuels. Comparaisons franco-belges, LGDJ, Paris, 1996.
McParland M., The Rome I Regulation on the law applicable to contractual obligations, Oxford University Press, Oxford, 2015.
Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch. Internationales Privatrecht I, Bd. 10, ed. von Hein J., C.H. Beck, München, 2015.
Nygh P., Autonomy in International Contracts, Oxford University Press, Oxford, 1999.
Plender R., Wilderspin M., The European Private International Law of Obligations, Sweet & Maxwell, London, 2015.
Pocar F., La protection de la partie faible en droit international privé, „Recueil des Cours” 1984, T. 188.
Rome Regulations: Commentary on the European Rules of the Conflict of Laws, ed. G.-P. Calliess, Kluwer Law International, Alphen aan den Rijn, 2015.
Rome I Regulation. Pocket Commentary, ed. F. Ferrari, München, 2015.
Sanetra W., O „indywidualnej umowie o pracę” unormowanej w prawie prywatnym międzynarodowym, w: Stosunki zatrudnienia w dwudziestoleciu społecznej gospodarki rynkowej. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 40-lecia pracy naukowej Profesor Barbary Wagner, red. A. Sobczyk, Wolters Kluwer, Warszawa, 2010.
Sinay-Cytermann A., La protection de la partie faible en droit international privé. Les examples du salarié et du consommateur, in: Le droit international privé: esprit et méthodes. Mélanges en l’honneur de Paul Lagarde, Dalloz, Paris, 2005.
Smith R., Cromack V., International Employment Contracts — The Applicable Law, „Industrial Law Journal” 1993, no. 1.
System Prawa Handlowego, T. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, C.H. Beck, Warszawa, 2013.
System Prawa Prywatnego, T. 20A, Prawo prywatne międzynarodowe, red. M. Pazdan, C.H. Beck, Warszawa, 2015.
Wąż P., Delegowanie pracowników do innego państwa celem świadczenia usług, C.H. Beck, Warszawa, 2011.
Wąż P., Ochrona interesu pracownika w stosunkach pracy z elementem obcym. Wybrane zagadnienia kolizyjno-prawne, „Monitor Prawa Pracy” 2009, nr 3.
Wojewoda M., Zakres prawa właściwego dla zobowiązań umownych, Wolters Kluwer, Warszawa, 2007.
Zachariasiewicz M., Żarnowiec Ł., Dorozumiany wybór prawa. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2003 r., II CKN 1077/00, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2007, T. 1.
Zanobetti A., Employment Contracts and the Rome Convention: the Koelzsch Ruling of the European Court of Justice, „Cuadernos de Derecho Transnacional” 2011, no. 2.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
