Paradoks pluralizmu: absorpcja i marginalizacja mniejszości
Abstrakt
Artykuł dotyczy pluralizmu i pozornego pluralizmu w demokracji. Analiza mechanizmów absorpcji i marginalizacji grup mniejszościowych, ich interesów i uczestnictwa w dyskursie publicznym, sposobów i możliwości artykulacji stanowisk im bliskich, pozwala na scharakteryzowanie zależności i elementów wpływających na jakość i możliwość zaistnienia pluralistycznego społeczeństwa. Istotą funkcjonowania wizji pluralistycznej debaty staje się nadawanie temu, co zastane, znamion różnorodności. Ważna jest również analiza sytuacji medialnej – strukturalnych, przestrzennych, a także finansowych ograniczeń, które stanowią argument już znaturalizowany i zaakceptowany, co do którego nie powinno się toczyć sporów. W ten sposób dwustronnie moderuje się wolną dyskusję, gdzie niemający do niej dostępu akceptują fakt, że nie powinni go
mieć, często nawet nie analizując mechanizmów ujarzmiania, jakie stoją za kolejnymi procesami wykluczenia, ewentualnie – absorpcji w ramy głównego nurtu, odzierając z kolei jednostkę z „mniejszościowego” charakteru, tożsamości, możliwości artykulacji własnych interesów.
Słowa kluczowe
demokracja liberalna; absorpcja; marginalizacja; pluralizm
Bibliografia
Badiou, A. (2012). Demokracja jako emblemat. W: G. Agamben [et al.], Co dalej z demokracją. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Prasa.
Baggini, J. (2015). The Populist Threat to Pluralism. Philosophy and Social Criticism 4 (4–5).
Bauman, Z. (2004). Życie na przemiał. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Beckman, L. (2014). Democracy and the Right to Exclusion. Res Publica 20.
Berlin, I. (2017). Wolność. Przeł. B. Baran. Warszawa: Wydawnictwo „Aletheia”.
Berry, C. (2014). Young People and the Ageing Electorate: Breaking the Unwritten Rule of Representative Democracy. Parliamentary Affairs 67.
Bloom, P., Dallyn, S. (2011). The Paradox of Order: Reimagining Ideological Domination. Journal of Political Ideologies 16 (1).
Bojar, H. (2000). Mniejszości społeczne w państwie i społeczeństwie III Rzeczpospolitej Polskiej. Wrocław: Wydawnictwo „Funna”.
Brown, J. (2009). Democracy, Sustainability and Dialogic Accounting Technologies: Taking Pluralism Seriously. Critical Perspectives on Accounting 20.
Brown, J. (2017). Democratizing Accounting: Reflections on the Politics of “Old” and “New” Pluralisms. Critical Perspectives on Accounting 43.
Butler, J. (2014). Rywalizujące uniwersalności. W: J. Butler, E. Laclau, S. Žižek, Przygodność, hegemonia, uniwersalność: współczesne debaty na lewicy. Przeł. A. Czarnacka, M. Kropiwnicki, S. Królak. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Craig, R.T. (2018). Reframing the Paradox of Pluralism as a Communication Problem. Javanost: The Public 25.
Dreyer, J.A. (2014). Sonnischen A., Radical Democracy, Agonism and the Limits of Pluralism: An Interview with Chantal Mouffe. Distinktion: Scandinavian Journal of Social Theory 15(3).
Erenc, J. (2013). Teoria grupy społecznej a mechanizmy wykluczenia. W: A. Kłonkowska, M. Szulc (red.), Społecznie wykluczeni. Niewygodni, nienormatywni, nieprzystosowani, nieadekwatni. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Fromm, E. (2018). Zerwać okowy iluzji. Moje spotkania z myślą Freuda i Marksa. Kraków: Wydawnictwo Etiuda.
Gramsci, A. (1961). Nowoczesny Książę. W: Idem, Pisma wybrane. Przeł. B. Sieroszewska. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Holdo, M., Öhrn Sagrelius L. (2019). Why Inequalities Persist in Public Deliberation: Five Mechanisms of Marginalization. Political Studies 1 – 19.
Karwat, M. (2016). Pseudodemokratyczne wzorce polityki. W: M. Tobiasz (red.), Antynomie i paradoksy współczesnej demokracji. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
Kowalak, T. (1998). Marginalność i marginalizacja społeczna. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
Krastew, I. (2015). Demokracja: przepraszamy za usterki. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Lücken, M., Simon, B. (2005). Cognitive and Affective Experiences of Minority and Majority Members: The Role of Group Size, Status and Power. Journal of Experimental Social Psychology 41.
Mouffe, Ch. (2015). Agonistyka. Polityczne myślenie o świecie. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Paleczny, T. (2017). Procesy asymilacji, transkulturacji i uniwersalizacji kulturowej. Przegląd problematyki. Krakowskie Studia Międzynarodowe 14(3).
Parenti, M. (1982). Demokracja dla nielicznych. Przeł. E. Woydyłło. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza.
Parvin, P. (2018). Democracy Without Participation: A New Politics for a Disengaged Era. Res Publica 24.
Raeijmaekers, D., Maeseele, P., (2015): Media, Pluralism and Democracy: What’s in a Name? Media, Culture & Society, 37(7).
Rancière, J. (2008). Nienawiść do demokracji. Przeł. M. Kropiwnicki. Przekł. aneksu A. Czarnacka. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Saward, M. (2008). Demokracja. Przeł. A. Burek. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Sharpiro, I. (2006). Stan teorii demokracji. Przeł. I. Kisilowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Standing, G. (2015). Karta prekariatu. Przeł. P. Juskowiak, P. Kaczmarski, M. Szlinde. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szahaj, A. (2019). Demokracja liberalna na glinianych nogach. W: Idem. Kapitalizm wyczerpania. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Prasa.
Szahaj, A. (2014). Niesprawiedliwość a demoralizacja. W: Idem. Inny kapitalizm jest możliwy. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
Thoburn, N. (2007). Patterns of Production. Cultural Studies after Hegemony. Theory, Culture & Society 24(3).
Turner, S.P. (2003). Liberal Democracy 3.0. Civil Society in Age of Experts. London: SAGE Publications.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).