Et l’Espagne frémit de peur. L’âge d’or du cinéma d’horreur ibérique à la fin du franquisme (1968–1976)
Abstrakt
In the present article, the author discusses the ideology in some Spanish horror movies made between 1968 and 1976, during the last years of the dictatorship of Francisco Franco. The Spanish horror production, also called fantaterror, seems to be an indicator of the problematics of Spanish society. Indeed, it seems that the outbreaks of violence and eroticism of these films relate to the double face of the last years of the dictatorship, that of hedonism and of the repression of desires. By examining the specific aesthetic of the fanta‑terror and its narrative duality between Good and Evil, we want to show that behind the apparent entertainment these movies are inherently shaped by Franco’s regime. They deserve to be evaluated in terms of political, economic and cultural conditions in which they were created.
Key words: horror movies, fantasy, Spain, Franco’s dictatorship, ideology in film
Bibliografia
Aguilar Carlos, 1999: Cine fantástico y de terror español, 1900–1983. San Sebastián, Donostia Kultura: Semana de Cine.
Barrachina Marie-Aline, 1998 : Propagande et culture dans l’Espagne franquiste, 1936–1945. Grenoble : Ellug.
Baudelaire Charles, 2004 [1980] : Œuvres complètes. Paris : éd. Robert Laffont, Collection Bouquins.
Kracauer Siegfried, 1973 : De Caligari à Hitler : une histoire psychologique du cinéma allemand. Paris : L’Âge d’Homme.
Petit Alain, 2015 : Jess Franco ou les prospérités du bis. Artus Films.
Pirie David, 2008: A New Heritage of Horror: The English Gothic Cinema. Londres: I.B. Tauris.
Pulido Javier, 2012: La década de oro del cine de terror español, 1967-1976. Madrid: T & B editores.
Rouyer Philippe, 1997 : Le cinéma gore. Une esthétique du sang. Paris : Éditions du Cerf.
Wood Robin, 1979: “American Nightmare: Horror in the 70s”. In: Robin Wood & Richard Lippe, eds. : The American Nightmare: Essays on the Horror Film. Toronto: Festival of Festivals.
Université d’Angers
Valentin Guermond est doctorant en troisième année à l’Université d’Angers, au sein du laboratoire 3L.AM (Langues, littératures, linguistique) et diplômé d’un Master en Histoire. Sa thèse, sous la direction de Manuelle Peloille, a pour sujet l’âge d’or du cinéma fantastique et d’horreur espagnol (1968–1976) et plus particulièrement l’idéologie de ce type de cinéma par rapport à la dictature franquiste.
Il est contributeur au site Cinespagne.com et tient un carnet de thèse sur la plateforme académique Hypothèses <http://cfhe.hypotheses.org>.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
