À l’origine de tout, la Peur. Le cas de Roland Barthes
Abstrakt
In this paper I analyze several contexts in which the phenomenon of fear appears in Roland Barthes’ thinking In the first place, I will point out that Fear (written in capital letter in L’Image) placed “at the origin of everything”, becomes the fundamental fear, inseparable from the human condition. After all, for The Pleasure of the Text Barthes chose as its epigraph a quote by Thomas Hobbes ‘The only true passion in my life has been fear’, before introducing the idea of the proximity (identity?) of bliss and fear. Secondly, I will show that when Barthes writes about fear, he often refers to Donald Woods Winnicott’s article The Fear of Breakdown. In conclusion, I will point to an ambivalent status of fear in Barthes’s analysis: its recognition and acceptance are accompanied by desire for its
disappearance.
Key words: Roland Barthes, Fear, Donald Woods Winnicott
Bibliografia
Barthes Roland, 2002a : « Fragments d’un discours amoureux ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 5. Paris : Seuil.
Barthes Roland, 2002b : « L’image ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 5. Paris : Seuil.
Barthes Roland, 2002c : « La chambre claire ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 5. Paris : Seuil.
Barthes Roland, 2002d : « Le plaisir du texte ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 4. Paris: Seuil.
Barthes Roland, 2002e : « Roland Barthes par Roland Barthes ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 4. Paris : Seuil.
Barthes Roland, 2002f : « Supplément ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 4. Paris : Seuil.
Barthes Roland, 2002g : « Sur Racine ». In : idem : Œuvres complètes. Vol. 2. Paris : Seuil.
Barthes Roland, 2002h : Le Neutre. Paris : Seuil/Imec.
Barthes Roland, 2009 : Journal de deuil. Paris : Seuil/Imec.
Barthes Roland, Bensmaïn Abdallah, 2002 : « Entre le plaisir du texte et l’utopie de la pensée ». In : Roland Barthes : Œuvres complètes. Vol. 5. Paris : Seuil.
Barthes Roland, Chancel Jacques, 2002 : « Entretien avec Jacques Chancel ». In : Roland Barthes : Œuvres complètes. Vol. 4. Paris : Seuil.
Coste Claude, 1998 : Roland Barthes moraliste. Villeneuve-d’Ascq : Presses Universitaires du Septentrion.
Marty Éric, 2002 : « Présentation ». In : Roland Barthes : Œuvres complètes. Vol. 4. Paris : Seuil.
Marty Éric, 2010 : Roland Barthes, la littérature et le droit à la mort. Paris : Seuil.
Winnicott Donald Woods, 2000 : « La crainte de l’effondrement ». In : idem : La crainte de l’effondrement et autres situations cliniques. Trad. Jeannine Kalmanovitch et Michel Gribinski. Paris : Gallimard.
École des Hautes Études en Sciences Sociales (post-doc) École Pratique des Hautes Études en Psychopathologies
D’origine polonaise, Magdalena Marciniak (née en 1983) est titulaire d’un Doctorat en philosophie à l’Université Jagellonne de Cracovie. Elle possède également trois titres de Master : en Philosophie et en Études Théâtrales (Université Jagellonne), et en Psychanalyse (Université Paul Valéry de Montpellier).
À partir de 2013 elle réalise un post-doctorat (sous la direction de Monsieur Philippe Roger) à l’EHESS (Paris). Depuis septembre 2015, elle poursuit son éducation à l’École Pratique des Hautes Études en Psychopathologies (Paris).
Ses recherches portent essentiellement sur la pensée de Roland Barthes, sur les relations entre le théâtre et la philosophie, sur l’éthique et la philosophie morale et sur la philosophie française contemporaine. Son livre Le sens et la sensualité. La pensée théâtrale de Jacques Derrida, Roland Barthes et Jean‑François Lyotard a été publié en avril 2014 aux éditions Księgarnia
Akademicka (Pologne).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
