Klauzula porządku publicznego a uznawanie zagranicznych orzeczeń, których przedmiotem jest uznanie wyroku lub stwierdzenie jego wykonalności
Abstrakt
The paper is devoted to the admissibility of recognition and enforcement of a judgment of a foreign court, the subject matter of which is recognition or declaration of enforcement of a judgment from yet another state (judgment on judgment). The issue is discussed in particular with reference to the public policy exception which constitutes a ground for refusal of recognition or enforcement of foreign judgments, both under Polish domestic law (the Code of civil procedure) and European law (Brussels I bis Regulation). It remains controversial whether the judgments on judgments should be recognized, thus benefiting from the so called “parallel entitlement”. The article takes a comparative approach, examining solutions adopted by various legal systems and analysing arguments for and against recognition of such decisions. The author takes the position that they should not be recognized (and that their enforceability should not be declared) in Poland, both under the Code of civil procedure (as with respect to judgments originating from non-EU states), as well as under EU legislation, in particular Brussels I bis Regulation. It is advocated that the concept of a “parallel entitlement” should be rejected.
Słowa kluczowe
recognition and enforcement of foreign judgments; parallel entitlement; public policy exception; confirmation judgments
Bibliografia
Beaumont P., Johnston E.: Can Exequatur Be Abolished in Brussels I Whilst Retaining a Public Policy Defence?, “Journal of Private International Law” 2010, vol. 6.
Beaumont P., Walker L.: Recognition and enforcement of judgments in civil and commercial matters in the Brussels I Recast, and some lessons from it and the recent Hague Conventions for the Hague Judgments Project. “Journal of Private International Law” 2015, vol. 11, nr 1.
Błaszczak Ł.: Wyrok sądu polubownego w postępowaniu cywilnym. Warszawa 2010.
Calleros Ch.: Punitive Damages, Liquidated Damages, and Clauses Pénales In Contract Actions: A Comparative Analysis of the American Common Law and the French Civil Code. “Brooklyn Journal of International Law” 2006, vol. 32.
Cuniberti G., Rueda I.: Abolition of Exequatur. “Rabels Zeitschrift für ausländisches und internationales Privatrecht” 2011, H. 2.
Cuniberti G.: Abolition de l’exequatur et présomption de protection des droits fondamentaux. “Revue Critique de Droit International Privé” 2014, no. 2.
Cuniberti G.: The Recognition of Foreign Judgments Lacking Reasons in Europe: Access to Justice, Foreign Court Avoidance and Efficiency. “International & Comparative Law Quarterly” 2008, vol. 57.
Einhorn T.: The Recognition and Enforcement of Foreign Judgments on International Commercial Arbitral Awards. “Yearbook Private International Law” 2010, vol. 12.
Ereciński T., w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 6: Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy). Red. T. Ereciński. Warszawa 2017.
Fitchen J., in: The Brussels I Regulation Recast. Eds. A. Dickinson, E. Lein. Oxford 2015.
Gotanda J.Y.: Punitive Damages: A Comparative Analysis. “Columbia Journal of Transnational Law” 2004, vol. 42.
Goździaszek Ł., w: Jurysdykcja, uznawanie orzeczeń sądowych oraz ich wykonywanie w sprawach cywilnych i handlowych. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1215/2012. Komentarz. Red. J. Gołaczyński. Warszawa 2015.
Grzegorczyk P.: Stosowanie rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 w sprawach dotyczących uznawania i wykonywania orzeczeń sądów obcych na tle polskiej praktyki sądowej. „Europejski Przegląd Sądowy” 2016, nr 10.
Hay P.: Recognition of a Recognition Judgment Within the European Union: „Double Exequatur” and the Public Policy Barrier. In: Resolving International Conflicts: Liber Amicorum Tibor Várady. Eds. P. Hay, L. Vékás, Y. Elkana, N. Dimitrijevic. Budapest 2009.
Hay P.: The Recognition and Enforcement of American Money-Judgments in Germany. “American Journal of Comparative Law” 1992, vol. 40.
Hess B., Pfeiffer T., Schlosser P.: Report on the Application of Regulation Brussels I in the Member States, 2007.
Kegel G.: Exequatur sur exequatur ne vaut. In: Festschrift für Wolfram Müller-Freienfels. Eds. A. Dieckmann, R. Frank, H. Hanisch, S. Simitis. Baden-Baden 1986.
Kerameus K.: Enforcement in the international context. “Recueil des cours” 1997, vol. 264.
Licari F-X.: Note au jugement Schlenzka v. Fountaine Pajot, Cour d’Appel Poitiers, 26.2.2009. “Journal du Droit International” 2010, n° 4.
Marcisz P.: Uznawanie orzeczeń w Unii Europejskiej. Między tożsamością prawną państwa a otwarciem na obrót międzynarodowy. W: Prawo w dobie globalizacji. Red. T. Giaro. Warszawa 2011.
Oster J.: Public Policy and Human Rights. “Journal of Private International Law” 2015, vol. 11, nr 3.
Piasecki K.: Glosa do postanowienia SN z dnia 29 października 1997 r., III CZP 50/97. „Orzecznictwo Sądów Powszechnych” 1998, nr 7-8, poz. 141.
Piasecki K.: Kodeks postępowania cywilnego. Tom 4: Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Warszawa 2013.
Proksa A.: Glosa do postanowienia SN z dnia 16 października 1987 r., I CR 230/87. „Państwo i Prawo” 1990, z. 3.
Reuland R.: The Recognition of Judgments in the European Community: The Twenty-Fifth Anniversary of the Brussels Convention. „Michigan Journal of International Law” 1993, vol. 14.
Roth M.L.: Recognition by Circumvention: Enforcing Foreign Arbitral Award as Judgment under the Parallel Entitlement Approach. “Cornell Law Review” 2007, vol. 92.
Rylski P., w: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 5: Artykuły 1096-1217. Red. H. Dolecki, T. Wiśniewski. Warszawa 2013, kom. do art. 1146, pkt 1.
Schack H.: The Misguided Abolition of Exequatur Proceedings in the European Union. In: “Aurea Praxis Aurea Theoria”. Księga pamiątkowa ku czci profesora Tadeusza Erecińskiego. Tom 1. Red. K. Weitz, J. Gudowski. Warszawa 2011.
Scherer M.: Effects of Foreign Judgments Relating to International Arbitral Awards: Is the ‘Judgment Route’ the Wrong Road? “Journal of International Dispute Settlement” 2013, vol. 4, no. 3.
Scherer M.: Les effets des jugements étrangers relatifs aux sentences arbitrales. “Travaux Du Comité Français De Droit International Privé” 2012-2014, Paris 2015.
Silberman L., Scherer M.: Forum Shopping and Post-Award Judgments. In: Forum Shopping in the International Commercial Arbitration Context. Ed. F. Ferrari. Münich 2013.
Staudinger A.: The Public Policy Proviso in European Civil Procedural Law. “European Law Forum” 2004, nr 5.
Strong S.I.: Recognition and Enforcement of Foreign Judgements in US Courts: Problems and Possibilities. “Review of Litigation” 2014, vol. 33.
Syska M.: Wysokość zasądzonego odszkodowania oraz tzw. punitive damages a klauzula porządku publicznego w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności orzeczenia zagranicznego. “Przegląd Sądowy” 2015, nr 1.
Timmer L.: Abolition of Exequatur Under the Brussels I Regulation: Ill Conceived and Premature? “Journal of Private International Law” 2013, vol. 9, nr 1.
Tomaszewski M.: Glosa do postanowienia SN z dnia 6 listopada 2009 r., I CSK 159/09. „Orzecznictwo Sądów Powszechnych” 2010, nr 10, poz. 97.
Vanleenhove C.: A Normative Framework for the Enforcement of U.S. Punitive Damages in the European Union: Transforming the Traditional ‘¡No Pasarán!’. “Vermont Law Review” 2016, vol. 41.
Várady T., Barceló J.J., von Mehren A.T.: International Commercial Arbitration. St. Paul 1999.
Wautelet P., in: Brussels I Regulation. Eds. P. Mankowski, U. Mag nus. Eds. 1. München 2007.
Weitz K.: Konwencja z Lugano — wykonalność zagranicznych orzeczeń przed sądami polskimi. Warszawa 2002.
Weller M.: Mutual Trust: In Search of the Future of European Union Private International Law. “Journal of Private International Law” 2015, vol. 11, no. 1.
Włosińska A.: Odmowa uznania zagranicznego orzeczenia sądowego w świetle postanowień konwencji lugańskiej. Kraków 2002.
Wójcik M.P., w: Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego. Red. A. Jakubecki. LEX el. 2016, kom. do art. 1146, pkt 1.
Zachariasiewicz M., w: Diagnoza arbitrażu. Funkcjonowanie prawa o arbitrażu i kierunku postulowanych zmian. Red. B. Gessel-K alinowska vel Kalisz. Wrocław 2014.
Zachariasiewicz M.: Glosa do orz. SN z 6 listopada 2009 r. W: Diagnoza arbitrażu. Funkcjonowanie prawa o arbitrażu i kierunku postulowanych zmian. Red. B. Gessel-Kalinowska vel Kalisz. Wrocław 2014.
Zachariasiewicz M.: Klauzula porządku publicznego jako instrument ochrony materialnoprawnych interesów i wartości fori. Warszawa 2018.
Zawada K.: Klauzula porządku publicznego w międzynarodowym postępowaniu cywilnym. „Nowe Prawo” 1979, nr 5.
Zekoll J.: The Enforceability of American Money Judgments Abroad: A Landmark Decision by the German Federal Court of Justice. “Columbia Journal of Transnational Law” 1992, vol. 30.
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie Polska
https://orcid.org/0000-0002-2848-0216
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
