Odrzucenie spadku w świetle wyroku TSUE z 2 czerwca 2022 r. (C-617/20)
Abstrakt
The jurisdiction provided for in Article 13 of Regulation 650/2012 is ancillary to the jurisdiction regulated in Articles 4—11 of the Regulation. It covers only the declarations described in this provision. Their content is determined by the law applicable to succession. Jurisdiction under Article 13, on the other hand, does not cover the consequences of the silence of a candidate for an heir. The effects of the waiver of the succession are assessed according to the provisions of the law applicable to succession even if the waiver occurred within the jurisdiction of Article 13 of the Regulation. In the case before the CJEU, the Bremen court of succession held that since it had not been served with the original document containing the waiver of the succession with an official translation into German within the deadline set by the law application to succession (Section 1944(3) BGB), there had been no effective waiver of the succession. Responding to the preliminary questions of the German court of second instance, the CJEU correctly stated that in the case of waiver of the succession in the state, in which the waiving heir has his or her habitual residence, it is sufficient to comply with the form requirements provided for by the law of the state in which that declaration is made, without a necessity to comply with the requirements of the lex successionis. On the basis of legis processualis, the German court of succession could have requested that translation into German of the documents drawn up in Dutch is submitted. On the same basis, it could also have demanded the submission of the originals of the above documents. However, it incorrectly held that these acts must be completed within the time limit for waiver of succession provided for in the legis successionis. It is also clear that the failure of the heir waiving the succession to comply with the instruction contained in the last sentence of recital 32 of the Regulation (paragraph 74) regarding the obligation to give notice of waiver, does not render the waiver invalid. It seems desirable in future, however, to explicitly include in the Regulation the obligation to notify the court of succession of the waiver, in the country of habitual residence of the waiving heir.
Słowa kluczowe
the EU Succession Regulation; habitual residence; acceptance of waiver of the succession, of a legacy or of a reserved share; substantive validity; jurisdiction; case C 617/20
Bibliografia
Bagan-Kurluta K., Prawo prywatne międzynarodowe, C.H. Beck, Warszawa, 2017.
von Bar Ch., Mankowski P., Internationales Privatrecht, Bd. II, C.H. Beck, München, 2019.
Borysiak W., w: Kodeks cywilny. Komentarz, T. III, Spadki, red. K. Osajda, C.H. Beck, Warszawa, 2013.
Czubik P., Przepisy dotyczące odrzucenia spadku w europejskim rozporządzeniu spadkowym z perspektywy polskiego notariusza, „Krakowski Przegląd Notarialny” 2016, nr 2.
Czubik P., Transgraniczne odrzucenie spadku w świetle rozporządzenia nr 650/2012 — zagadnienia wybrane, „Rejent” 2017, nr 2.
Dubowski R., Mazurkiewicz J., w: Unijne rozporządzenie spadkowe nr 650/2012. Komentarz, red. M. Załucki, C.H. Beck, Warszawa, 2018.
Dutta A., in: Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Bd. 10, Internationales Privatrecht I. Europäisches Kollisionsrecht, Einführungsgesetz zum Bürgerlichen Gesetzbuche (Art. 1—24), Hrsg. J. von Hein, C.H. Beck, München, 2015.
Frank S., Döbereiner Ch., Nachlassfälle mit Auslandsbezug, Gieseking, Bielefeld, 2015.
Gitschthaler E., in: Kommentar zur EU-Erbrechtsverordnung, Hrsg. A. Deixler-Hübner, M. Schauer, MANZ Verlag Wien, Wien, 2015.
Gołaczyński J., Prawo prywatne międzynarodowe, C.H. Beck, Warszawa, 2015.
Gorczyński G., w: Kodeks cywilny. Komentarz, T. VI, Spadki, red. M. Habdas, M. Fras, Wolters Kluwer, Warszawa, 2019.
Górecki J., Forma umów obligacyjnych i rzeczowych w prawie prywatnym międzynarodowym, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 2007.
Hohloch G., in: Erman. Bürgerliches Gesetzbuch. Handkommentar, Hrsg. H.P. Westermann, B. Grunewald, G. Maier-Reimer, Otto Schmidt, Köln, 2017.
Köhler A., in: Internationales Erbrecht, Hrsg. W. Gierl, A. Köhler, L. Kroiss, H. Wilsch, Nomos, Baden-Baden, 2020.
Kordasiewicz B., w: System Prawa Prywatnego, T. 10, Prawo spadkowe, red. B. Kordasiewicz, C.H. Beck, Warszawa, 2015.
Kostwiński M., Nowak F., w: Notariat. Czynności notarialne, red. A.J. Szereda, C.H. Beck, Warszawa, 2021.
Kremis J., Strugała R., w: Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, C.H. Beck, Warszawa, 2016.
Król M.Z., w: Notariat. Czynności notarialne, red. A.J. Szereda, C.H. Beck, Warszawa, 2021.
Lagarde P., in: U. Bergquist et al., EU-Erbrechtsverordnung, Kommentar, Otto Schmidt, Köln, 2015.
Lagarde P., Les principes de base du nouveau réglement européen sur les successions, „Revue critique de droit international privé” 2012, no. 4.
Lein E., in: Internationales Erbrecht, Hrsg. A. Dutta, J. Weber, C.H. Beck, München, 2021.
Looschelders D., in: Rom-Verordnungen, Bd. 6, Hrsg. R. Hüsstege, H.-P. Mansel, Nomos, Baden-Baden, 2015.
Lunzer M., in: Kommentar zur EU-Erbrechtsverordnung, Hrsg. A. Deixler-Hübner, M. Schauer, MANZ Verlag Wien, Wien, 2015.
Makowsky M., in: Rom-Verordnungen, Bd. 6, Hrsg. R. Hüsstege, H.-P. Mansel, Nomos, Baden-Baden, 2015.
Mankowski P., in: Kommentar zur EU-Erbrechtsverordnung. Hrsg. A. Deixler-Hübner, M. Schauer, MANZ Verlag Wien, Wien, 2015.
Margoński M., w: Komentarze Prawa Prywatnego, T. IVB, Prawo i postępowanie spadkowe. Komentarz, red. K. Osajda, C.H. Beck, Warszawa, 2018.
Niezbecka E., w: Kodeks cywilny. Komentarz, T. IV, Spadki, red. A. Kidyba, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa, 2015.
Nordmeier C.F., Erbannahme, Erbausschlagung und ihre Anfechtung bei Nachlassspaltung nach EGBGB und EuErbVO, „IPRax” 2016, vol. 36, no. 5.
Odersky F., in: U. Bergquist et al., EU-Erbrechtsverordnung, Kommentar, Otto Schmidt, Köln, 2015.
Pazdan J., Forma oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku według rozporządzenia spadkowego UE z 2012 r., w: Między Klio a Themis. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Sobczakowi, red. J.W. Adamowski, T. Wallas, K. Kakareko, Wydawnictwo Naukowe „Silva Rerum”, Warszawa—Poznań, 2016.
Pazdan J., Przyjęcie i odrzucenie spadku według rozporządzenia spadkowego UE z 2012 r. (z wyłączeniem problematyki formy), w: Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, red. M. Pazdan, M. Jagielska, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar, Wolters Kluwer, Warszawa, 2017.
Pazdan M., Język kontraktu — jego znaczenie i wyznaczanie, „Problemy Prawne Handlu Zagranicznego” 1988, t. 12.
Pazdan M., Prawo prywatne międzynarodowe, Wolters Kluwer, Warszawa, 2017.
Pazdan M., Statut spadkowy w świetle rozporządzenia spadkowego, w: Nowe europejskie prawo spadkowe, red. M. Pazdan, J. Górecki, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa, 2015.
Pazdan M., w: Kodeks cywilny. Komentarz, T. II, red. K. Pietrzykowski, C.H. Beck, Warszawa, 2021.
Pazdan M., w: Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, red. M. Pazdan, C.H. Beck, Warszawa, 2018.
Pazdan M., w: System Prawa Handlowego, T. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, C.H. Beck, Warszawa, 2013.
Pazdan M., w: System Prawa Prywatnego, T. 20A, Prawo prywatne międzynarodowe, red. M. Pazdan, C.H. Beck, Warszawa, 2014.
Pietrzykowski J., w: Kodeks cywilny. Komentarz, T. III, red. Z. Resich, J. Ignatowicz, J. Pietrzykowski, I. Bielski, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa, 1972.
Rechberger W.H., Frodl S., in: Die EU-Erbrechtsverordnung in Österreich. Handbuch, Hrsg. W.H. Rechberger, B. Zöchling-Jud, Verlag Österreich, Wien, 2015.
Sauvage F., L’option et la transmission du passif dans les successions internationales au regard du règlement européen du 4 juillet, in: Droit européen des successions internationales. Le règlement du 4 juillet 2012, dir. G. Khairallah, M. Revillard, Defrénois, Paris, 2013.
Schmidt J.P., in: Internationales Erbrecht, Hrsg. A. Dutta, J. Weber, C.H. Beck, München, 2021.
Skowrońska-Bocian E., Wierciński J., w: Kodeks cywilny. Komentarz, T. VI, Spadki, red. J. Gudowski, Wolters Kluwer, Warszawa, 2017.
Stec P., w: Unijne rozporządzenie spadkowe Nr 650/2012. Komentarz, red. M. Załucki, C.H. Beck, Warszawa, 2018.
Szpunar M., Wykładnia autonomiczna europejskiego prawa prywatnego międzynarodowego, w: Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, red. M. Pazdan, M. Jagielska, E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar, Wolters Kluwer, Warszawa, 2017.
Szymański A., w: Notariat. Czynności notarialne, red. A.J. Szereda, C.H. Beck, Warszawa, 2021.
Thorn K., w: Palandt. Bürgerliches Gesetzbuch, C.H. Beck, München, 2020.
Turłukowski J., w: Unijne rozporządzenie spadkowe Nr 650/2012. Komentarz, red. M. Załucki, C.H. Beck, Warszawa, 2018.
Volmer M., Die EU-Erbrechtsverordnung — erste Fragen an Dogmatik und Forensik, „Der Deutsche Rechtspfleger” 2013.
Wautelet P., in: A. Bonomi, P. Wautelet (avec la collaboration I. Pretelli et A. Özturk), Le droit européen des successions. Commentaire de Règlement (UE) nº 650/2012 du 4 juillet 2012, Éditions Bruylant, Bruxelles, 2016.
Weitz K., Jurysdykcja krajowa w sprawach spadkowych w świetle rozporządzenia spadkowego, w: Nowe europejskie prawo spadkowe, red. M. Pazdan, J. Górecki, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa, 2015.
Zanobetti A., in: The EU Succession Regulation: A Commentary, eds. A.-L. Calvo Caravaca, A. Davi, H.-P. Mansel, Cambridge University Press, Cambridge, 2016.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego Polska
https://orcid.org/0000-0002-6496-6723
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
