Gioco allegorico ne <i>Le mosche del capitale</i> di Paolo Volponi
Abstrakt
Paolo Volponi’s last novel, Le mosche del capitale, published in 1989, is considered by most critics to be the most important novel of the late eighties. It revisits the issues from the author’s earlier works, for example Memoriale (1962) and Corporale (1974), and transports the reader into a postindustrial factory world, dealing with the problems of human beings entangled in the complex and often cruel mechanisms of professional life in the contemporary world. Human characters are completely devoid of meaning and any humane dimension. In the pursuit of profit and power, they get so lost that they cease to be the driving force of narration.
In this dehumanised world the burden of diegesis is placed on personified objects, which not only talk about the human world from their “inanimate” perspective, but also keep their distance from that world, which is a prerequisite for a reasonably objective depiction of its problems. The narrative, told from the perspective of the main protagonist (engineer Bruto Saraccini), is supplemented by the allegorical characters’ (i.e. objects’ and environmental phenomena’s) utterances. Therefore, allegory in Volponi’s text becomes the basic carrier of meaning. It is thanks to allegory that the reader becomes aware of the void and meaninglessness of the reality in which objects are closer to humanism and humanity than people themselves. Allegory plays three functions in the novel:
1) interpretative-rhetorical, in which human beings’ traits (vices) are projected onto inanimate objects, as a result of which the characteristics of the human world become clearer and more marked;
2) axiological, which explicitly names and establishes the system of values, exposing human characters’ moral attitudes;
3) mimetic, whose aim is to supplement the description of the world depicted in a situation in which human characters are not able to provide such a description in a complete way (e.g. the use of allegorical objects as observers and “narrators” replaces the characters’ inner monologue).
Key words: Volponi, allegory, postindustrial factory.
Bibliografia
Abramowska, Janina, 1995: Powtórzenia i wybory. Studia z tematologii i poetyki historycznej. Poznań, Dom Wydawniczy Rebis.
Bloomfield, Morton W., 2003: Alegoria jako interpretacja. W: Abramowska, Janina, red.: Alegoria. Kraków, Słowo/Obraz Terytoria.
De Man, Paul, 2003: „Retoryka czasowości”. W: Abramowska, Janina, red.: Alegoria. Kraków, Słowo/Obraz Terytoria.
Głowiński, Michał, 1990: Symbole i symbolika. Warszawa, Czytelnik.
Jacomuzzi, A., 1984: “Allegoria”. In: Gran Dizionario Enciclopedico. Vol. 1. Torino, UTET.
Lausberg, H., 1969: Elementi di retorica. Bologna, Il Mulino.
Marongiu, E., 2003: Intervista a Paolo Volponi. Milano, Archinto.
Sayers, Dorothy L., 2003: „O pisaniu i czytaniu utworów alegorycznych”. W: Abramowska, Janina, red.: Alegoria. Kraków, Słowo/Obraz Terytoria.
Tessari, R., 1976: Industria e letteratura. Bologna, Zanichelli.
Tuve, R., 2003: „Alegoria narzucona”. W:Abramowska, Janina, red.: Alegoria. Kraków, Słowo/Obraz Terytoria.
Volponi, Paolo, 1995: Le mosche del capitale. Torino, Einaudi.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
