Opublikowane: 2016-06-29

Stosowanie obcych norm kolizyjnych

Maksymilian Pazdan

Abstrakt

W każdym państwie sądy stosują przede wszystkim własne normy kolizyjne. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Można je znaleźć w przepisach dotyczących odesłania (renvoi) oraz warunkowego stosowania legis rei sitae (prawa miejsca położenia rzeczy). Kolejny wyjątek wynika z rozwiązań przyjętych na potrzeby rozstrzygania kwestii wstępnej w prawie prywatnym międzynarodowym. W Ustawie z 2011 r. polski ustawodawca ograniczył stosowanie odesłania. W art. 5 Ustawy dopuścił jedynie odesłanie zwrotne (odesłanie z powrotem do prawa sądu orzekającego), podczas gdy odesłanie dalsze (odesłanie do prawa państwa trzeciego) jest dozwolone jedynie w odniesieniu do prawa właściwego dla osób prawnych (art. 17 ust. 2). W końcowej fazie prac nad projektem Ustawy z 2011 r. ustawodawca odrzucił propozycję uwzględnienia „przyjętego” odesłania dalszego. Ustawa z 1926 r., w odniesieniu do stosunków między małżonkami oraz między rodzicami a dziećmi, przewidywała stosowanie prawa miejsca położenia nieruchomości, jednak z zastrzeżeniem norm kolizyjnych państwa miejsca położenia nieruchomości (warunkowe zastosowanie lex rei sitae). Zostało to ostro skrytykowane przez Kazimierza Przybyłowskiego. W konsekwencji podobna reguła nie została przyjęta ani w Ustawie z 1965 r., ani w nowej ustawie z 2011 r., i słusznie. Zarówno w Polsce, jak i za granicą, istnieją spory co do metod stosowanych w celu ustalenia prawa właściwego dla kwestii wstępnej. Zaproponowano, aby: a) stosować prawo ustalone zgodnie z normą kolizyjną sądu orzekającego (lex fori), która reguluje daną kwestię, b) stosować prawo ustalone zgodnie z normą kolizyjną prawa właściwego dla kwestii głównej (lex causae), c) ustalać prawo właściwe dla kwestii wstępnej elastycznie, w zależności od okoliczności danej sprawy (a tym samym elastycznie stosować metodę pierwszą lub drugą). Zalecana jest metoda trzecia. Jednakże przy ustalaniu prawa właściwego dla stanu faktycznego, który został w całości zamknięty w przeszłości, gdy tylko niewielka część faktów stanowi kwestię główną, należy stosować normy kolizyjne państwa, z którym dany stan faktyczny – od początku do końca – był najściślej związany.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Pazdan, M. (2016). Stosowanie obcych norm kolizyjnych. Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego, 18, 19–30. https://doi.org/10.31261/PPPM.2016.18.02

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Domyślna okładka

Tom 18 (2016)
Opublikowane: 2016-06-30


ISSN: 1896-7604
eISSN: 2353-9852
Ikona DOI 10.31261/PPGOS

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.