O kształtowaniu się kompetencji bilingwalnej
Abstrakt
Izabela Nowak
Uniwersytet Śląski, Katowice, Poland
iza_irek@interia.pl
O KSZTAŁTOWANIU SIĘ KOMPETENCJI BILINGWALNEJ
Streszczenie
Kompetencja bilingwalna została zinterpretowana jako rozszerzenie struktury myślenia i działania językowego (kompetencja językowa i kompetencja komunikatywna) o dodat-kowy język obcy. Schemat bilingwalny opiera się na wzajemnej korelacji języka ojczystego i języka obcego ucznia (nawet jeśli jest to dla niego jeden z języków obcych) w jego modelu umysłowym (etap podporządkowany ojczystemu myśleniu, skorelowany z nim i współrzędnie złożony). Jednocześnie w specyfice kompetencji polsko-rosyjskiej silnie zaakcentowano determinizm ojczystego myślenia, języka, kultury, zwyczaju społecznego. W związku z tym skuteczność bilingwalna polsko-rosyjska w znacznej mierze promuje zachowanie, które ma na celu przełamanie transferu i myślenia zaprogramowanego przez bliskie — a jednak odmienne — postrzeganie świata. Niezależnie od podejścia komunikacyjnego i w ramach niego efektywność procesu dydaktycznego w omawianym zakresie w tak bliskich sobie językach może opierać się — paradoksalnie — na świadomym kontraście uwzględniającym specyfikę obu kultur i języków, co pokazano na konkretnych przykładach.
ON FORMATION OF BILINGUAL COMPETENCE
Summary
Bilingual competence has been interpreted as the extension of thinking and language activity structure (language competence and communicative competence) through addition of another foreign language. The bilingual scheme is based on a mutual correlation of the mother tongue and the learner’s foreign language (even if it is one of foreign languages s/he knows) in his/her mental model (i.e. stage controlled by thinking in mother tongue, correlated with it and coordinate). Also, with reference to specificity of Polish-Russian competence, a strong emphasis has been put on determinism of mother-tongue thinking, language, culture and social habit. Therefore bilingual effectiveness promotes to a large extent behavior which is to overcome the transfer and the way of thinking programmed by close but still different perception of the world. Regardless of the communicative approach and according to it, ef-fectiveness of teaching the discussed content area can, paradoxically, be based on deliberate contrast taking into account specificity of both cultures and languages, which is illustrated by the examples provided by the author.
Uniwersytet Śląski, Katowice, Poland Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
