Feministyczna krytyka kulturowych przedstawień ról genderowych
Abstrakt
W założeniu artykuł ma przybliżyć zagadnienie, jakim jest krytyka kulturowych ról genderowych z perspektywy feministycznej. Autorka przedstawia w nim przemiany kulturowego obrazu kobiety na przestrzeni wieków oraz wpływ ruchów kobiecych na jego zmianę.
Słowa kluczowe
feminizm; gender; role społeczne; ruchy kobiece; fale feminizmu; patriarchat; krytyka feministyczna
Bibliografia
Anioł, J. (2014). Kobieta-matka w roli zawodowej. Obrazy pracujących matek w polskich i amerykańskich serialach telewizyjnych. Kultura — Społeczeństwo — Edukacja nr 1(5).
Badinter, E. (1992). Historia miłości macierzyńskiej. Przeł. K. Choiński. Warszawa: Oficyna Wydawnicza VOLUMEN.
Barska, A. (2005). Tożsamość społeczno-kulturowa płci w kontekście ponowoczesnego świata. W: A. Barska, E. Mandal (red.), Tożsamość społeczno-kulturowa płci. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Beard, M. (2018). Kobiety i władza. Manifest. Przeł. E. Hornowska. Poznań: Rebis.
Bem, S.L. (2000). Męskość, kobiecość. O różnicach wynikających z płci. Przeł. S. Pikiel. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bolen, J.S. (2016). Boginie w każdej kobiecie. Przeł. M. Junkieles. Józefów: Wydawnictwo Yemaya.
Beauvoir, S. de (1953). The Second Sex. London.
Beauvoir, S. de (2014). Druga płeć. Przeł. G. Mycielska, M. Leśniewska. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
Dwa lata temu jeden hashtag zmienił świat. #MeToo (2019). Pobrano z: https://spidersweb.pl/2019/10/metoo-historia-molestwowanie-seksualne.html (data dostępu: 16.10.2020).
Gender. Pobrano z: http://ozkultura.pl/wpis/3757/16 (data dostępu: 16.10.2020).
Gender. Pobrano z: https://sjp.pwn.pl/sjp/gender;2559039.html (data dostępu: 16.10.2020).
Gender: między ideologią a nauką, czyli co to właściwie jest. (2013). Pobrano z: https://histmag.org/Gender-miedzy-ideologia-a-nauka-8845 (data dostępu: 16.10.2020).
Graff, A. (2005). Trzecia fala feminizmu. Pobrano z: http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,2715339.html?disableRedirects=true (data dostępu: 16.10.2020).
Helios, J., Jedlecka, W. (2018). Urzeczywistnianie idei feminizmu w ogólnoświatowym dyskursie o kobietach. Wrocław: E-Wydawnictwo.
Helios, J., Jedlecka, W. (2016). Wpływ feminizmu na sytuację społeczno-prawną kobiet. Wrocław: E-Wydawnictwo.
Hofstede, G., Hofstede, G.J. (2007). Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu. Przeł. M. Durska. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Kamińska-Rudnicka, M. (2014). Feminizm Simone de Beauvoir jako obraz feminizmu drugiej fali. Pobrano z: http://machinamysli.org/feminizm-simone-de-beauvoir-jako-obraz-feminizmu-drugiej-fali (data dostępu: 16.10.2020).
Kapelusz, A. (2006). Historia baby z wąsami, czyli feminizm wczoraj i dziś. Pobrano z: http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,5011 (data dostępu: 16.10.2020).
Kozera, B. (2005). Równość kobiet i mężczyzn. W: A. Barska, E. Mandal (red.), Tożsamość społeczno-kulturowa płci. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Kratochvil, S. (1978). Psychoterapia. [Przeł. A. Ciechanowicz, M. Erhardt-Gronowska]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Krótka historia ruchów działających na rzecz kobiet. Pobrano z: https://dziecisawazne.pl/krotka-historia-ruchow-dzialajacych-na-rzecz-kobiet/(data dostępu: 16.10.2020).
Mandal, E. (2003). Kobiecość i męskość. Popularne opinie a badania naukowe. Warszawa: Żak.
More than 12M „Me Too” Facebook posts, comments, reactions in 24 hours (2017). Pobrano z: cbsnews.com/news/metoo-more-than-12-million-facebook-postscomments-reactions-24-hours/(data dostępu: 16.10.2020).
Nie znają się na matmie, ale świetnie radzą sobie z dziećmi? Rozbrajamy stereotypy o kobietach (2017). Pobrano z: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1715410,4,nie-znaja-sie-na-matmie-ale-swietnie-radza-sobie-z-dziecmirozbrajamy-stereotypy-o-kobietach.read (data dostępu: 16.10.2020).
Obserwatorium Żywej Kultury. Pobrano z: ozkultura.pl (data dostępu: 16.10.2020).
Panuszko, A. (2013). „Chciałabym zgłosić usiłowanie gwałtu...”. Policja: proszę przyjść jutro. Pobrano za: https://www.wprost.pl/tylko-u-nas/383677/chcialabym-zglosic-usilowanie-gwaltu-policja-prosze-przyjsc-jutro.html (data dostępu: 16.10.2020).
Paradoksy emancypacji (2013). Pobrano z: http://www.naukaonline.pl/naszeteksty/nauki-humanistyczne/item/34-paradoksy-emancypacji (data dostępu: 16.10.2020).
Pawlak, Z. (2014). Filozoficzne aspekty ideologii „gender”. Studia Włocławskie T. 16.
Phillips, A. (1992). Czy feministki muszą zrezygnować z liberalnej demokracji? W: P. Śpiewak (red.), Przyszłość demokracji. Wybór tekstów. Warszawa: Fundacja Aletheia.
ROPS (2015). Społeczna rola matki — wyzwania współczesnego macierzyństwa. Raport z badania 2015.
Swalby, R. (2017). „Naukowe” podstawy dyskryminacji kobiet? Ona z nimi walczyła. Pobrano z: https://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/naukowe-podstawydyskryminacji-kobiet-ona-z-nimi-walczyla/(data dostępu: 16.10.2020).
Szczap, A. (2013). Rodzina w poglądach wybranych filozofów. Wychowanie w Rodzinie T. 7.
Szmaglińska, K. (2015). Aktualność Sigmunda Freuda: aporie teorii queer i ich przezwyciężenie. Folia Philosophica Vol. 33.
Wodzik, J. (2012). Próba ustalenia statusu ciała w filozofii Simone de Beauvoir. W: T. Rachwał, K. Więckowska (red.), (Nad)użycia ciała w kulturze. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
