El cuerpo reflejado. Los cuerpos dobles y los dobles corporales en la poesía española actual
Abstrakt
The portraying of the subjects in front of the looking glass is a literary topic in which the body is involved in a range of possibilities. From the corporeality of the “other” reflected by/in the narcissistic or self-critic perspective about the appearance of oneself, the mirror offers to Spanish contemporary poets a fruitful frame to explore all the variations of anagnorisis and dis-cognition. The text develops a theoretical and cultural episteme in order to read the work of a number of Spanish poets, in which the body analysed in the looking glass could adopt the form of grief, complaint, egotistical exposure, cultural references (e.g. Alice or Narcissus), or technological exam.
Słowa kluczowe
Spanish poetry; body; mirror; reflection; subjectivity
Bibliografia
Aguilar Bautista, Virginia 2010. Seguir un buzón. Sevilla, Renacimiento.
Atencia, María Victoria 1990. La señal (1961–1989). Málaga, Ayuntamiento de Málaga, col. Ciudad del Paraíso.
Bal, Mieke 1990. Teoría de la narrativa (una introducción a la narratología). Madrid, Cátedra.
Baquero, Graciela 2006. Oficio de frontera. Zaragoza, Eclipsados.
Barbero, Teresa 2005. Prisión de los espejos. Madrid, Bartleby.
Bernad, Olga 2016. Perros de noviembre. Sevilla, Ed. De la Isla de Siltolá.
Buffery, Helena 1998. «Espejos embrujados: lecturas metateatrales de Romeo y Julieta». En: Actas del XII Congreso de la Asociación Internacional de Hispanistas (1995). Vol. 5. Derek W. Flitter, Trevor J. Dadson y Patricia Odber de Baubeta (eds.). Edgbaston, Birmingham, The University of Birmingham, pp. 41–48.
Cabanilles, Antònia 2004. «La revuelta íntima. El cuerpo del poema». En: Tropos del cuerpo. Nuria Girona y Manuel Asensi (eds.). València, Universitat de València, Facultat de Filologia.
Callejón, Begoña 2007. Extraña claridad. Madrid, Devenir.
Canelo, Pureza 2018. Retirada. Valencia, Pre-Textos.
Castro, Juana 1986. Narcisia. Barcelona, Taifa.
Castro, Juana 2005. Los cuerpos oscuros. Madrid, Hiperión.
Ciplijauskaité, Biruté 2000. «Escribir el cuerpo desde dentro». En: Actas del XIII Congreso de Literatura Española Contemporánea. VV.AA. Málaga, Publicaciones del Congreso.
Conejo, Ana Isabel 2005. Atlas. Madrid, Hiperión.
Ema Llorente, María 2010. «Tendencias en la poesía española actual: de la experiencia a la fantasía, el desarraigo y el agonismo». Hipertexto, n.o 11, Invierno 2010, https://www.researchgate.net/publication/41676020_Tendencias_en_la_poesia_espanola_actual_de_la_experiencia_a_la_fantasia_el_desarraigo_y_el_agonismo. Fecha de la última consulta: el 27 de marzo de 2018.
Fernández Lago, María 2011. Poemas al profesor Higgins. Málaga, Ayuntamiento de Málaga, Col. Monosabio.
Gallardo, Sara R. 2012. «Jóvenes, poetas y digitales». En su blog Esto no es periodismo, 24/05/2012, https://sarargallardo.wordpress.com/2012/05/24/jovenespoetasdigitales/. Fecha de la última consulta: el 27 de marzo de 2018.
García, Concha 2013. El día anterior al momento de quererle. Madrid, Calambur.
García Valdés, Olvido 2008. Esa polilla que delante de mí revolotea. Poesía reunida (1982–2008). Barcelona, Galaxia Gutenberg.
Gorría, Ana 2017. «Caminos del espejo». En: Mano que espeja. Cristina Elena Pardo. Cartagena, Balduque, pp. 7–10.
Iglesias Serna, Amalia 2018. «Ni mujeres florero, ni poetas de taza». El Cuaderno, 08/03/2018, https://elcuadernodigital.com/2018/03/08/sombras-di-versas-diecisiete-poetas-espanolas-actuales/. Fecha de la última consulta: el 27 de marzo de 2018.
Iglesias Serna, Amalia (ed.) 2017. Sombras di-versas. Diecisiete poetas españolas actuales (1970–1991). Madrid, Vaso Roto.
Illouz, Eva 2007. Intimidades congeladas. Las emociones en el capitalismo. Buenos Aires, Katz.
Kristeva, Julia 2000. El porvenir de una revuelta. Barcelona, Seix Barral.
Litvinova, Natalia 2014. Grieta. Madrid, Amargord.
López, Elsa 2016. Viaje a la nada. Madrid, Hiperión.
López Vilar, Marta (ed.) 2016. (Tras)lúcidas. Poesía escrita por mujeres (1980–2016). Madrid, Bartleby.
Luque, Aurora 2003. Camaradas de Ícaro. Madrid, Visor.
Maillard, Chantal 1998. La razón estética. Barcelona, Laertes.
Martín Gaite, Carmen 1982. La búsqueda de interlocutor y otras búsquedas. Barcelona, Destino.
Martínez, Erika 2017. Chocar con algo. Valencia, Pre-Textos.
Merino, Ana 2000. La voz de los relojes. Madrid, Visor.
Paglia, Camille 2005. Break, Blow, Burn. New York, Pantheon Books.
Parra Ramos, Josefa 2010. «La vejez de Helena (II)». Ex Libris, n.o 11, Universidad de Alicante, noviembre, p. 19.
Pardo, Cristina Elena 2017. Mano que espeja. Cartagena, Balduque.
Pérez-Sauquillo, Vanesa 2017. El dado azul. Madrid, Poética y Peatonal. Ejemplar Único.
Pozo, Marta del 2016. Hambre de imágenes. Salobreña, Alhulia.
Régnier-Bohler, Danielle 1988. «Imagining the Self». En: A History of Private Life: Revelations of the Medieval World. Georges Duby, Philippe Ariès y Arthur Goldhammer (eds.). Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press, pp. 391–392.
Reyes, Miriam 2001. Espejo negro. Barcelona, DVD Ediciones.
Rhey, Sofía 2010. Alicia Volátil. Sevilla, El Cangrejo Pistolero.
Rodríguez Magda, Rosa María 2003. El placer del simulacro. Mujer, razón y erotismo. Barcelona, Icaria.
Román, Sonia 2016. Pan con pan. Sevilla, La Isla de Siltolá.
Román Marroquín, Valeria 2016. Age of consent. Cáceres, Liliputienses.
Sabadú, Jimina 2010. Celacanto. Madrid, Lengua de Trapo.
Salvador, María 2007. El origen de la simetría. Barcelona, Icaria.
Scarano, Laura 1994. «Aproximaciones a una poética figurativa (en torno a una teoría de la referencia)». En: La voz diseminada. Hacia una teoría del sujeto en la poesía española. Laura Scarano, Marcela Romano y Marta Ferrari (eds.). Buenos Aires, Biblos.
Scarano, Laura 2017. «Reflexiones sobre el autorretrato en la poesía última». Versants. Revista suiza de literaturas románicas, n.o 64: 3 (fascículo español), «La poesía española en los albores del siglo XXI», número editado por Itziar López Guil y Juan Carlos Abril, pp. 13–24.
Sibilia, Paula 2008. La intimidad como espectáculo. Buenos Aires, Fondo de Cultura Económica.
Szymborska, Wisława 2005. Instante. Gerardo Beltrán y Abel A. Murcia Soriano (trad.). Tarragona, Igitur.
Torras, Meri 2005. «Matriz Hipertext/sexual. Internet como escenario de inscripción del sujeto posthumano». En: Textualidades electrónicas. Nuevos escenarios para la literatura. Laura Borrás (ed.). Barcelona, UOC, pp. 145–159.
Torras, Meri 2007. «Bellas, sabias, narcisistas, prudentes y vanidosas: feminidades especuladas. Una aproximación al motivo de la mujer ante el espejo». Extravío. Revista electrónica de literatura comparada, n.o 2, pp. 5–19, http://www.uv.es/extravio. Fecha de la última consulta: el 27 de marzo de 2018.
Torras, Meri 2009. El poder del cuerpo: Antología de poesía femenina contemporánea. Madrid, Castalia.
Úbeda Fernández, María Elena 2006. La mirada desbordada: el espesor de la experiencia del sujeto estético en el marco de la crisis del régimen escópico. Tesis doctoral. Granada, Universidad de Granada.
Uceda, Julia 2010. Hablando con un haya. Valencia, Pre-Textos.
Valero, Julieta 2003. Altar de los días parados. Madrid, Bartleby.
Zafra, Remedios 2013. (h)adas. Mujeres que crean, programan, prosumen, teclean. Madrid, Páginas de Espuma.
Zafra, Remedios 2016. Los que miran. Madrid, Fórcola.
Zambrano, María 1989. Notas de un método. Madrid, Mondadori.
Zambrano, María 2004. La razón en la sombra. Antología crítica. Jesús Moreno Sanz (ed.). Madrid, Siruela.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
