Marka gminy jako determinanta konkurencyjności obszaru
Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest problematyka konkurencyjności obszaru i roli marki terytorialnej w jej wzroście, a celem – wskazanie istoty i znaczenia marki obszaru w jego funkcjonowaniu oraz roli marki terytorialnej we wzroście konkurencyjności gminy i kreowaniu przewagi konkurencyjnej względem otoczenia. Przeprowadzona analiza ma charakter teoretyczny. W analizie skoncentrowano się na poznaniu specyfiki
gminy, która jako jednostka samorządu terytorialnego jest jednostką organizacyjną odpowiedzialną za rozwój społeczno-ekonomiczny swojego terytorium. W interesie rozwoju gminy leży poprawa warunków
funkcjonowania obecnych i potencjalnych podmiotów (mieszkańców, przedsiębiorstw, inwestorów), co przekłada się na wzrost konkurencyjności gminy. W dalszej części opracowania skoncentrowano się na czynnikach oraz barierach konkurencyjności gminy oraz scharakteryzowano znaczenie marki obszaru (gminna marka terytorialna) w tym procesie. Wskazano też na niezbędne elementy marki terytorialnej oraz podkreślono rolę gminy w procesie jej tworzenia.
Słowa kluczowe
marka obszaru; gmina; czynniki konkurencyjności obszaru; marketing terytorialny
Bibliografia
Boureille, B., Guesnier, B. (1994). Dynamique des activités et évolutions des territoires. ASRLDF – Université Jean Monnet.
Chądzyński, J., Nowakowska, A., Przygodzki, Z. (2007). Region i jego rozwój w warunkach globalizacji. Wydawnictwa Fachowe CeDeWu.
Chojnacki, P. (2007). Determinanty rozwoju regionalnego na przykładzie województwa lubelskiego. W: D. Strahl (red.), Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce (s. 165–173). Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langegowe Wrocławiu.
Encyklopedia powszechna PWN. (1974). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Filipiak, B., Kogut, M., Szewczuk, A., Zioło, M. (2005). Rozwój lokalny i regionalny. Uwarunkowania, finanse, procedury. Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego.
Filipiak-Dylewska, B., Szewczuk, A. (2000a). Finansowe i organizacyjne determinanty wzrostu konkurencyjności polskich miast i gmin. W: Konkurencyjność polskiej gospodarki. Materiały Konferencyjne Ogólnopolskiej Konferencji Przedkongresowej PTE.
Filipiak-Dylewska, B., Szewczuk, A. (2000b). Zarządzanie strategiczne. Narzędzia, scenariusze, procesy. Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego.
Fleszer, D. (2004). Z problematyki zarządzania jednostką samorządu terytorialnego. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas „Zarządzanie”, 1, 295–308.
Florek, M. (2007). Podstawy marketingu terytorialnego. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
Gajewski, S., Jakubowski, A. (2018). Ustawy samorządowe. Komentarz. Wydawnictwo C.H. Beck.
Galiński, P. (2013). Jednostka samorządu terytorialnego jako podmiot ryzyka. Acta Elbingensia, 4, seria: „Prawo, Administracja, Zarządzanie Publiczne”, 8, 9–21.
Garofoli, G. (1993). Economic development, organisation of production and territory. Revue d’Economie Industrielle, 64, 22–37.
Głowacka, M. (2014). Promocja całościowego produktu turystycznego na przykładzie miasta Malborka. Zarządzanie i Finanse, 2(12), 87–104.
Gruchman, B., Zawisny, K. (1992). Metody i instrumenty pobudzania przedsiębiorczości lokalnej (z doświadczeń zagranicznych). W: B. Gruchman, D. Śniegowska (red.), Gospodarka lokalna w warunkach samorządności (s. 70–84). Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
Heffner, K. (2008). Strategie rozwoju regionalnego i lokalnego. W: Z. Strzelecki (red.), Gospodarka regionalna i lokalna. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kamerschen, D.R., McKenzie, R.B., Nardinelli, C. (1992). Ekonomia [przeł. zesp. pod kier. P. Kuropatwińskiego] Fundacja Gospodarcza NSZZ Solidarność.
Klamut, M. (2000). Polityka budowy regionu konkurencyjnego. Strategie – modele – postęp technologiczny. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
Korenik, S., Słodczyk, J. (2005). Podstawy gospodarki przestrzennej – wybrane aspekty. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
Kosiedowski, W. (2005). Samorząd terytorialny w procesie rozwoju regionalnego i lokalnego. Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa.
Kot, J. (2001). Rozwój lokalny – jego istota, cele i czynniki. W: T. Markowski i D. Stawasz (red.), Ekonomiczne i środowiskowe aspekty zarządzania rozwojem miast i regionów. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Kotler, Ph. (2005). Marketing. [przeł. R. Bartołd et al.]. Rebis.
Kożuch, B. (2004). Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce polskich organizacji. Agencja Wydawnicza Placet.
Kudłacz, T. (1999). Programowanie rozwoju regionalnego. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kudłacz, T. (2008). Programowanie rozwoju regionalnego i lokalnego. W: Z. Strzelecki (red.), Gospodarka regionalna i lokalna. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Longhi, C., i Quéré, M. (1993). Systèm de production et d’innovation, et dynamique des territoires. Revie Economique, 4 (44), 713–724.
Markowski, T. (1996). Wspieranie wzrostu konkurencyjności w polityce rozwoju regionalnego. W: R. Broszkiewicz i in.: Strategiczne wyzwania dla polityki rozwoju regionalnego Polski. Wydawnictwo Friedrich Ebert-Stiftung.
Markowski, T. (1997). Konkurencyjność i współpraca wewnątrzregionalna podstawą nowoczesnej polityki rozwoju regionalnego. W: Z. Mikołajewicz (red.), Podstawowe problemy polityki rozwoju regionalnego i lokalnego. Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji, Instytut Śląski.
Mączka, L., Kudełko, J. (2005). Polityka regionalna Polski w aspekcie integracji z Unią Europejską. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
Michalak, A. (1995). Kompendium marketingowe. Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
Niedziółka, M. (2015). Ryzyko w sektorze publicznym. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Administracja i Zarządzanie, 34 (107), 49–58.
Panasiuk, A. (2004). Założenia koncepcji marki turystycznej. Marketing i Rynek, 8, 2–7.
Pietrzyk, I. (2006). Polityka regionalna Unii Europejskiej i regiony w pastwach członkowskich. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Piotrowska-Trybull, M. (2004). Istota i czynniki konkurencyjności regionu. W: W. Kosiedowski (red.), Konkurencyjność regionów w okresie przechodzenia do gospodarki rynkowej. Międzynarodowa analiza porównawcza: Białoruś, Litwa, Łotwa i Polska. Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Potoczek, A. (2003). Polityka regionalna i gospodarka przestrzenna. Agencja Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierowania i Centrum Kształcenia i Doskonalenia Kujawscy.
Potoczek, A. (2005). Administracja publiczna w procesie zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym. W: J. Rutkowski i J. Stawasz (red.), Zarządzanie rozwojem lokalnym. Fundacja Współczesne Zarządzanie.
Prusek, A. (2001). Analiza rozwoju społeczno-gospodarczego województwa podkarpackiego. W: A. Prusek (red.), Strategia rozwoju regionu podkarpackiego oraz wiodących sektorów jego gospodarki. Wyższa Szkoła Gospodarki i Zarządzania w Mielcu.
Rochmińska, A., Stasiak, A. (2004). Strategie rozwoju turystyki. Turystyka i Hotelarstwo, 6, 9–43.
Sakowicz, M. (2007). Modernizacja samorządu terytorialnego w procesie integracji Polski z Unią Europejską. Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej.
Secomski, K. (1987). Teoria rozwoju regionalnego i planowania. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Seweryn, R. (2009). Marka produktów regionalnych narzędziem promocji turystycznej obszarów wiejskich. W: P. Palich (red.), Marka wiejskiego produktu turystycznego (s. 107–115). Wydawnictwo Akademii Morskiej w Gdyni.
Szymczak M., (red.). (1978). Słownik języka polskiego. T. 1. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Stasiak, A. (2005). Obszar jako produkt turystyczny. W: K. Pieńkos (red.), Konkurencyjność polskiego produktu turystycznego (s. 91–102). Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Warszawie.
Strahl, D. (2006). Metody oceny rozwoju regionalnego. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
Szromnik, A. (2007). Marketing terytorialny. Miasto i region na rynku. Oficyna Wolters Kluwer.
Sztucki, T. (1996). Marketing przedsiębiorcy i menadżera. Agencja Wydawnicza Placet.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, t.j. Dz.U. z 2015 poz. 1515 ze zm.
Walas, B. (2001). Marka turystyczna miast i regionów. Rynek Turystyczny, 9, 11–12.
Winiarski, B. (1999). Problem konkurencyjności w studiach nad strategią i polityką rozwoju regionalnego. W: M. Klamut (red.), Konkurencyjność regionów. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
Wojciechowski, E. (2004). Gospodarka miejska. W: R. Brol (red.), Ekonomika i zarządzanie miastem. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
Wojtasiewicz, L. (1997). Czynniki rozwoju lokalnego – nowe ujęcia metodologiczne. W: W. Maik (red.), Problematyka rozwoju lokalnego w warunkach transformacji systemowej (s. 7–18). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Zeman-Miszewska, E. (2001). Wspólnota lokalna wobec konkurencji międzyregionalnej – podstawy marketingu terytorialnego. Samorząd Terytorialny, 11, 3–11.
Ziółkowski, M. (2000). Proces formułowania strategii rozwoju gminy. Monografie i Opracowania SGH, 483, 39–92.
Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0002-1267-7516
Marcin Hyski jest doktorem nauk ekonomicznych w dziedzinie ekonomii zatrudnionym na Wydziale Zarządzania Sportem I Turystyką Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach.
Zainteresowania naukowe: zarządzanie ryzykiem; finanse samorządu terytorialnego; obszary wiejskie I ich turystyczne wykorzystanie; rozwój infrastruktury.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0001-8357-658X
Dorota Chudy-Hyski jest doktorem habilitowanym nauk ekonomicznych w dziedzinie ekonomii. Pracuje na stanowisku profesora na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Zainteresowania naukowe: obszary wiejskie jako potencjał turystyczny; obszary górskie; polityka regionalna I lokalna; rozwój infrastruktury; ekonomiczne I społeczne aspekty rozwoju miast I regionów.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
