Dinamiche identitarie nel contesto coloniale ne <i>L’abbandono. Una storia eritrea</i> di Erminia Dell’Oro
Abstrakt
The main goal of the present analysis is to show the formation of four characters’ identity in the colonial times. The analyzed novel is set in an Italian colony called Eritrea. There are four main characters: Carlo from Italy, Sellas from Eritrea, and their children Marianna and Gianfranco. They are all interpreted with reference to the three concepts related to the notion of belonging, namely, “I,” “we,” and “others.” The changes which take place in their personal and social identities are examined, as the characters form bonds with one another and with the society. They are examined as representing the following identity models: “individual identity,” “social identity,” “balanced identity” and “lack of identity.” These forms of identity, however, are never definitive because the shaping of identity is always a dynamic process, and thus every social or cultural context may require that identities be reformulated. The novel may be interpreted not only as the memoirs of the colonial times, but also as a tribute paid to the colonists, the colonised, and specifically to the Métis people who had to take up the challenge of redefining themselves. The author also encourages the reader to reflect on today’s nomadic, multiethnic, postmodern societies.
Key words: Italian postcolonialism, identity dilemmas, Italian literature of migration, Erminia Dell’Oro.
Bibliografia
Bauman, Zygmunt, 1995: Wieloznaczność nowoczesna, nowoczesność wieloznaczna. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bhabha, Homi K., 2001 (1994): I luoghi della cultura. Traduzione di Antonio Perri. Roma, Meltemi editore. Biedermann, Hans, 1995: Enciclopedia dei simboli. Milano, Garzanti Editore.
Comberiati, Daniele, 2010: “«Province minori» di un «impero minore». Narrazioni italo-ebraiche dalla Libia e dal Dodecaneso”. In: Derobertis, Roberto, a cura di: Fuori centro. Percorsi postcoloniali nella letteratura italiana. Roma, ARACNE editrice.
Cooper, Jean Campbell, 1998: Zwierzęta symboliczne i mityczne. Traduzione di Anna Kozłowska-Ryś, Leszek Ryś. Poznań, Dom Wydawniczy Rebis.
Dell’oro, Erminia, 1991: L’abbandono. Una storia eritrea. Torino, Giulio Einaudi editore. Derobertis, Roberto, 2010: “Fuori centro: studi postcoloniali e letteratura italiana”. In: deroBertis, Roberto, a cura di: Fuori centro. Percorsi postcoloniali nella letteratura italiana. Roma, ARACNE editrice.
Erikson, Erik, H., 2004 (1959): Tożsamość a cykl życia. Przeł. Mateusz Żywicki. Poznań, Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Fanon, Frantz, 1985 (1961): Wyklęty lud ziemi. Przeł. Hanna Tygielska. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Gierowski, Józef Andrzej, 1999: Historia Włoch. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Grzesiak-Feldman, Monika, 2006: Tożsamościowe uwarunkowania posługiwania się stereotypami. Warszawa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Jarymowicz, Maria, 1992: „Tożsamość jako efekt rozpoznawania siebie wśród swoich i obcych. Eksperymentalne badania nad procesem różnicowania Ja — My — Inni”. W: Boski, Paweł, Jarymowicz, Maria, Malewska-Peyre, Hanna, red.: Tożsamość a odmienność kulturowa. Warszawa, Instytut Psychologii PAN.
Jarymowicz, Maria, 1994: „W stronę indywidualnej podmiotowości i zbliżeń z innymi: podmiotowe podstawy społecznych identyfikacji”. W: Jarymowicz, Maria, red.: Poza egocentryczną perspektywą widzenia siebie i świata. Warszawa, Instytut Psychologii PAN.
Lombardi-Diop, Cristina, 2010: “Malattie e sintomi della storia. Il mal d’Africa di Riccardo Bacchelli”. In: Derobertis, Roberto, a cura di: Fuori centro. Percorsi postcoloniali nella letteratura italiana. Roma, ARACNE editrice.
Makaping, Geneviève, 2001: Traiettorie di sguardi. E se gli altri foste voi? Soveria Mannelli, Rubbettino.
Mellino, Miguel, 2005: La critica postcoloniale. Decolonizzazione, capitalismo e cosmopolitismo nei postcolonial studies. Roma, Meltemi editore.
Oliverio Ferraris, Anna, 2002: La ricerca dell’identità. Come nasce, come cresce, come cambia l’idea di sé. Firenze, Giunti Editore.
Venturini, Monica, 2010: “«Toccare il futuro». Scritture postcoloniali femminili”. In: Derobertis, Roberto, a cura di: Fuori centro. Percorsi postcoloniali nella letteratura italiana. Roma, ARACNE editrice.
Università della Slesia
Wiesława Kłosek, è docente di Letteratura italiana presso il Departimento di Italianistica dell’Università della Slesia a Sosnowiec. Ha conseguito la laurea in lettere nel 1995 e nel 2001 ha ottenuto il dottorato. È autrice della monografia intitolata Il concetto del male di vivere nella
narrativa di Italo Svevo nonché di vari articoli sulla narrativa italiana contemporanea. Le sue ricerche si concentrano sulla categoria dello spazio letterario, assiologia e concetto d’identità.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
