Struktura semantyczna artykułu hasłowego w słowniku przekładowym (leksem „przejść” i jego rosyjskie odpowiedniki)


Abstrakt

W niniejszym artykule autor proponuje semantyczną analizę konfrontatywną polskiego leksemu przejść oraz jego rosyjskich odpowiedników – пройти i перейти, a także zestawienie takiej analizy z odpowiednimi artykułami hasłowymi w wielkich słownikach polsko-rosyjskich i rosyjsko-polskich. Celem analizy jest określenie optymalnej sekwencji znaczeń leksemu przejść, odpowiedni dobór ekwiwalentów, a także systemowo adekwatna i pragmatycznie użyteczna konstrukcja artykułów hasłowych dla wszystkich trzech jednostek leksykalnych.


Słowa kluczowe

leksykografia; artykuł hasłowy; słownik

Atkins, Sue. “Bilingual Dictionaries: Past, Present and Future.” Euralex ’96 Proceedings. Red. Gellerstam, Martin i in. Göteborg. 515–546.

Bogusławski, Andrzej. “Dwujęzyczny słownik ogólny. Projekt instrukcji z komentarzami.” Studia z polskiej leksykografii współczesnej. Red. Saloni, Zygmunt. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich — Wydawnictwo, 1988. 19–65.

Bralczyk, Jerzy. Red. Słownik 100 tysięcy potrzebnych słów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.

Chlebda, Wojciech. Red. Na tropach korpusów. W poszukiwaniu optymalnych zbiorów tekstów. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2013.

Chlebda, Wojciech. Red. Na tropach reproduktów. W poszukiwaniu wielowyrazowych jednostek języka. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2010.

Chlebda, Wojciech. Red. Na tropach translatów. W poszukiwaniu odpowiedników przekładowych. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2011.

Chwatow, Sergiusz. Timoszuk, Mikołaj. Red. Wielki słownik polsko-rosyjski [i] rosyjsko-polski. Warszawa: Wydawnictwo REA, 2008.

Grzegorczykowa, Renata. Wprowadzenie do semantyki językoznawczej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.

Hessen, Dymitr. Stypuła, Ryszard. Wielki słownik polsko-rosyjski. Wyd. VII. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2004.

Kuznetsov, Sergey. Bol'shoy tolkovyy slovar' russkogo yazyka. Sankt-Peterburg: Norint, 1998 [Кузнецов, Сергей. Большой толковый словарь русского языка. Санкт-Петербург: Норинт, 1998].

Mędelska, Jolanta. Wawrzyńczyk, Jan. Między oryginałem a przekładem. Rzecz o słownikach dwujęzycznych. Kielce: Wydawnictwo Szumacher, 1992.

Piotrowski, Tadeusz. Z zagadnień leksykografii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.

Varantola, Krista. “The Dictionary User as a Decision Maker.” Euralex 1994 Proceedings. Red. Martin, Willy et all. Amsterdam. 606–611.

Vlavatskaya, Marina. "«User's needs» kak trebovaniya k sostavleniyu anglo-russkogo uchebnogo kombinatornogo slovarya" Voprosy leksykografii, no. 2(4)/2013: 32–40 [Влавацкая, Марина. "«User's needs» как требования к составлению англо-русского учебного комбинаторного словаря" Вопросы лексикографии, no. 2(4)/2013: 32–40.]

Wawrzyńczyk, Jan. Red. Wielki słownik polsko-rosyjski i rosyjsko-polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007 [wersja elektroniczna 2.0 na płycie CD].

Pobierz

Opublikowane : 2020-10-07


LabochaM. (2020). Struktura semantyczna artykułu hasłowego w słowniku przekładowym (leksem „przejść” i jego rosyjskie odpowiedniki). Przegląd Rusycystyczny, (1). https://doi.org/10.31261/pr.8641

Maciej Labocha  maciej.labocha@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski Wydział Humanistyczny, Instytut Językoznawstwa  Polska
https://orcid.org/0000-0002-8763-2187

Dr, absolwent języków wschodniosłowiańskich na Uniwersytecie Śląskim. Ukończył studia podyplomowe na kierunku handel zagraniczny na Akademii Ekonomicznej im. K. Adamieckiego w Katowicach, uzyskał certyfikat tłumacza symultanicznego w Centrum Szkoleń Tłumaczeniowych w Sosnowcu . W 2019 roku obronił z wyróżnieniem pracę doktorską "Współczesna leksykografia przekładowa polsko-rosyjska. Z zagadnień teorii i praktyki". Zainteresowania naukowe: leksykografia przekładowa, translatoryka, socjolingwistyka.






Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).