Czapajew w krainie archetypów (psychologia Junga we wczesnych powieściach Pielewina)


Abstrakt

W artykule podjęto próbę spojrzenia na wczesną twórczość powieściową Pielewina przez pryzmat psychologii analitycznej Carla Gustava Junga. Takie spojrzenie uzasadnione jest sygnałami wewnątrztekstowymi, zawartymi przez pisarza w jego twórczości — co pokazano na przykładzie powieści Mały palec Buddy (1996). Rozszerzenie zakresu badań na inne utwory Pielewina — od Omon Ra (1992) do Empire V (2006) ze szczególnym uwzględnieniem Generation P (1999) — pozwoliło ukazać psychologiczne jądro tematyczne twórczości pisarza, to jest — centralny także dla samej myśli Junga — proces indywiduacji.


Słowa kluczowe

Pielewin; Jung; psychologia; psychoanaliza

Bierdiajew, Mikołaj. Królestwo Ducha i królestwo cezara. Transl. Paprocki, Henryk. Kęty: Antyk, 2003.

Campbell, Joseph. Bohater o tysiącu twarzy. Transl. Jankowski, Andrzej. Poznań: Zysk, 1997.

Fowles, John. Mag. Transl. Fiszer, Ewa. Poznań: Zysk, 1996.

Frye, Northrop. “Mit I”. Wielki kod. Biblia i literatura. Bydgoszcz: Homini, 1998. 62–79.

Jacobi, Jolande. Psychologia C. G. Junga. Transl. Glodek, Grażyna, Glodek, Gregor. Poznań: Zysk, 2014.

Jaworski, Mateusz. Rekonfiguracja w poetyce powieściowej Wiktora Pielewina. Solipsyzm — język — historia. Poznań: UAM, 2017 <http://hdl.handle.net/10593/17914>.

Jung, Carl Gustav. On the Method of Dream Interpretation, <http://assets.press.princeton.edu/chapters/s8500.pdf>.

Jung, Сarl Gustav. Praktyka psychoterapii. Transl. Reszke, Robert. Warszawa: KR, 2016.

Jung, Carl Gustav. Typy psychologiczne. Transl. Reszke, Robert. Warszawa: KR, 2015.

Karadzhev, Boris, Ryabushev, Grigoriy. Pisatel' “P”. Popytka identifikatsii (film). 2003. <https://www.youtube.com/watch?v=zjgTvPZkcyw> [Караджев, Борис, Рябушев, Григорий. Писатель “П”. Попытка идентификации (фильм). 2013. <https://www.youtube.com/watch?v=zjgTvPZkcyw> ].

Łaniewski Paweł. “Przestrzenie postmodernistycznej gry w powieści ‘Mały palec Buddy’ Wiktora Pielewina”. Literatura Ludowa. 2016, nr 4–5. 61–68.

Machoń, Henryk. “Wprowadzenie”. Przewodnik po myśli Carla Gustava Junga. Ed. Machoń, Henryk. Warszawa: PWN, 2017. 7–10.

Maier, Emanuel. The Psychology of C.G. Jung in the Works of Hermann Hesse. <http://hesse.projects.gss.ucsb.edu/papers/maier.pdf>.

Menton, Seymour. “Jorge Luis Borges, Magic Realist”. 411–426. Hispanic Review 1982, no. 4 (50). <https://www.jstor.org/stable/472332>.

Olchanowski, Tomasz. “Jungowska diagnoza kultury współczesnej”. Przewodnik po myśli Carla Gustava Junga. Ed. Machoń, Henryk. Warszawa: PWN, 2017. 224–240.

Pańkowska, Ewa. Powieści Wiktora Pielewina. Kontekst postmodernistyczny. Interpretacje. Białystok: Prymat, 2016.

Pelevin, Viktor. Chapayev i Pustota. Moskva: Vagrius, 2001 [Пелевин, Виктор. Чапаев и Пустота. Москва: Вагриус, 2001].

Pelevin, Viktor. Generation “P”. Moskva: Vagrius, 1999 [Пелевин, Виктор. Generation “П”. Москва: Вагриус, 1999].

Posacki A. “Carl Gustav Jung a problem zła. Antychrześcijańskie aspekty psychoanalizy”. “RadioMaryja.pl”. 7.01.2007. <https://www.radiomaryja.pl/bez-kategorii/carl-gustaw-jung-a-problem-zla/>.

Prokopiuk, Jerzy. “C. G. Jung, czyli gnoza XX wieku”. Jung, Carl Gustav. Archetypy i symbole. Transl. Prokopiuk, Jerzy. Warszawa: Czytelnik, 1993. 6–57.

Robert, Maciej. “Jak to się robi w Rosji?”. Xiegarnia.pl. 30.12.2013. <https://xiegarnia.pl/artykuly/jak-to-sie-robi-w-rosji/>.

Tokarczuk, Olga. “Świat z odwrotnej strony”. Kontrapunkt. Magazyn kulturalny “Tygodnika Powszechnego” 1996, no. 10, <http://www.tygodnik.com.pl/kontrapunkt/10/tokarczuk.html>.

Trzcińska, Izabela. “Jung a tradycja ezoteryczna”. Przewodnik po myśli Carla Gustava Junga. Ed. Machoń, Henryk. PWN: Warszawa, 2017. 191–204.

Yunggren [Ljunggren], Magnus. Russkiy Mefistofel'. Zhizn' i tvorchestvo Emiliya Metnera. Transl. Skidana, Aleksandra. Akademicheskiy proyekt: Sankt-Peterburg, 2001 [Юнггрен, Магнус. Русский Мефистофель. Жизнь и творчество Эмилия Метнера. Пер. Скидана, Александра. Академический проект: Санкт-Петербург, 2001].

Pobierz

Opublikowane : 2020-10-07


Bachora Łukasz. (2020). Czapajew w krainie archetypów (psychologia Junga we wczesnych powieściach Pielewina). Przegląd Rusycystyczny, (1). https://doi.org/10.31261/pr.8663

Łukasz Bachora  lukasz.bachora@gmail.com
Uniwersytet Gdański  Polska
http://orcid.org/0000-0002-0676-6459




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).