<i>La Folie au théâtre</i> ou les peurs de la Belle Époque
Abstrakt
No one remembers today the achievements of the Grand-Guignol theatre, the French theatre of Horror, which scared the Parisians through the first decades of 19th century. The appearance of the slasher movie contributed to the collapse of the theatre which was unable to compete with the new means of expression. However, cinema adopted a lot of techniques, which aimed at raising fear and panic among the viewers. The Author undertook the task of analyzing three plays, nowadays forgotten, of the most fruitful writer André de Lorde who specialized in dramas concerning the pure themes of madness. In L’Homme mystérieux the playwright presents the story of a man suffering from persecution mania who strangles his saviour, while La Petite Roque, written on the basis of Guy de Maupassant’s novel, describes the case of a mayor of one town in Normandy who killed a young virgin out of lust. Invisibles, on the other hand, is devoted to the agony of an old lady who was kept in mental asylum for 20 years. In each of the plays the Author of the article analyzes the mechanism employed by the writer in order to create the gradation of fear which is brought with mastery to paroxysm.
Key words : André de Lorde, Grand-Guignol, The French theater of Horror, fear, madness
Bibliografia
Hand J. Richard, Wilson Michael, 2013 : Grand‑Guignol, The French Theatre of Horror. University of Exeter Press.
Lorde André de, 1909 : Théâtre d’épouvante. Paris : Librairie Charpentier et Fasquelle.
Lorde André de, 1913 : La Folie au théâtre. Paris : Fontemoing et Cie, Éditeurs.
Lorde André de, 1928 : « Les monstres qui vivent en nous ». In : idem : Galerie des monstres. Paris : Eugène Figuière.
Pierron Agnès, 1995 : Le Grand‑Guignol, le théâtre des peurs de la Belle Époque. Paris : Robert Laffont.
Pierron Agnès, 2002 : Les Nuits blanches du Grand‑Guignol. Paris : Seuil.
Reboux Paul, 1925 : « Le Docteur Coaltar ». In : idem : À la manière… Paris : Bernard Grasset.
Université de Łódź
Tomasz Kaczmarek, est professeur de littérature française au département de Philologie Romane de l’Université de Łódź. Il s’est surtout consacré, depuis sa maîtrise, au théâtre français du XXe siècle dans le contexte des avant-gardes européennes. Il est l’auteur de monographies (Henri‑René Lenormand et l’expressionnisme dramatique ; Le personnage dans le théâtre français du XXe siècle face à la tradition de l’expressionnisme européen ; Anarchia i francuski teatr sprzeciwu społecznego 1880–1914 ; Farsy i moralitety Octave’a Mirbeau, francuski teatr anarchistyczny) et de nombreux articles.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
