Édouard Glissant : entre l’insularité et la pensée archipélique
Abstrakt
The goal of this paper is to show how Édouard Glissant’s understanding of Antillean culture and literature evolve from the project of antillanité to the idea of creolization. The former (put forward in Le discours antillais published in 1981), bears the mark of an “insular” perception of the West Indies, but it simultaneously gives birth to some concepts stressing a relational character of the Antillean social and cultural reality. In a more detailed and elaborated form, this “archipelagic” perspective will be in the very center of Glissant’s aesthetic program presented in Poétique de la relation (1990) and Traité du Tout‑monde (1997), which extend the range of analyzed issues in order to encompass the globalization phenomenon.
Key words: creolization, postcolonial literature, Caribbean literature, Édouard Glissant, antillanité, cultural transfers, literature and globalization
Bibliografia
Alexis Jacques‑Stephen, 1956 : « Du réalisme merveilleux des Haïtiens ». Présence africaine, nº 8, 9, 10, juin — novembre.
Antoine Régis, 1992 : La littérature franco‑antillaise. Paris : Karthala.
Casanova Pascale, 2008 : La république mondiale des lettres. Paris : Seuil.
Glissant Édouard, 1969 : L’intention poétique. Paris : Gallimard.
Glissant Édouard, 1981 : Le discours antillais. Paris : Gallimard.
Glissant Édouard, 1990 : Poétique de la Relation. Paris : Gallimard.
Glissant Édouard, 1997 : Traité du Tout‑monde. Paris : Gallimard.
Glissant Édouard, 2010 : L’imaginaire des langues. Entretiens avec Lise Gauvin (1991—2009). Paris : Gallimard.
Joubert Jean‑Louis, 2005 : Édouard Glissant. Paris : Association pour le développement de la pensée française.
Université de Gdańsk
Docteur en littérature francophone, Michał Obszyński s’intéresse dans ses recherches aux enjeux idéologiques et socioculturels de l’émergence et du développement des littératures dites « mineures » ou « périphériques ». Il est l’auteur de l’ouvrage Manifestes et programmes littéraires
aux Caraïbes francophones. En/jeux idéologiques et poétiques paru aux Éditions Brill/Rodopi en 2015. Dans le cadre d’un stage postdoctoral à l’Institut d’études romanes de l’Université de Gdańsk, il réalise un projet de recherche portant sur le statut de la littérature francophone dans les stratégies éditoriales et le discours métalittéraire en France et dans les pays francophones non‑européens.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
