Sacro e profano: rituali trasgressivi in <i>Camere separate</i> di Pier Vittorio Tondelli
Abstrakt
In the last book by Pier Vittorio Tondelli, Camere separate, the ritual motif appears in its two essential aspects: sacrum — as a relation between the main protagonist and the religious‑mystic sphere; and profanum as a relation between the main protagonist and society. Both traditional aspects of ritual are negated and distorted. The first, the religious‑mystic sphere, is negated by the protagonist himself. He rejects Catholic dogmatics and rituals because he finds no place for them alongside his homosexuality. This rejection prompts him to work out his own individual religiousness in which contact with God does not require any rituals. In terms of the social aspect, the protagonist is excluded from the society in which he lives. Social norms preclude him from participating in rituals such as marriage or mourning for the dead. This negative confrontation with ritual and social custom allows the protagonist to develop a new, more mature self‑awareness which allow him to accept the imminence of suffering and death.
Key words: Tondelli, ritual, transgression, initiation, mourning
Bibliografia
Baccarini Barbara, 2012: “Dal dono arcaico al dono moderno: la logica solidaristica del dono del sangue”. In: Agnoletti Veronica, Bortoletto Nico: Dal dono arcaico al dono moderno. L’Avis in tre regioni italiane. Milano: Franco Angeli Editore, 17—31.
Bauman Zygmunt, 2010: La Società individualizzata. Bologna: Mulino.
Bianchi Francesca, 2012: Forme di socievolezza. Milano: Franco Angeli Editore.
DurKheim Émile, 2010: Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii. Warszawa: PWN.
Eliade Mircea, 1997: Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne, narodziny mistyczne. Przeł. Krzysztof Kocjan. Kraków: Znak.
Gennep Arnold, van, 2006: Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii. Przeł. Beata Biały. Warszawa: PIW.
Maisonneuve Jean, 1995: Rytuały dawne i współczesne. Przeł. Marta Mroczek. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Taylor Charles, 2006: Il disagio della modernità. Trad. Giovanni Ferrara degli Uberti. Bari: Laterza.
Tondelli Pier Vittorio, 2001: Camere separate. Bompiani: Milano.
Università della Slesia
Joanna Janusz, dottore di ricerca, insegna lingua e letteratura italiana presso l’Istituto di Lingue Romanze e Traduttologia dell’Università della Slesia (Polonia). Nel 2002 ha pubblicato una monografia intitolata Il mondo doloroso nella narrativa di Carlo Emilio Gadda. È altresì autrice di pubblicazioni sulle tematiche connesse allo studio della letteratura italiana del Novecento e alla
traduttologia. La sua ricerca scientifica è incentrata sull’espressivismo e l’espressionismo nella letteratura italiana postmoderna.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
