Absurd jako mechanizm sensotwórczy: kreowanie aberracyjnego wizerunku medialnego w ramach strategii dyskredytacji
Abstrakt
ABSURD JAKO MECHANIZM SENSOTWÓRCZY:
KREOWANIE ABERRACYJNEGO WIZERUNKU MEDIALNEGO W RAMACH STRATEGII DYSKREDYTACJI
S t r e s z c z e n i e
W artykule rozpatrywane jest zagadnienie medialnego kreowania sensów w kategoriach absurdu językowego. Autorka wzmiankuje zarówno o spontanicznych efektach aberracji spowodowanych wysokim napięciem emocjonalnym lub niską kompetencją lingwistyczną mówiącego, jak i o wypowiedziach kontrfaktycznych. Szczegółowo omawia również werbalne mechanizmy kreowania aberracyjnego wizerunku oponenta ideologicznego, takie jak: strategia nominacyjna (wskazanie na aberrację umysłową podmiotu politycznego), metafora zaburzeń psychicznych, użycie leksemów o znaczeniu kreacji rzeczywistości, użycie czasowników sensorycznych, aberracja językowa postaci narratora i „montaż atrakcji” (Eisenstein).
ABSURD AS A MECHANISM OF SENSE FORMATION: CREATION OF THE ABERRATIONAL MEDIA IMAGE WITHIN THE FRAMEWORK OF THE DISCREDITATION STRATEGY
S u m m a r y
The article deals with media creation of meanings through the use of linguistic absurd. The author mentions the spontaneous effects of aberration caused by high emotional tension or low linguistic competence, as well as counterfactual statements. The verbal mechanisms of creating an aberrational image of an ideological opponent are discussed in detail, such as: nomination strategy (indication of mental aberration of a political subject), metaphor of mental disorders, use of lexemes concerning creation of reality, use of sensory verbs, language aberration of the narrator and “assembly of attractions” (Eisenstein).
Uniwersytet Gdański
Dr hab., profesor nadzw., kierownik Katedry Pragmatyki Komunikacji
i Akwizycji Języka w Instytucie Rusycystyki i Studiów Wschodnich Uniwersytetu Gdańskiego. Kierownik Pracowni badań nad perswazją językową; zastępca redaktora nacz. rocznika „Studia Rossica Gedanensia”, członek PTJ i PTR. Opublikowała ponad 80 prac z zakresu językoznawstwa rosyjskiego,
frazeologii, komunikologii, pragmalingwistyki, lingwokulturologii, socjolingwistyki,
dyskursologii i glottodydaktyki. Autorka i współredaktorka monografii: Политический фельетон в свете теории речевого воздействия (Gdańsk 2013); „Słowa, słowa, słowa”... w komunikacji językowej III (Gdańsk 2011); „Mówimy, jak mówimy…”. Komunikacja w języku potocznym. Podejście interdyscyplinarne (Gdańsk 2014); „Mówimy, jak mówimy... Gdzie ukryta jest potoczność? (Gdańsk 2015); Imiona komunikacji językowej, czyli demakijażowanie sensów (Gdańsk 2015); W poszukiwaniu tożsamości językowej, t. I (Gdańsk 2016), Perswazja językowa w różnych dyskursach, t. I i II (Gdańsk 2017).
Kontakt: filzs@ug.edu.pl
ORCID: 0000-0001-7237-5328
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).