Approcci controversi all’unificazione politica italiana prima e dopo il 1861 Un confronto esemplare fra Ippolito Nievo e Federico De Roberto
Abstrakt
The purpose of the article is to compare the best known historical novel by Ippolito Nievo, published in Britain as The Castle of Fratta, to Federico De Roberto’s I Viceré. Nievo drowned to death in 1861, the same year De Roberto was born. The year, which also officially marked the establishment of the Kingdom of Italy, represents a turning point in the history of Italian literature. As the comparison of the two novels shows, the idealistic and optimistic attitude preceding 1861 was to disappear a few years later, as it became apparent that the upper classes lacked the competence and morality needed to lead the new Kingdom.
Key words: Ippolito Nievo, Federico De Roberto, historical novel, Risorgimento.
Bibliografia
Brioschi, Franco, 2006: La mappa dell’impero. Problemi di teoria della letteratura. Milano, Net.
De Roberto, Federico, 1995: I Viceré. A cura di Sergio Campailla. Roma, Newton.
Ganeri, Margherita, 1999: Il romanzo storico in Italia. Lecce, Manni.
Gessani, Alberto, 1996: Goethe: poesia e modernità. Interpretazione de “La missione teatrale di Wilhelm Meister”. Roma, Ianua.
Lukács, György, 1977: Il romanzo storico. Torino, Einaudi.
Mazzon, Daniela, Torrisi, Rosina, 2011: Ippolito Nievo. La biografia d’un italiano. Villorba, Anordest.
Nievo, Ippolito, 2006: Le confessioni d’un italiano. A cura di Loris Maria Marchetti. Torino, UTET.
Parrini, Elena, 1996: La narrazione della storia nei “Promessi sposi”. Firenze, Le Lettere.
Petronio, Giuseppe, 2003: Romanticismo e Verismo: due forme della modernità letteraria. Milano, Mondadori.
Popper, Karl Raimund, 1993: Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie. T. 1. Warszawa, PWN.
Romagnoli, Sergio, 1968: “Il romanzo storico”. In: Emilio cecchi, Natalino Sapegno, ed.: Storia della letteratura italiana. Vol. 8. Milano, Garzanti.
Rosa, Giovanna, 2008: Il patto narrativo. Milano, Il Saggiatore.
Spinazzola, Vittorio, 1961: Federico de Roberto e il verismo. Milano, Feltrinelli.
Spinazzola, Vittorio, 1990: Il romanzo antistorico. Roma, Editori Riuniti.
Viarengo, Adriano, 2010: Cavour. Roma, Salerno Editrice.
Università di Breslavia
Davide Artico ha concluso un dottorato di ricerca alla Facoltà di Lettere dell’Università degli Studi di Torino e ne ha poi fatto un secondo alla Facoltà di Lettere dell’Università di Breslavia. Dal 1998 insegna discipline afferenti all’Italianistica, dapprima all’Università della Slesia, quindi all’Università di Breslavia. Autore di due monografie e di una ventina di altri testi apparsi su pubblicazioni scientifiche, curatore di quattro collettanee fra cui una in lingua inglese, sta attualmente lavorando a un terzo libro sulle tecniche di traduzione in italiano delle opere giovanili di Ludwik Gumplowicz.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
