Espressivismo linguistico e culturale in <i>Oltre Babilonia </i>di Igiaba Scego
Abstrakt
Postcolonial literature, which did not appear in Italy until the 1980s, started to flourish in that country in the early 1990s. Although it originated there and draws on Italian historic colonial experiences, it can be understood as a way of emphasising the linguistic and cultural separateness of Italian-speaking authors originating from former Italian colonies in Africa (i.e. Libya, Somalia and Ethiopia). It appears that a country like Italy, which has been deprived of its homogeneity and linguistic and cultural cohesion, is particularly susceptible to the absorption of traditions and languages from outside. Postcolonial literature, which at its very basic level is a hybrid, cannot be pushed into the framework of one convention or tradition. On the contrary, it fits well into the mainstream of non-canonical, avant-garde and expressionistic literature that has been present since Dante. Igiaba Scego, the author of Oltre Babilonia, published in 2008, belongs to the generation of young Italian writers of African origin. The article aims to analyse the novel in terms of writing techniques defined as expressionistic at the level of surface, typology of characters and linguistic and stylistic features.
Key words: Postcolonial literature, expressionism, episodic structure, neologism, language hybridism.
Bibliografia
Ahad, Ali Mumin, 2007: La letteratura postcoloniale italiana: una finestra sulla storia. World Wide Web: http://www.disp.let.uniroma1.it/kuma/decolonizziamoci/kuma14mumin.pdf.
Alfieri, Gabriella, 1990: “Ghiribizzi espressionistici ed espressivistici”. In: Franzese, Rosa, Giammatei, Emma: Studi su Vittorio Imbrani. Napoli, Guida Editori.
Combierati, Daniele, 2010: “La letteratura postcoloniale italiana: definizioni, problemi, mappatura”. In: Quaquarelli, Lucia, ed.: Certi confini. Sulla letteratura italiana dell’immigrazione. Milano, Morellini Editore.
Contarini, Silvia, 2010: “Narrazioni, migrazioni e genere”. In: Quaquarelli, Lucia, ed.: Certi confini. Sulla letteratura italiana dell’immigrazione. Milano, Morellini Editore.
Contini, Gianfranco, 1988: “Espressionismo letterario”. In: Ultimi esercizi ed elzeviri (1968—1987). Torino, Einaudi.
Curti, Lidia, 2006: La voce dell’altra. Scritture ibride tra femminismo e postcoloniale. Roma, Metelmi Editore.
Głowiński, Michał, 2000: Słownik terminów literackich. Wrocław, Ossolineum.
Mittner, Ladislao, 1986: “L’espressionismo fra impressionismo e Neue Schichkeit: fratture e continuità”. In: Chiarini, Paolo, Garbano, Antonella, Vlad, Roman, ed.: Expressionismus. Una enciclopedia interdisciplinare. Roma, Bulzoni.
Mittner, Ladislao, 2005: L’espressionismo. Roma — Bari, Editori Laterza.
Ponzanesi, Sandra, 2004: Il postcolonialismo italiano. Figlie dell’impero e letteratura meticcia. In: Quaderni del ‘900. N° IV: Morosetti, Tiziana, ed.: La letteratura postcoloniale italiana. Dalla letteratura d’immigrazione all’incontro con l’altro. Pisa — Roma, Istituti Editoriali e Poligrafici Internazionali.
Sabeli, Sonia, 2004: Lingua e identità in tre autrici migranti. In: Quaderni del ‘900. N° IV: La letteratura postcoloniale italiana. Dalla letteratura d’immigrazione all’incontro con l’altro. Pisa—Roma, Istituti Editoriali e Poligrafici Internazionali.
Scego, Igiaba, 2008: Oltre Babilonia. Roma, Donizelli Editore.
Soria, Giuliano, 2005: “Letterature postcoloniali e letterature dell’emigrazione”. Quaderno del Dipartimento di Letterature Comparate, N° 1 [Roma, Carocci].
Università della Slesia
Joanna Janusz, dottore di ricerca, insegna lingua e letteratura italiana presso l’Istituto di Lingue Romanze e Traduttologia dell’Università della Slesia (Polonia). Nel 2002 ha pubblicato una monografia intitolata Il mondo doloroso nella narrativa di Carlo Emilio Gadda. È altresì autrice di pubblicazioni sulle tematiche connesse allo studio della letteratura italiana del Novecento e alla traduttologia. La sua ricerca scientifica è incentrata sull’espressivismo ed espressionismo nella letteratura italiana postmoderna.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
