„OBROBIĆ PILNIKIEM...” ANALIZA JEDNEGO TEKSTU PRECEDENTENGO
Abstrakt
Autor bada charakter i stopień zróżnicowania dowcipów jako precedensowych tekstów folkloru. Za sprawą wielokrotnego odtwarzania w komunikacji potocznej dowcipy ulegają różnego rodzaju modyfikacjom. Autor rozpatruje takie modyfikacje na czterech poziomach semantycznej struktury tekstu: bloków kompozycyjnych (takich jak wprowadzenie, problem i rozwiązanie problemu); skryptu (jako sekwencji zdarzeń); frame’u (jako elementu bazowego, konstytuującego zdarzenia); referencji aspektów. Przeprowadzone badanie pozwala wnioskować, że największe modyfikacje występują na najniższym poziomie semantycznej struktury tekstu, tzn. na poziomie odniesień przedmiotowych poszczególnych charakterystyk frame’u.Bibliografia
Н. З. Абдуллина, Феноменологическая характеристика анекдота как типа текста. «Вестник Ленин-градского государственного университета им. А. С. Пушкина» 2008, № 2, с. 87–97.
А. Андреев, Ценности в современном российском обществе. «Przegląd Wschodnioeuropejski» 2017, № VIII/2, с. 359–366.
П. С. Артемьева, Прецедентные феномены как выразительное средство: диалог культур в художе-ственном тексте, Саратов 2016 [диссертация].
А. Барков, Роман М. А. Булгакова ‘Мастер и Маргарита’: альтернативное прочтение, Фолио, Харьков 2006.
М. Я. Блох, Диктема в уровневой структуре языка. «Вопросы языкознания» 2000, № 4, с. 56–67.
Л. М. Гриценко, Особенности функционирования прецедентных текстов в чат-коммуникации. «Язык и культура» 2009, № 3, 10–19.
Л. М. Гриценко, Ю. А. Эмер, Советский прецедентный текст в чат-коммуникации: ностальгия или ирония? // З. И. Резанова (ред.), Ностальгия по советскому, Изд-во Томского университета, Томск 2011, с. 460–475.
Н. С. Джамбинова, Трансформированные прецедентные единицы в региональной прессе. «Язык и культу-ра» 20-13, № 6, с. 176–180.
А. Журавлева, Лермонтов в русской литературе. Проблемы поэтики, Прогресс-Традиция, Москва 2002.
М. С. Каган, Анекдот как феномен культуры // М. С. Каган, Е. Г. Соколов (ред.), Анекдот как феномен культуры, Санкт-Петербургское философское общество, Санкт-Петербург 2002, с. 5–16.
Ю. Н. Караулов, Русский язык и языковая личность, Наука, Москва 1987.
В. В. Красных, «Свой» среди «чужих»: миф или реальность?, Гнозис, Москва 2003.
У. С. Кутяева, Феномен прецедентности в драматургии Н. В. Коляды в социокультурном и функцио-нальном аспектах. Екатеринбург 2013 [диссертация].
Л. Н Лунькова, Проблема интертекстуальности в рамках лингвистического анализа художественного текста_ http://journals.rudn.ru/linguistics/article/download/15580/14227 (19.11.2017=.
В. М. Мокиенко, Депатетизация ленинизмов в современном тексте // B. J. Norman (red.), Funkcjonowanie języka w różnych warunkach socjokulturowych i tekstowych, Wydawnictwo WSRP, Siedlce 1996, 89–103.
Г. Л. Пермяков, Основы структурной паремиологии, Наука, Москва 1988.
Н. Пьеге-Гро, Введение в теорию интертекстуальности, Издательство ЛКИ, Москва 2008.
О. П. Семенец, Прецедентный текст в языке газеты, Санкт-Петербург 2004 [диссертация].
Г. Г. Слышкин, От текста к символу. Лингвокультурные концепты прецедентных текстов в сознании и дискурсе, Akademia, Москва 2000.
А. Е. Супрун, Текстовые реминисценции как языковое явление. «Вопросы языкознания» 1995, № 6, c. 17–29.
Е. В. Тулина, Прецедентные феномены анекдотического пространства: лингвокультурологический и лексикографический аспекты. «Проблемы истории, филологии, культуры» 2014, № 3/45, с. 63–66.
С. В. Фащанова, трансформация прецедентных текстов как прием языковой игры в радиодискурсе. «Вестник Томского государственного университета» 2011, № 350, с. 36–40
Л. Ю. Федорова, Прецедентные феномены культуры в сознании современной студенческой молодежи: опыт социокультурного анализа, Изд-во Ростовского университета, Ростов-на-Дону 2008.
С. Г. Филиппова, Послойный анализ концептов прецедентных текстов в художественном тексте. «Из-вестия РГПУ им. А. И. Герцена» 2007, № 25, с. 45–49.
А. С. Фядосік, Празаічныя сатырыка-гумарыстычныя жанры малой формы // А. С. Фядосік (рэд.), Жарты, анекдоты, гумарэскі, Навука і тэхніка, Мінск 1984, с. 5–22.
В. В. Химик, Анекдот как уникальное явление русской речевой культуры. В: Анекдот как феномен куль-туры // М. С. Каган, Е. Г. Соколов (ред.), Анекдот как феномен культуры, Санкт-Петербургское философское общество, Санкт-Петербург 2002, с. 17-31.
И. В. Чистякова, Анекдот как литературный жанр. «Вестник Вятского гос. гуманитарного факультета» 2012, № 4/2, с. 81–85.
Е. Я. Шмелева, А. Д. Шмелев, Русский анекдот: Текст и речевой жанр, Языки русской культуры, Москва 2002.
C. Fillmore, Frames and semantics of understanding. “Quadermni di semantica” 1985, # VI/2, p. 222–254.
R. Handke, Poetyka dzieła literackiego, PWN, Warszawa 2008.
K. Pisarkowa, Historia składni języka polskiego, Ossolineum, Wrocław etc. 1984.
R. Schank, R. Abelson, Scripts, Plans, Goals and Understanding, Erlbaum, Hillsdale/New Jersey 1977.
S. Skwarczyńska, Cechy konstytutywne gatunku // J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura (red.), Współczesna polszczyzna. Wybór opracowań, t. 3: Akty i gatunki mowy, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2004, s. 64–80.
C. Strauss, Cognitive anthropology // K. Brown, (ed.), Encyclopedia of Language and Linguistics, Elsevier Science, Amsterdam/Boston/Heidelberg etc. 2006, p. 529–532.
M. Wojtak, Modlitewnik jako lekarstwo. Analiza genologiczna. „Roczniki Humanistyczne” 2015, nr 63/6, s. 241–261.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
