THEATER AND THEATRICALITY IN THEIR RELATION TO HISTORY AND THE ARTS IN THE NOVELS OF VLADIMIR SHAROV

Amina Gabrielova

doi:10.31261/pr.8979

Opublikowane: 2020-10-07

Nr 1 (2021)

Teatr i teatralność wobec historii i sztuk wizualnych w powieściach Władimira Szarowa

Amina Gabrielova

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31261/pr.8979

Abstrakt

Władimir Szarow (1952-2018), wybitny współczesny pisarz rosyjski, opublikował dziewięć powieści quasi-historycznych. Są to na wpół fikcyjne wersje rosyjskiej historii, niezmiennie sprowadzające się do powtarzających się cykli, czy też – używając ulubionego określenia pisarza – "prób" przemocy. W prozie Szarowa przewijają się wątki teatralne i odgrywanie ról. W powieści Przed i w trakcie jednym z głównych bohaterów jest kompozytor Skriabin. W powieści Próby patriarcha Nikon zleca wystawienie sztuki, misterium o Zmartwychwstaniu, w której zwykli chłopi otrzymują role z Nowego Testamentu i z pokolenia na pokolenie je odgrywają. We wstępnej części powieści bohaterowie uczestniczą w sztukach Czechowa, natomiast główna część poświęcona jest akcji oratorium. W tych dwóch ostatnich powieściach kilkoro bohaterów to dyrektorzy teatrów. Artykuł przekonuje, że teatr jest dla pisarza nie tylko trafną metaforą ludzkiej historii, ale także podstawową zasadą ontologiczną, ponieważ przedstawienie teatralne można opisać i udokumentować, ale nigdy nie da się go odtworzyć w dokładnie takiej samej formie. Artykuł pokazuje, w jaki sposób w twórczości Szarowa artyści graficy, dramatopisarze, reżyserzy i aktorzy mają możliwość i moc odgrywania różnych wersji wydarzeń historycznych. Życie i sztuka w jego pracach naśladują się nawzajem w postaci niekończącego się łańcucha wariacji i prób – szeroko rozumianych "powtórzeń", czyli rewizji, remake'ów, kontynuacji i reinkarnacji.

Słowa kluczowe:

Władimir Szarow , literatura postsowiecka , powieść historyczna , teatr

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Gabrielova, A. (2020). Teatr i teatralność wobec historii i sztuk wizualnych w powieściach Władimira Szarowa. Przegląd Rusycystyczny, (1). https://doi.org/10.31261/pr.8979

Cited by / Share

Bibliografia

Berdichevskaya, Anna. “Prostranstvo Sharova, ili ‘velikaya shatkost’.” Medved 7 April 2019 <http://www.medved-magazine.ru/articles/Prostranstvo_Sharova_Ili_velikaya_shatkost.3033.html> [Бердичевская, Анна. “Пространство Шарова, или ‘великая шаткость’.” Медведь 7 April 2019 <http://www.medved-magazine.ru/articles/Prostranstvo_Sharova_Ili_velikaya_shatkost.3033.html> ].
Google Scholar

Dimova, Polina. “Revolutsiia kak kosmicheskaia misteriia: Scriabin v romane Do i vo Vremia V. Sharova.” Vladimir Sharov: po tu storonu istorii. Lipovetsky, Mark and La Fortelle, Anastasia de (eds.). Moskva: NLO, 2020. 548-85 [Димова, Полина. «Революция как космическая мистерия: Скрябин в романе «До и во время» В. Шарова.» Владимир Шаров: по ту сторону истории. Липовецкий, Марк и Ля Фортель, Анастасия де (ред.). Москва: НЛО, 2020. 548-585].
Google Scholar

Emerson, Caryl. “The Children of Catastrophes: On Vladimir Sharov’s The Rehearsals.” Los Angeles Review of Books 27 November 2018 <https://lareviewofbooks.org/article/the-children-of-catastrophes-on-vladimir-sharovs-the-rehearsals/?fbclid=IwAR0zrrUGjG43PeXKTwJkASAcE_viqJRkjzmvuU0EYNy5RDGZpYeGOEsNjw0#! >.
Google Scholar

Emerson, Caryl. “Vladimir Sharov on history, memoir, and a metaphysics of ends.” Slavic and East European Journal 2019, vol. 63, No. 4, 597-607.
Google Scholar

Gabrielova, Amina. “Rifmy i refreny: khudozhestvennoie vremia v romanakh Vladimira Sharova.” Vladimir Sharov: po tu storonu istorii. Lipovetsky, Mark and La Fortelle, Anastasia de (eds.). Moskva: NLO, 2020. 586-614 [Габриэлова, Амина. “Рифмы и рефрены: художественное время в романах Владимира Шарова.” Владимир Шаров: по ту сторону истории. Липовецкий, Марк и Ля Фортель, Анастасия де (ред.). Москва: НЛО, 2020. 586-614].
Google Scholar

Kahn, Andrew, and Mark Lipovetsky, Irina Reyfman, Stephanie Sandler. A History of Russian Literature. Oxford: Oxford UP, 2018.
Google Scholar

Lipovetsky, Mark. The Aesthetic Code of Russian Postmodernism. 2012. <http://cdclv.unlv.edu//archives/nc2/lipovetsky_pm.html>.
Google Scholar

Lipovetsky, Mark. Paralogii: Transformatsiia (post)modernistskogo diskursa v russkoi kul’ture 1920 -2000kh gg. Moskva: NLO, 2008. [Липовецкий, Марк. Паралогии: Трансформация (пост)модернистского дискурса в русской культуре 1920 - 2000-х гг. Москва: НЛО, 2008].
Google Scholar

Fedorov, Nikolai. “Iskusstvo podobii (mnimogo khudozhestvennogo vosstanovleniia) i iskusstvo deistvitel’nosti (deistvitel’noe voskreshenie).” Fedorov, Nikolai. Sochinenia. Moskva: Mysl’, 1982. 563–566. [Федоров, Николай. “Искусство подобий (мнимого художественного восстановления) и искусство действительности (действительное воскрешение).” Федоров, Николай. Сочинения. Москва: Мысль, 1982. 563–566].
Google Scholar

Gogol, Nikolai. “On Present-day Architecture.” Gogol, Nikolai. Arabesques. Transl. Alexander Tulloch. Ann Arbor: Ardis, 1982. 115-134.
Google Scholar

Maguire, Muireann. “Institutional Gothic in the Novels of Vladimir Sharov and Evgenii Vodolazkin.” Canadian Slavonic Papers, No. 4(61)/2019: 420-438. <https://www-tandfonline-com.ezproxy.lib.purdue.edu/doi/full/10.1080/00085006.2019.1648986>.
Google Scholar

Mirzoev, Vladimir. “’My vse umiraem det’mi’. Pamiati Vladimira Sharova.” Snob 7 April 2019 https://snob.ru/entry/175131/ [Мирзоев, Владимир. “’Мы все умираем детьми’. Памяти Владимира Шарова.” Сноб 07.04.2019 https://snob.ru/entry/175131/].
Google Scholar

Ready, Oliver. “Remembering Writer Vladimir Sharov.” The Moscow Times 21 August 2018
Google Scholar

<https://www.themoscowtimes.com/2018/08/21/remembering-writer-vladimir-sharov-a62594>.
Google Scholar

Ready, Oliver. “How Sharov’s Novels Are Made: The Rehearsals and Before & During.” Slavic and East European Journal, 2020 (Accepted for publication).
Google Scholar

Sabaneev, Leonid. Vospominaniya o Skriabine. Moskva: Klassika XXI, 2000. [Сабанеев, Леонид. Воспоминания о Скрябине. Москва: Классика XXI, 2000].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. “’Absurd nashei zhizni.’ Interviu s Elenoi Ivanitskoi.” Moskovskie novosti 2002 No. 39 < http://www.litkarta.ru/dossier/absurd-nashei-zhizni>
Google Scholar

[Шаров, Владимир. “’Абсурд нашей жизни’. Интервью с Еленой Иваницкой.” Московские новости 2002 No. 39 < http://www.litkarta.ru/dossier/absurd-nashei-zhizni>].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. “’Kazhdyi moi roman dopolniaet predydushchie.’ Interviu s Markom Lipovetskim.” Neprikosnovennyi zapas 2008 No. 3 <http://magazines.russ.ru/nz/2008/3/li6.html> [Шаров, Владимир. “’Каждый мой роман дополняет предыдущие’. Интервью с М. Липовецким.” Неприкосновенный запас 2008, No. 3 <http://magazines.russ.ru/nz/2008/3/li6.html>].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. “’Chto sluchilos s istoriey? Ona utonula.’ Interviu s Dmitriem Bykovym.” Russkaia Zhizn 8 June 2007 < http://rulife.ru/old/mode/article/76/>
Google Scholar

[Шаров, Владимир. “’Что случилось с историей? Она утонула’. Интервью с Дмитрием Быковым.” Русская жизнь 08 июня 2007 <http://rulife.ru/old/mode/article/76/>].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Sled v sled: Khronika odnogo roda v mysliakh, kommentariakh i osnovnykh datakh. Ural 1991, № 6–8. Moskva: Olma-Press, 2001. Revised ed.: Moscow: ArsisBooks, 2016 [Шаров, Владимир. След в след: Хроника одного рода в мыслях, комментариях и основных датах. Урал 1991 № 6-8. Москва: ArsisBooks, 2016].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Repetitsii. Neva 1992 No 1-2. Revised ed.: Moskva: ArsisBooks, 2009.
Google Scholar

[Шаров, Владимир. Репетиции. Нева 1992, № 1-2; Москва: ArsisBooks, 2009].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Should Not I Spare. Moskva: Nash Dom- L’Age d’Homme, 1997 [Шаров, Владимир. Мне ли не пожалеть. Москва: Наш Дом - L’Age d’Homme, Москва 1997].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Staraia devochka. Znamia 1998, № 8- 9. Moskva: Astrel', 2013 [Шаров, Владимир. Старая девочка . Знамя 1998, № 8- 9. Москва: Астрель, 2013].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Before and During. Trans. O. Ready. Sawtry: Dedalus, 2014.
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Voskreshenie Lazaria. Moskva: Vagrius, 2003 [Шаров, Владимир. Воскрешение Лазаря. Москва: Вагриус, 2003].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Bud’te kak deti. Moskva: Vagrius, 2008 [Шаров, Владимир. Будьте как дети. Вагриус, Москва, 2008].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Vozvrashchenie v Egipet: Roman v pis’makh. Moskva: ACT, 2013 [Шаров, Владимир. Возвращение в Египет: Роман в письмах. Москва: АСТ, 2013].
Google Scholar

Sharov, Vladimir. The Rehearsals. Trans. O. Ready, Sawtry: Dedalus, 2018.
Google Scholar

Sharov, Vladimir. Tsarstvo Agamemnona. Moskva: ACT, 2018 [Шаров, Владимир. Царство Агамемнона. Москва: АСТ, 2018].
Google Scholar

Vladimir Sharov: po tu storonu istorii. Lipovetsky, Mark and La Fortelle, Anastasia de (eds.). Moskva: NLO, 2020 [Владимир Шаров: по ту сторону истории. Липовецкий, Марк и Ля Фортель, Анастасия де (ред.). Москва: НЛО, 2020].
Google Scholar

Walsh, Harry. “The Microcosmography of Russian Cultural Myths in Vladimir Sharov’s Allohistorical Novels.” Slavic and East European Journal 2002, vol. 46, No. 3, p. 565–585.
Google Scholar

Amina Gabrielova

gabrielo@purdue.edu
https://orcid.org/0000-0001-9295-3287

Afiliacja:

Purdue University Stany Zjednoczone

Biogram

Amina Gabrielova wykłada język i literaturę rosyjską na Uniwersytecie Purdue. Jest doktorem literatury hiszpańskiej na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym, autorką publikacji z zakresu klasycznej i współczesnej literatury hiszpańskiej i latynoamerykańskiej oraz współczesnej literatury rosyjskiej. Ostatnio opublikowała artykuł “Rhymes and Refrains: Representation of Time in Vladimir Sharov’s Novels” (w: Sharov: On the Other Side of History, w języku rosyjskim).

Nr 1 (2021)
Opublikowane: 2020-12-28

ISSN: 0137-298X

Wydawca

Polskie Towarzystwo Rusycystyczne oraz Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Prześlij tekst

Teatr i teatralność wobec historii i sztuk wizualnych w powieściach Władimira Szarowa

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Amina Gabrielova

Informacje