Seks, edukacja i syfilis. O społecznym obliczu kultury erotycznej w Rosji na przełomie XIX i XX w.
Abstrakt
СЕКС, ВОСПИТАНИЕ И СИФИЛИС.О СОЦИАЛЬНЫХ АСПЕКТАХ ЭРОТИЧЕСКОЙ КУЛЬТУРЫ В РОССИИ НА РУБЕЖЕ XIX И XX ВЕКОВ
Резюме
Автор статьи предпринимает попытку описать сексуальную жизнь русского общества рубежа столетий. В конце XIX в. в массовое употребление входит многозначное понятие «половой вопрос», обозначающее в первую очередь социальные отношения мужчин и женщин. Поскольку главными субъектами этого дискурса были мужчины, половой вопрос следует подразумевать как «женский вопрос», включающий социальное положение и права женщин, в том числе тоже брачно-семейные, любовные и сексуальные отношения. Проблематизация сексуальности совершалась на нескольких тематических уровнях, среди которых самыми главными являлись сексуальность и брак, сексуальность и способы ре-гулирования рождаемости, сексуальность и преступность, сексуальность и общественное здоровье, сексуальность и половое воспитание молодежи, сексуальность и проституция, сексуальность и венерические заболевания. Представителей разных профессий (врачей, демографов, гигиенистов, педагогов, криминалистов) особенно волновал «тайный порок» онанизма, который считался источником практически всех болезней и пороков. Однако проблематизация сексуальности не означала ее приятия: общество спорило о том, как эффективнее осуществлять социальный контроль над сексуальной жизнью, исходя из традиционных морально-религиозных ценностей.
SEX, EDUCATION AND SYPHILIS.SOCIAL TYPE OF EROTIC CULTURE IN RUSSIA AT THE TURN OF 19/20TH CENTURY
Summary
The author of this article makes an attempt to describe sexual life of Russian community at the turn of 19th/20th Century. In the fi nal years of 19th Century the ambiguous term gender issue (polovoj vopros) came into use. It meant mainly social relationships of men and women. The main subjects of this discourse were men, so gender issue should be seen as female issue, including social status and rights of the women, such as marital and family rights, love and sexual relationships. The issue of sexuality was discussed in several aspects, such as: sexuality and marriage, sexuality and birth control, sexuality and crime, sexuality and public health, sexuality and sexual education of young generation, sexuality and prostitution, sexuality and venereal diseases. The representatives of different professions (medical doctors, demographers, hygienists, educators and educationalists, criminologists) were particularly concerned with the secret sin of onanism, for masturbation was seen as the source of all illnesses and ailments. However, including sexuality into public discourse did not mean acceptance: the main issue of the discussion was how to control sexual life effectively. It was agreed, that such social control should be based on traditional religious and moral standards and values.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
