Alda Merini: la scelta della follia, la salvezza della parola
Abstrakt
Alda Merini: The Choice of Madness, the Rescue of the Word
Alda Merini’s early vocation to poetry produced a twofold clash with society: as a woman and as a poet. Madness was for her both a choice of otherness (as the choice of living homeless) and diagnosis: a sentence by society to her disadvantage. Through and notwithstanding the experience of mental illness, of imprisonment in a psychiatric hospital, and of the consequent stigma, Alda Merini was able to build up her identity. Against the power mechanisms of psychiatry and against social exclusion, she grabbed the sword of writing. Thanks to writing (which is therapy and singing) Alda Merini did not let the hell experience of the psychiatric hospital and the stigma of illness overcome her. She was able, in this way, to realize her vocation as woman and poet.
Key words: poetry, madness, woman, vocation, identity.
Bibliografia
Corti, Maria, 1998: “Introduzione”. In : Alda Merini: Fiore di poesia. Torino, Einaudi.
Di Bennardo, Filippo Giuseppe, 2009: Poesia e follia. Alda Merini. La poesia della follia. Brescia Edibom.
Ferrari, Stefano, 2007: La scrittura infinita. Saggi su letteratura, psicoanalisi e riparazione. Nicomp.
Gabrici, Enzo, 2007: “Prefazione”. In : Alda Merini: Lettere al dottor G. Milano, Rizzoli.
Manganelli, Giorgio, 1997: “Prefazione”. In : Alda Merini: L’altra verità. Diario di una diversa. Milano, Rizzoli.
Merini, Alda, 1987: Fogli Bianchi. Biblioteca Cominiana.
Merini, Alda, 1990: Delirio amoroso. Il melangolo.
Merini, Alda, 1994: Reato di vita. Autobiografia e poesia. Melusine.
Merini, Alda, 1997: L’altra verità. Diario di una diversa. Milano, Rizzoli.
Merini, Alda, 1998: Fiore di poesia. Torino, Einaudi.
Merini, Alda, 2007a: La pazza della porta accanto. Bompiani.
Merini, Alda, 2007b: Nera novella. Milano, Rizzoli.
Merini, Alda, 2008: Lettere al dottor G. Frassinelli.
Parmeggiani, Francesca, 2002: “La folle poesia di Alda Merini”. Quaderni d’Italianistica, Vol. XXIII, No 1.
Pasolini, Pier Paolo, 1954: “Una linea Orfica”. Paragone, Nº 60, Sansoni.
Redaelli, Stefano, 2010: “Il senso della vita (e della follia) in Alda Merini”. Nuova Umanità XXXII, giugno, 192.
Redaelli, Stefano, 2012: “Tre punti di vista sulla follia: Mario Tobino, Alda Merini, Carmelo Samonà”. Rassegna Europea di Letteratura Italiana, No 39.
Spagnoletti, Giacinto, 1950: Poesia Italiana Contemporanea. Guanda.
Università di Varsavia
Stefano Redaelli ha conseguito il dottorato in Fisica e il dottorato in Letteratura presso l’Università di Varsavia. Docente e ricercatore di letteratura italiana alla Facoltà di “Artes Liberales” dell’Università di Varsavia. S’interessa dei rapporti tra scienza, follia, spiritualità e letteratura. Un elenco delle pubblicazioni sul sito: http://www.obta.uw.edu.pl/en-396.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
