Conflits et tension dramatique dans le roman d’amour. L’exemple d’<i>Orgueil et préjugé</i> de Jane Austen
Abstrakt
Since Jane Austen’s Pride and Prejudice, a conflict between protagonists appears to be the main event in a love novel. A crisis that such conflict results in is a source of narrative tension. Because the reader cannot anticipate the outcome of the crisis, it creates considerable suspense. The polemical confrontation, however, is mainly a dialogical component of the narrative. What Penelope Brown and Stephen Levinson call “face threatening acts” can explain the verbal strategies and emotional reactions of the heroes during their confrontation. Nonetheless, the conflict also shows that emotions rely on a particular experience of space that generates anger or fear. Depending on the context, the expression of gratitude as a polite gesture or as a way of recognizing the merit of others seems the only ethical strategy capable of ending the conflict in Jane Austen’s novel.
Key words: Narrative conflict, face threatening acts, narrative tension, love novel, Jane Austen.
Bibliografia
Austen, Jane, 2000 : Orgueil et préjugé. Trad. Jean-Paul Pichardie. Paris, Gallimard, Bibliothèque de la Pléiade.
Baroni, Raphaël, 2007 : La Tension narrative. Suspense, curiosité et surprise. Paris, Seuil, coll. Poétique.
Bettinotti, Julia, 1990 : « Introduction ». In : Bettinotti, Julia, dir. : La Corrida de l’amour. Le roman Harlequin. Montréal, XYZ.
Brown, Penelope, Levinson, Stephen, 1987 : Politeness : some universals in language use. Cambridge, Cambridge University Press.
Gervais, Bertrand, 2005 : « Lecture de récits et compréhension de l’action ». In : Vox poetica, http://www.vox-poetica.org/t/pas/bgervais.html [page consultée le 25 janvier 2012].
Girard, René, 1993 : Critique dans un souterrain. Paris, Le Livre de poche.
Grivel, Charles, 1973 : Production de l’intérêt romanesque. The Hague et Paris, Mouton.
Kaufmann, Pierre, 1999 : L’Expérience émotionnelle de l’espace. Paris, Libraire philosophique J. Vrin.
Kerbrat-Orecchioni, Catherine, 2002 : « Politesse en deçà des Pyrénées, impolitesse au-delà : retour sur la question de l’universalité de la théorie de la politesse ». In : Marges linguistiques. Saint-Chamas, M.L.M.S, http://www.marges-linguistiques.com [page consultée le 25 janvier 2012].
Pavel, Thomas, 2004 : « L’axiologie du romanesque ». In : Gilles declercq et Michel Murat, éd. : Le Romanesque. Paris, Presses Sorbonne Nouvelle.
Porée, Jérôme, 1999 : « La vérité de l’émotion selon L’Expérience émotionnelle de l’espace de Pierre Kaufmann ». In : Alter. ENS de Fontenay-Saint-Cloud, éditions ALTER, no 7.
Sadoulet, Pierre, 2005 : « Convocation du devenir, éclat du survenir et tension dramatique dans les récits ». In : Vox poetica, http://www.vox-poetica.org/t/pas/sadoulet.html [page consultée le 25 janvier 2012].
Université de Limoges
Claude Filteau est né à Québec. Après avoir été professeur agrégé à l’Université de Sherbrooke, il a été maître de conférences à l’Université de Paris XIII. Il est aujourd’hui professeur des universités à l’Université de Limoges. Claude Filteau a dirigé quelques années le Centre de recherche sur les littératures populaires et les cultures médiatiques de l’Université de Limoges. Il travaille
aujourd’hui sur la littérature québécoise au sein de l’équipe Francophonie, éducation, diversité (FRED) dans cette même université.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
